1 00:00:00,000 --> 00:00:04,020 van de parlementair enquête commissie 2 00:00:01,560 --> 00:00:07,140 aardgaswinning Groningen vandaag is het 3 00:00:04,020 --> 00:00:10,679 eh de 3e veroordag en we gaan als eerste 4 00:00:07,140 --> 00:00:12,599 spreken met eh de heer verberg en ik 5 00:00:10,679 --> 00:00:16,019 kijk naar de rivier en Ik verzoek hem om 6 00:00:12,599 --> 00:00:16,019 die even Bergen tegelijk 7 00:00:57,000 --> 00:00:59,360 goedemorgen 8 00:01:06,119 --> 00:01:10,260 van harte welkom eh meneer verberg En 9 00:01:08,640 --> 00:01:12,360 het geldt ook voor u begeleiden mevrouw 10 00:01:10,260 --> 00:01:13,740 Verhagen hier nou weer scheid van de 11 00:01:12,360 --> 00:01:14,600 parlementaire enquête commissie Aad 12 00:01:13,740 --> 00:01:16,860 gaswinning 13 00:01:14,600 --> 00:01:19,080 60 jaar gaswinning Heeft Nederland veel 14 00:01:16,860 --> 00:01:21,240 gebracht maar kent zeker voor gedupeerde 15 00:01:19,080 --> 00:01:22,860 schaduwkanten de commissie onderzoek toe 16 00:01:21,240 --> 00:01:24,420 deze schaduwkanten hebben geleid wat het 17 00:01:22,860 --> 00:01:26,400 besluiten gaswinning in Groningen te 18 00:01:24,420 --> 00:01:28,140 stoppen we willen weten hoe de 19 00:01:26,400 --> 00:01:30,600 besluitvorming op cruciale moment is 20 00:01:28,140 --> 00:01:32,340 verlopen Hoe werkt een publieke en 21 00:01:30,600 --> 00:01:34,140 private partijen samen bij de 22 00:01:32,340 --> 00:01:36,119 aardgaswinning de onderzoeken de 23 00:01:34,140 --> 00:01:38,159 aardbevingen en ontwikkeling van kennis 24 00:01:36,119 --> 00:01:40,380 daarover de afhandeling van schade die 25 00:01:38,159 --> 00:01:41,880 veroorzaakt wordt door de bvingen en het 26 00:01:40,380 --> 00:01:45,000 proces van het versterker van gebouwen 27 00:01:41,880 --> 00:01:47,340 in de provincie Groningen 28 00:01:45,000 --> 00:01:49,140 vandaag onderzoekt eh de commissie 29 00:01:47,340 --> 00:01:52,020 vooral eh de rol van de ministerie van 30 00:01:49,140 --> 00:01:54,720 ooiekonomische zaken in relatie ook eh 31 00:01:52,020 --> 00:01:57,299 met eh de oliemaatschappijen die in het 32 00:01:54,720 --> 00:02:00,299 gasgebouw eh de gasproductie eh in 33 00:01:57,299 --> 00:02:03,060 Groningen eh hebben ontwikkeld u eh 34 00:02:00,299 --> 00:02:05,880 meneer verberg bent eh in de jaren '70 35 00:02:03,060 --> 00:02:08,220 en 80 eh ambtenaar op topambtenaar 36 00:02:05,880 --> 00:02:10,259 geweest bij Economische Zaken en Eind 37 00:02:08,220 --> 00:02:12,560 jaren '80 overgestapt naar de Gasunie 38 00:02:10,259 --> 00:02:15,120 waar u ook hoofddirecteur bent geweest 39 00:02:12,560 --> 00:02:17,340 eh en die wordt vandaag gehoord Als 40 00:02:15,120 --> 00:02:19,980 Getuigen en dit gehoord vind plaats 41 00:02:17,340 --> 00:02:22,860 onder Eden U heeft gekozende belofte af 42 00:02:19,980 --> 00:02:24,540 te leggen en eh de gehele waarheid en 43 00:02:22,860 --> 00:02:27,500 niets dan de waarheid te zeggen en Ik 44 00:02:24,540 --> 00:02:27,500 verzoek je daarom te gaan staan 45 00:02:28,560 --> 00:02:34,920 en mijn na te zeggen dat beloof ik dat 46 00:02:31,980 --> 00:02:37,560 beloof ik dan kunt u weer gaan zitten 47 00:02:34,920 --> 00:02:40,640 en staat u onder Ede 48 00:02:37,560 --> 00:02:43,860 dit voor met u zal worden afgenomen door 49 00:02:40,640 --> 00:02:45,720 Barbara katman en Judith Thielen en 50 00:02:43,860 --> 00:02:46,860 Peter Quint zal mogelijk aan het einde 51 00:02:45,720 --> 00:02:50,060 van het voor ook nog enkele vraag 52 00:02:46,860 --> 00:02:51,800 stellen en ik geef nu het woord aan 53 00:02:50,060 --> 00:02:54,360 mevrouw 54 00:02:51,800 --> 00:02:56,280 dat u er bent u heeft al lang staat van 55 00:02:54,360 --> 00:02:58,920 dienst dus ik ga ook even flinte tijd 56 00:02:56,280 --> 00:03:01,260 nemen voor uw introductie eh meneer 57 00:02:58,920 --> 00:03:03,659 verberg Want U was van 1974 Tot uw 58 00:03:01,260 --> 00:03:05,519 pensionering in 2004 betrokken bij de 59 00:03:03,659 --> 00:03:08,940 gaswinning in Nederland en eerst tussen 60 00:03:05,519 --> 00:03:12,120 1973 en 1988 op het Ministerie van 61 00:03:08,940 --> 00:03:15,140 Economische Zaken waarin tussen 1982 en 62 00:03:12,120 --> 00:03:18,599 1988 directeur Generaal energie was 63 00:03:15,140 --> 00:03:20,760 daarna ging u in 1988 naar de Gasunie 64 00:03:18,599 --> 00:03:24,180 waar u eerst vier jaar commercieel 65 00:03:20,760 --> 00:03:26,280 directeur werd en tussen 92 en 2004 was 66 00:03:24,180 --> 00:03:27,360 u 12,5 jaar hoofddirecteur en 67 00:03:26,280 --> 00:03:30,959 tegenwoordig zeggen we dan natuurlijk 68 00:03:27,360 --> 00:03:32,519 gewoon CEO ehm in dit voor hoor willen 69 00:03:30,959 --> 00:03:35,159 we het met u hebben over een aantal 70 00:03:32,519 --> 00:03:37,140 zaken uit de vroege jaren die van 71 00:03:35,159 --> 00:03:39,299 invloed zijn op het latere beleid en de 72 00:03:37,140 --> 00:03:41,459 om van gaswinning uit het Groningen veld 73 00:03:39,299 --> 00:03:43,620 we vragen u erbij ook een aantal 74 00:03:41,459 --> 00:03:45,959 begrippen kort uit te leggen dit maakt 75 00:03:43,620 --> 00:03:47,400 het voor beter te volgen eh voor de 76 00:03:45,959 --> 00:03:50,459 mensen die niet zo'n achtergrond hebben 77 00:03:47,400 --> 00:03:52,739 als u en ehm we willen ook heel graag 78 00:03:50,459 --> 00:03:54,840 dat u Nou ja als dat lukt een beetje 79 00:03:52,739 --> 00:03:56,000 bondig te formuleren zodat iedereen het 80 00:03:54,840 --> 00:04:00,060 goed kan eh 81 00:03:56,000 --> 00:04:03,060 goed kan meekrijgen eh tijdens de vragen 82 00:04:00,060 --> 00:04:05,640 eh komt in een korte terugblik ook de 83 00:04:03,060 --> 00:04:07,980 nota inzake Het aardgas dus zo de nota 84 00:04:05,640 --> 00:04:10,680 de paus aan bod toenmalig minister de 85 00:04:07,980 --> 00:04:13,200 paus stuur deze nota op 11 juli 1962 86 00:04:10,680 --> 00:04:15,480 naar de tweede kamer in de nota wordt de 87 00:04:13,200 --> 00:04:17,459 opzet van het gasgebouw besproken Dit 88 00:04:15,480 --> 00:04:19,440 betreft er zo kenmerken we samenwerking 89 00:04:17,459 --> 00:04:22,139 tussen de Nederlandse staat en de 90 00:04:19,440 --> 00:04:23,759 oliemaatschappijen Shell En exon hoewel 91 00:04:22,139 --> 00:04:25,919 u niet betrokken was bij het opstellen 92 00:04:23,759 --> 00:04:27,600 van deze nota willen u graag kort een 93 00:04:25,919 --> 00:04:30,540 paar elementen van deze nota voorleggen 94 00:04:27,600 --> 00:04:32,460 met de vraag hoe je dit ervaren hebt ook 95 00:04:30,540 --> 00:04:34,259 de verdeling van de gasbaten tussen de 96 00:04:32,460 --> 00:04:36,180 staat en de oliemaatschappijen komt aan 97 00:04:34,259 --> 00:04:38,699 bod in de loop van de jaren is deze 98 00:04:36,180 --> 00:04:41,759 verdeling aangepast of is er een 99 00:04:38,699 --> 00:04:43,740 discussie gevoerd over wijzigingen en 100 00:04:41,759 --> 00:04:47,220 dan wil ik met u eh nou ja eigenlijk 101 00:04:43,740 --> 00:04:49,259 meteen starten eh bij uw tijd op het 102 00:04:47,220 --> 00:04:50,880 Ministerie van Economische Zaken want 103 00:04:49,259 --> 00:04:56,280 zoals ik net al zei U was hier werkzaam 104 00:04:50,880 --> 00:04:57,500 van 1974 tot 1987 U bent in 1974 door 105 00:04:56,280 --> 00:05:00,180 het Ministerie van Economische 106 00:04:57,500 --> 00:05:01,979 Economische Zaken gevraagd om de eerste 107 00:05:00,180 --> 00:05:03,660 energienota te schrijven voor de 108 00:05:01,979 --> 00:05:06,620 toemalige minister van Economische Zaken 109 00:05:03,660 --> 00:05:09,419 de heer Lubbers de tubulente periode 110 00:05:06,620 --> 00:05:13,380 volgend op de eerste oliecrisis en de 111 00:05:09,419 --> 00:05:15,139 autoloze zonwagen in 1973 Hoe kwam 112 00:05:13,380 --> 00:05:18,560 eigenlijk die inhoud van die eerste 113 00:05:15,139 --> 00:05:18,560 energienota tot stand 114 00:05:18,840 --> 00:05:25,580 Kleine correctie ik heb helpen 115 00:05:21,919 --> 00:05:29,280 twee andere ambtenaren collega die eh 116 00:05:25,580 --> 00:05:33,000 daarvoor hebben gezorgd de kwanterstand 117 00:05:29,280 --> 00:05:36,300 eh door dat die drie ambtenaren als zeg 118 00:05:33,000 --> 00:05:40,220 maar het eh soldatenvolk eh alles nog 119 00:05:36,300 --> 00:05:44,580 wat bij elkaar hebben eh gegaard eh 120 00:05:40,220 --> 00:05:48,419 overdachten beschreven eh aan eh de 121 00:05:44,580 --> 00:05:51,240 input van het pleid kwam eh met name uh 122 00:05:48,419 --> 00:05:54,240 van eh ik zou zeggen uitgeraard minister 123 00:05:51,240 --> 00:05:56,520 Lubbers een hele dynamisch toen zeer 124 00:05:54,240 --> 00:05:59,220 jongen eh minister die voor zijn eerste 125 00:05:56,520 --> 00:06:00,900 keer als minister eh meteen werd 126 00:05:59,220 --> 00:06:05,039 geconverteerd met een van de grootste 127 00:06:00,900 --> 00:06:07,740 energie crisis eh die eh die er was en 128 00:06:05,039 --> 00:06:09,960 eh de heer Lubbers eh wanneer is de 129 00:06:07,740 --> 00:06:13,560 Lubbers die had een adviescommissie 130 00:06:09,960 --> 00:06:16,139 ingesteld waar eh ja de topshots eh die 131 00:06:13,560 --> 00:06:18,780 iets met energie te maken hadden eh bij 132 00:06:16,139 --> 00:06:21,080 één waren en die kwam nou laten we 133 00:06:18,780 --> 00:06:25,220 zeggen zit een maand ofzo Eh 134 00:06:21,080 --> 00:06:28,740 bij één om eh de verschillende eh 135 00:06:25,220 --> 00:06:33,060 soorten van promotiek eh met elkaar te 136 00:06:28,740 --> 00:06:35,819 bespreken ehm eh daar was ik secretaris 137 00:06:33,060 --> 00:06:39,960 van van die comissie dus dat gaf shots 138 00:06:35,819 --> 00:06:43,560 Nou die topshots eh dat eh was onder 139 00:06:39,960 --> 00:06:45,919 andere has Bakker eh dat was de 140 00:06:43,560 --> 00:06:48,720 voorzitter van eh de 141 00:06:45,919 --> 00:06:50,400 rechtsvoorgangen van tennis de Sep hè 142 00:06:48,720 --> 00:06:52,560 dus die dat was eigenlijk de 143 00:06:50,400 --> 00:06:55,740 vertegenwoordiger als je dat zo mag 144 00:06:52,560 --> 00:06:58,560 zeggen van deden steeds wereld Jan 145 00:06:55,740 --> 00:07:02,639 Hoogland eh de toenmalige SEO van 146 00:06:58,560 --> 00:07:04,500 Hoogovens dus voorganger van Tata eh er 147 00:07:02,639 --> 00:07:07,740 was Karel zwart Dat was een lid van de 148 00:07:04,500 --> 00:07:10,080 eh boord van Shell wil dat wij die zich 149 00:07:07,740 --> 00:07:13,940 met namen met steencode bezig eh hield 150 00:07:10,080 --> 00:07:18,060 eh dat was een eh 151 00:07:13,940 --> 00:07:23,580 medewerker de top econoom van het FNV eh 152 00:07:18,060 --> 00:07:25,460 dat sikkelmans Holt eh en eh nou 153 00:07:23,580 --> 00:07:27,780 misschien dat nog wel iemand vergeet 154 00:07:25,460 --> 00:07:29,099 vergeten ben maar het was niet een erge 155 00:07:27,780 --> 00:07:31,319 grote commissie Het was een hele 156 00:07:29,099 --> 00:07:34,380 effectieve commissie eh In mijn 157 00:07:31,319 --> 00:07:37,259 herinnering en eh degene die uiteraard 158 00:07:34,380 --> 00:07:38,819 ook eh steeds eh goed Meeden te was 159 00:07:37,259 --> 00:07:40,620 tussengetarisch Generaal franschutten 160 00:07:38,819 --> 00:07:43,080 nou 161 00:07:40,620 --> 00:07:45,720 die hoeveelheid Brains bij elkaar die 162 00:07:43,080 --> 00:07:48,300 zorgt ervoor een stimulerende input voor 163 00:07:45,720 --> 00:07:51,599 het team van drie ambtenaar om de nota 164 00:07:48,300 --> 00:07:53,759 te schrijven eh uiteraard kwam ik ook 165 00:07:51,599 --> 00:07:56,099 van onszelf eh kwamen Wallis ideeën en 166 00:07:53,759 --> 00:07:58,500 die gingen dan eh naar boven de trap op 167 00:07:56,099 --> 00:08:00,780 want maar zo te zeggen en zo is die nota 168 00:07:58,500 --> 00:08:04,020 in eh no time eigenlijk als stand 169 00:08:00,780 --> 00:08:07,379 gekomen want eh ik ben in ik geloof 170 00:08:04,020 --> 00:08:10,139 februari zoiets bij EZ gekomen om dus eh 171 00:08:07,379 --> 00:08:14,099 te helpen schrijven en in september van 172 00:08:10,139 --> 00:08:17,220 hetzelfde jaar via 70 eh is eh de nota 173 00:08:14,099 --> 00:08:19,979 naar het parlement eh gestuurd En in die 174 00:08:17,220 --> 00:08:22,020 nota's Ja staat nogal eh veel 175 00:08:19,979 --> 00:08:25,259 vernieuwend eh beleid En dat allemaal 176 00:08:22,020 --> 00:08:27,660 was vervolg van die eh dat olie en bargo 177 00:08:25,259 --> 00:08:31,319 wat het midden-oosten oplegte aan in 178 00:08:27,660 --> 00:08:33,599 eerste instantie twee landen Amerika en 179 00:08:31,319 --> 00:08:37,140 Nederland en dat had te maken met Het 180 00:08:33,599 --> 00:08:38,820 standpunt over eh over eh Israël en wat 181 00:08:37,140 --> 00:08:42,120 er onder andere in ge leert staat is dat 182 00:08:38,820 --> 00:08:45,140 kleine Velde beleid Ja en wat was de 183 00:08:42,120 --> 00:08:51,260 essentie van dat kleine veldeblijt ehm 184 00:08:45,140 --> 00:08:55,740 essentie was dat gegeven de enorme uh 185 00:08:51,260 --> 00:08:59,399 maat van het groningerveld maat qua eh 186 00:08:55,740 --> 00:09:00,980 te winnen gasvers en de hele bijzondere 187 00:08:59,399 --> 00:09:04,440 eh 188 00:09:00,980 --> 00:09:06,779 geologische eh kracht karakteristiek van 189 00:09:04,440 --> 00:09:10,980 dat veld namelijk dat mijn heel 190 00:09:06,779 --> 00:09:13,040 makkelijk kon eh oppompen en eh de kraan 191 00:09:10,980 --> 00:09:16,080 weer wat dichtdraaien en weer voller 192 00:09:13,040 --> 00:09:20,100 opendraaien als eh de markt Daarom vroeg 193 00:09:16,080 --> 00:09:23,880 eh om eh dat Groningen veld zo lang 194 00:09:20,100 --> 00:09:26,339 mogelijk als Ja zijn altijd condities 195 00:09:23,880 --> 00:09:29,160 aan als redelijke wijs te doen is ook 196 00:09:26,339 --> 00:09:32,399 vanuit de economische oogpunt eh te 197 00:09:29,160 --> 00:09:36,920 hanteren als strategische buffer 198 00:09:32,399 --> 00:09:40,560 en blaasbalg hè ademend 199 00:09:36,920 --> 00:09:43,200 flexibel instrument om te zorgen dat eh 200 00:09:40,560 --> 00:09:47,100 de gasmark werd voorzien zodra de 201 00:09:43,200 --> 00:09:49,700 gastmarkt om gas voeg en dat daarmee het 202 00:09:47,100 --> 00:09:52,320 Groningen gasveld eigenlijk 203 00:09:49,700 --> 00:09:57,420 achteraan in de rij stond en dat eerst 204 00:09:52,320 --> 00:10:01,079 eh de kleine veldjes eh de mogelijkheid 205 00:09:57,420 --> 00:10:04,560 kregen om te produceren en Gasunie werd 206 00:10:01,079 --> 00:10:08,940 verplicht om de aangeboden kleine 207 00:10:04,560 --> 00:10:11,000 vrouwtjes in te kopen dat eh iedere 208 00:10:08,940 --> 00:10:12,959 klein veldje Wat werd ingekocht 209 00:10:11,000 --> 00:10:15,120 betekenen natuurlijk wat er vanuit 210 00:10:12,959 --> 00:10:18,060 Groningen veld minder werd geproduceerd 211 00:10:15,120 --> 00:10:20,339 want het beschikbaar komen van een klein 212 00:10:18,060 --> 00:10:22,620 veldje is niet per definitie een 213 00:10:20,339 --> 00:10:25,560 uitbreiding van de markt eh of zeker 214 00:10:22,620 --> 00:10:28,079 niet als eh de markt eigenlijk verzadigd 215 00:10:25,560 --> 00:10:30,540 is Hè tussen Zulte het hoogtepunt eh van 216 00:10:28,079 --> 00:10:32,420 eh de gaspedetratie waarop geloof ik op 217 00:10:30,540 --> 00:10:36,899 precies van 38,5% 218 00:10:32,420 --> 00:10:41,339 99% eh van de gebouwen in eh Nederland 219 00:10:36,899 --> 00:10:45,120 eh die eh die eh Ingen aan het gastnet 220 00:10:41,339 --> 00:10:47,700 ehm waarmee over was aanpassen Ook wil 221 00:10:45,120 --> 00:10:50,640 ik even opmerken eh dat daarmee de lever 222 00:10:47,700 --> 00:10:53,700 is zekerheid zo ontzettend belangrijk is 223 00:10:50,640 --> 00:10:56,700 geworden want als je een land hebt met 224 00:10:53,700 --> 00:10:59,779 maar een veelgere pinetratiegraad van 225 00:10:56,700 --> 00:11:03,300 aardgas Als eh energie voor hem voor de 226 00:10:59,779 --> 00:11:05,940 koker warm water en eh verwarming van je 227 00:11:03,300 --> 00:11:07,440 huis en je hebt dan geen gast dan ga je 228 00:11:05,940 --> 00:11:09,240 naar je buurman die hout stoot of 229 00:11:07,440 --> 00:11:12,180 steenkolen of olie maar in Nederland 230 00:11:09,240 --> 00:11:15,540 hoeft hij niet eh Zeg maar sinds de 231 00:11:12,180 --> 00:11:18,180 jaren '73 naar een Buurman of buurvrouw 232 00:11:15,540 --> 00:11:21,120 te gaan als er een gasforstoring was 233 00:11:18,180 --> 00:11:23,160 want eh die had ook dan een verstoring 234 00:11:21,120 --> 00:11:24,839 dus want die voorzienlijk zekerheid daar 235 00:11:23,160 --> 00:11:26,579 wil ik even met u naartoe Want U Zegt 236 00:11:24,839 --> 00:11:28,800 die kleine Velden die waren belangrijk 237 00:11:26,579 --> 00:11:30,779 want dan ook juist voor dat Groningen 238 00:11:28,800 --> 00:11:33,360 veld want dan konden wij ook eigenlijk 239 00:11:30,779 --> 00:11:35,220 zo lang mogelijk mee doen ja eh en dan 240 00:11:33,360 --> 00:11:39,019 moesten we dus ook op die kleine Velde 241 00:11:35,220 --> 00:11:42,120 gaan inzetten en dan zegt u even de 242 00:11:39,019 --> 00:11:44,820 voorziening de voorziening zekerheid ehm 243 00:11:42,120 --> 00:11:47,100 wat Wat deden die kleine Velden voor die 244 00:11:44,820 --> 00:11:49,140 voorziening ckheid waarom was dat 245 00:11:47,100 --> 00:11:52,860 allemaal belangrijk eenvoudig tot elkaar 246 00:11:49,140 --> 00:11:55,740 omdat de kleine Velde die zorgde zeg 247 00:11:52,860 --> 00:11:58,920 maar voor het volume die verder vaak met 248 00:11:55,740 --> 00:12:01,500 een eh met een eh capaciteitsfactor van 249 00:11:58,920 --> 00:12:04,320 2/3 of daarom Trend werd het die leeg 250 00:12:01,500 --> 00:12:06,779 geproduceerd hè Dat was een constante eh 251 00:12:04,320 --> 00:12:09,839 productie van die kleine Velden eh dat 252 00:12:06,779 --> 00:12:13,200 gaf grote voordelen voor de integriteit 253 00:12:09,839 --> 00:12:16,200 van het eh gas uh van de eh het 254 00:12:13,200 --> 00:12:19,139 gasveldje eh waardoor er minder kans 255 00:12:16,200 --> 00:12:22,200 ontstond eh dat daar eh laat zich het 256 00:12:19,139 --> 00:12:24,540 water eh in Flux kwam of iets anders eh 257 00:12:22,200 --> 00:12:27,380 wat je liever niet hebt als polisen 258 00:12:24,540 --> 00:12:31,560 eigenaar van zo'n klein Veld en dat gas 259 00:12:27,380 --> 00:12:33,899 werd door gasun ingekocht gemengd of 260 00:12:31,560 --> 00:12:36,240 bewerkt totdat het de Groningen 261 00:12:33,899 --> 00:12:38,040 kwaliteit had dus dan ook met Groningen 262 00:12:36,240 --> 00:12:40,500 kwaliteit en met het gewoon in een 263 00:12:38,040 --> 00:12:42,899 gasvermengd kon worden en dat ging naar 264 00:12:40,500 --> 00:12:45,360 wie dan ook maar de gaskraan ook 265 00:12:42,899 --> 00:12:47,760 draaiden en nu zei al van bij die met 266 00:12:45,360 --> 00:12:49,680 die noten we werkte met Nou ja dan eh de 267 00:12:47,760 --> 00:12:51,540 Hot Shots zeg maar en dan was er een 268 00:12:49,680 --> 00:12:54,620 klein Team ambtenaren en minister 269 00:12:51,540 --> 00:12:59,040 Lubbers die eh die deed ook eh goed mee 270 00:12:54,620 --> 00:13:00,660 ehm waren er ook nog verschillen van hè 271 00:12:59,040 --> 00:13:01,860 Want het kleine Velde beleid werd werd 272 00:13:00,660 --> 00:13:04,019 ingezet waar vonden die 273 00:13:01,860 --> 00:13:05,779 oliemaatschappijen waren die het 274 00:13:04,019 --> 00:13:10,560 allemaal met u eens met wat u opschreef 275 00:13:05,779 --> 00:13:12,600 in die eerste energie nota eh ik heb 276 00:13:10,560 --> 00:13:14,399 daar eh 277 00:13:12,600 --> 00:13:17,060 niet een herinnering aan dat de grote 278 00:13:14,399 --> 00:13:20,100 problemen waren behalve op het onderwerp 279 00:13:17,060 --> 00:13:22,440 kernenergie wat ook in die energie nota 280 00:13:20,100 --> 00:13:25,560 kwam hebben wij minister Lubbers 281 00:13:22,440 --> 00:13:29,160 voorstelt drie eh kerncentrales van 282 00:13:25,560 --> 00:13:32,519 Duitsland eh gaan bouwen dat heeft een 283 00:13:29,160 --> 00:13:36,120 heleboel Sousa gegeven eh voordat eh ook 284 00:13:32,519 --> 00:13:39,060 dat hoofdstuk eh rond was toevallig was 285 00:13:36,120 --> 00:13:43,260 ik daar ook eh schrijver van eh net 286 00:13:39,060 --> 00:13:45,839 zoals voor het gastrooster eh en eh al 287 00:13:43,260 --> 00:13:49,500 die andere dingen die liep een eigenlijk 288 00:13:45,839 --> 00:13:51,540 eh nee In mijn herinnering eh heel 289 00:13:49,500 --> 00:13:54,420 normaal ja een discussie maar niet eh 290 00:13:51,540 --> 00:13:57,660 grote spanning ofzo heb ik eh heb ik 291 00:13:54,420 --> 00:14:00,660 ervaren eh Wim Bogen ze natuurlijk de 292 00:13:57,660 --> 00:14:03,540 grote Wim Bogers van DSM eh die zal 293 00:14:00,660 --> 00:14:04,380 uiteraard ook in de eh in die commissie 294 00:14:03,540 --> 00:14:07,320 eh 295 00:14:04,380 --> 00:14:08,519 echt maar zaten de bedreiging want ik 296 00:14:07,320 --> 00:14:11,040 kan me voorstellen je hebt eerst gewoon 297 00:14:08,519 --> 00:14:14,040 de Focus op dat Groninger Veld en dan 298 00:14:11,040 --> 00:14:16,079 ook voor die eh voorziening zekerheid eh 299 00:14:14,040 --> 00:14:17,820 belangrijk de kleine Velden kunnen we 300 00:14:16,079 --> 00:14:19,320 langer met dat Groningen veld doen dat 301 00:14:17,820 --> 00:14:21,120 er misschien iets in die business cases 302 00:14:19,320 --> 00:14:22,320 van die oliesmaatschappijen kwam waar ze 303 00:14:21,120 --> 00:14:26,279 onze dachten na dat vinden we niet zo 304 00:14:22,320 --> 00:14:28,860 prettig dit aardig is en dat is toeval 305 00:14:26,279 --> 00:14:31,380 en dat moet je soms helpen en soms zit 306 00:14:28,860 --> 00:14:35,820 het tegen in dit geval waar u naar 307 00:14:31,380 --> 00:14:38,279 vraagt eh hielput en dat eh Shell Esso 308 00:14:35,820 --> 00:14:41,699 oftewel de nam die had ook meerdere 309 00:14:38,279 --> 00:14:44,519 concessies van kleine veldjes eh dus eh 310 00:14:41,699 --> 00:14:47,120 als je een kleine Velde beleid eh als 311 00:14:44,519 --> 00:14:50,160 regering introduceert dan is dat 312 00:14:47,120 --> 00:14:52,500 non-discaminator van een ieder die een 313 00:14:50,160 --> 00:14:54,959 klein veldje heeft dus ook voor eh de 314 00:14:52,500 --> 00:14:57,420 olies die kleine veldjes aan droegen om 315 00:14:54,959 --> 00:14:59,579 door gas hun ingekocht eh te worden en 316 00:14:57,420 --> 00:15:02,220 dan was dat Bovendien eh nog een 317 00:14:59,579 --> 00:15:04,920 verschil en afdracht tussen de oude 318 00:15:02,220 --> 00:15:09,120 kleine veldjes van voor is toch geloven 319 00:15:04,920 --> 00:15:11,160 dat was eh en eh de Groningen veldk qua 320 00:15:09,120 --> 00:15:12,540 afdrachten aan de staat eh want die 321 00:15:11,160 --> 00:15:16,380 kleine velletjes die waren iets van 50% 322 00:15:12,540 --> 00:15:19,199 terwijl eh het Groningen veld had een 323 00:15:16,380 --> 00:15:24,540 staatsafdracht van 70 en later is dat 324 00:15:19,199 --> 00:15:26,040 dan eh verhoogd dus op die manier eh ik 325 00:15:24,540 --> 00:15:27,720 heb het is niet met een Schaartje te 326 00:15:26,040 --> 00:15:31,560 knippen maar we hebben het allemaal over 327 00:15:27,720 --> 00:15:33,779 eh vrij grote bedragen eh kon iedereen 328 00:15:31,560 --> 00:15:36,480 tevreden zijn dus ook de olies die waren 329 00:15:33,779 --> 00:15:38,940 ook tevreden dat eh hun kleine veldjes 330 00:15:36,480 --> 00:15:41,600 met voorrang en met die dat gemak van 331 00:15:38,940 --> 00:15:44,480 een hoge at als een een 332 00:15:41,600 --> 00:15:46,940 constant of vrijwel constanten eh 333 00:15:44,480 --> 00:15:51,060 capaciteits eh 334 00:15:46,940 --> 00:15:54,600 gebruik die 67% of daarom Trend eh dat 335 00:15:51,060 --> 00:15:58,620 dat werd eh leeg geproduceerd dus ik 336 00:15:54,600 --> 00:16:01,500 waren geen waren geen eh geen eh 337 00:15:58,620 --> 00:16:02,899 problemen En zoals in de nota de paus al 338 00:16:01,500 --> 00:16:06,019 was 339 00:16:02,899 --> 00:16:10,259 afgesproken of of vastgelegd 340 00:16:06,019 --> 00:16:11,600 DSM had al besloten 341 00:16:10,259 --> 00:16:15,120 om 342 00:16:11,600 --> 00:16:16,459 mee te gaan doen met aardgas dat hebben 343 00:16:15,120 --> 00:16:19,800 ze ontzettend 344 00:16:16,459 --> 00:16:22,259 vind ik heel veel slimmer gedaan want ze 345 00:16:19,800 --> 00:16:25,740 hebben hun stadsgasbedrijf hebben ze 346 00:16:22,259 --> 00:16:28,320 ingebracht in het Gasunie gebeuren en 347 00:16:25,740 --> 00:16:30,300 hebben daarvoor in ruil hebben ze DSM 348 00:16:28,320 --> 00:16:32,519 aardgas opgericht En kregen een 349 00:16:30,300 --> 00:16:35,040 belangrijke rol en dat is natuurlijk erg 350 00:16:32,519 --> 00:16:38,639 eh makkelijk in de zin dat ze 100% staat 351 00:16:35,040 --> 00:16:42,120 waren eh op dat eh in die in die tijd eh 352 00:16:38,639 --> 00:16:46,620 dat daarmee de staat 100% eigenaar werd 353 00:16:42,120 --> 00:16:50,160 en bleef van de conces eh van de van 354 00:16:46,620 --> 00:16:52,920 datgene wat ze al hadden en eh dat als 355 00:16:50,160 --> 00:16:54,300 er door DM aardgas werd gepatchipeerd in 356 00:16:52,920 --> 00:16:57,060 een klein veld want dat was het gebruik 357 00:16:54,300 --> 00:17:00,779 eh 40% eerst dat is wel op de 50% 358 00:16:57,060 --> 00:17:03,420 geworden eh was dat meteen van de staat 359 00:17:00,779 --> 00:17:08,520 via de trap 360 00:17:03,420 --> 00:17:12,299 via de trap van eh DSM eh aardgas dus 361 00:17:08,520 --> 00:17:15,900 DSM heeft zich daarmee een een hele 362 00:17:12,299 --> 00:17:19,079 comfortabele positiever in het gasgebouw 363 00:17:15,900 --> 00:17:21,000 het enige bedrijf wat naar mijn smaak Ja 364 00:17:19,079 --> 00:17:23,400 een eh domme beslissing heeft genomen 365 00:17:21,000 --> 00:17:25,319 althans toen zegt niks natuurlijk meer 366 00:17:23,400 --> 00:17:29,120 of nu dat was hoogoven zoals ook 367 00:17:25,319 --> 00:17:31,740 hogovens had een 368 00:17:29,120 --> 00:17:35,280 stadsgasbedrijf waaruit hoog over gas in 369 00:17:31,740 --> 00:17:37,500 eh in eh werd eh vermart naar de 370 00:17:35,280 --> 00:17:39,900 omgeving die hebben ook het aanbod 371 00:17:37,500 --> 00:17:42,020 gekregen om mee te doen met het 372 00:17:39,900 --> 00:17:44,160 gasgebouw en eh 373 00:17:42,020 --> 00:17:48,179 Horrors heeft toen 374 00:17:44,160 --> 00:17:50,340 in hun afweging besloten om het van de 375 00:17:48,179 --> 00:17:53,039 hand te doen en niet de participeren in 376 00:17:50,340 --> 00:17:55,799 het gasgebouw en nu zijn net al even dat 377 00:17:53,039 --> 00:17:57,360 Trigger even allemaal partijen daar zou 378 00:17:55,799 --> 00:17:59,360 ik iets aan gevraagd en de ene is 379 00:17:57,360 --> 00:18:01,620 ingestopt en de ander niet dat eh 380 00:17:59,360 --> 00:18:03,780 minister Lubbers die was heel erg 381 00:18:01,620 --> 00:18:06,539 betrokken hierbij dat zij Kunt u dat een 382 00:18:03,780 --> 00:18:08,820 beetje invullen Op welke manier 383 00:18:06,539 --> 00:18:12,539 Hij zat die eh Hij zat hij 384 00:18:08,820 --> 00:18:15,179 adviescommissie zelf voor en als eh als 385 00:18:12,539 --> 00:18:17,460 het eh het team van een eh van de 386 00:18:15,179 --> 00:18:20,179 energiennota weer een hoofdstuk of een 387 00:18:17,460 --> 00:18:22,500 paragraaf van belang eh had eh 388 00:18:20,179 --> 00:18:24,360 afgeschreven Of ze dachten dat ze klaar 389 00:18:22,500 --> 00:18:26,520 hebben dan leveren we dat wel zeggen om 390 00:18:24,360 --> 00:18:28,740 6 uur eh aan de tijd van de dag bij 391 00:18:26,520 --> 00:18:30,480 Lubbers in en dan om 8 uur 's ochtends 392 00:18:28,740 --> 00:18:32,880 dan krijg ik het belletje of ik weer 393 00:18:30,480 --> 00:18:34,940 even naar beneden Kom komen eh om eh 394 00:18:32,880 --> 00:18:38,100 zijn eh 395 00:18:34,940 --> 00:18:40,740 kabel Sinterklaas op te halen Eh 396 00:18:38,100 --> 00:18:41,880 waardoor we Ja meer dan eens het hele 397 00:18:40,740 --> 00:18:43,500 hoofdstuk wel weer opnieuw konden 398 00:18:41,880 --> 00:18:46,020 schrijven maar dan moet je tegen kunnen 399 00:18:43,500 --> 00:18:48,539 als ambtenaar en waren ook andere is bij 400 00:18:46,020 --> 00:18:53,460 betrokken behalve minister Lubbers 401 00:18:48,539 --> 00:18:57,059 eh nee heb ik nooit gezien Wel is nota 402 00:18:53,460 --> 00:18:58,320 uiteraard via de ministerraad eh gegaan 403 00:18:57,059 --> 00:19:00,120 voordat je naar de tweede kamer komt 404 00:18:58,320 --> 00:19:03,720 want dat stond nogal wat in hè Er werd 405 00:19:00,120 --> 00:19:07,500 ook bijvoorbeeld een eh Neon opgericht 406 00:19:03,720 --> 00:19:10,980 hè Dat was een gedachte eh die kwam van 407 00:19:07,500 --> 00:19:12,860 DSM eh in Oorspronk is van Wim bogros om 408 00:19:10,980 --> 00:19:14,700 eh in eh 409 00:19:12,860 --> 00:19:17,520 vestigingsplaats uiteraard zuid-limburg 410 00:19:14,700 --> 00:19:19,620 eh tussen Zulte moest hij 411 00:19:17,520 --> 00:19:22,679 toch ook iets zien te regelen voor de 412 00:19:19,620 --> 00:19:25,799 werkgelegenheid Daar denk ik dan nu en 413 00:19:22,679 --> 00:19:28,500 toen eh omdat ze zijn codemijn en eh de 414 00:19:25,799 --> 00:19:31,980 code bijna gingen dicht eh omdat het 415 00:19:28,500 --> 00:19:34,620 hard gas eraan zou komen eh en dinerang 416 00:19:31,980 --> 00:19:35,700 die zal misschien zelfs wel na olie en 417 00:19:34,620 --> 00:19:37,740 gast gaan winnen nou dat hebben we 418 00:19:35,700 --> 00:19:40,260 gelukkig nooit gedaan want daar moet je 419 00:19:37,740 --> 00:19:41,880 echt eh de professionele deskundigheid 420 00:19:40,260 --> 00:19:45,780 voor hebben en moet je niet een eh 421 00:19:41,880 --> 00:19:47,340 aantal eh ouder niet ambtenaren eh bij 422 00:19:45,780 --> 00:19:48,480 elkaar zetten en zeggen van Ga je gang 423 00:19:47,340 --> 00:19:51,900 maar dat is alleen maar zonde van het 424 00:19:48,480 --> 00:19:54,500 geld eh En er werd een besparingsactie 425 00:19:51,900 --> 00:19:57,960 eh werd er eh 426 00:19:54,500 --> 00:19:59,580 aangekondigd en later opgetuigd eh weer 427 00:19:57,960 --> 00:20:03,780 niet ja nee met alle mooie film jongen 428 00:19:59,580 --> 00:20:06,059 maar ieder geval een wereldbol eh met 429 00:20:03,780 --> 00:20:08,480 een eh keizerpitter en dat is dus een 430 00:20:06,059 --> 00:20:14,520 opbrandende kaars en dat paste precies 431 00:20:08,480 --> 00:20:17,460 bij eh de eh de mindset van vele 432 00:20:14,520 --> 00:20:21,059 politici ook van Lubbers eh 433 00:20:17,460 --> 00:20:24,960 eh van die dagen want in twee acht 2000 434 00:20:21,059 --> 00:20:27,780 in 1972 als ik het wel heb eh is het 435 00:20:24,960 --> 00:20:30,659 eerste rapport van de club van walmer eh 436 00:20:27,780 --> 00:20:34,559 gepubliceerd hè waar ze gewaarschuwd 437 00:20:30,659 --> 00:20:37,020 hebben eh voor als wij eh niet eh goed 438 00:20:34,559 --> 00:20:39,240 nadenken over wat we allemaal aan 439 00:20:37,020 --> 00:20:41,400 grondstoffen hanteren dan gaat het 440 00:20:39,240 --> 00:20:43,640 verkeerd Ze hadden het over ook ergens 441 00:20:41,400 --> 00:20:45,539 een Passage in dat ze hoopte dat de 442 00:20:43,640 --> 00:20:48,380 kernenergieijdig eh gereed zou zijn 443 00:20:45,539 --> 00:20:50,940 zodat daar een belangrijk eh verlichting 444 00:20:48,380 --> 00:20:53,480 letterlijk en figuurlijk eh zou kunnen 445 00:20:50,940 --> 00:20:56,880 komen maar de 446 00:20:53,480 --> 00:20:59,720 hoofdzet van de Mind van hè dus het 447 00:20:56,880 --> 00:21:04,799 gedachte gang was van We moeten echt 448 00:20:59,720 --> 00:21:06,659 nagaan en eh zorgvuldig omgaan met eh De 449 00:21:04,799 --> 00:21:09,299 Schaars eh grondstoffen die de wereld 450 00:21:06,659 --> 00:21:11,460 heeft want we hebben maar één planeet hè 451 00:21:09,299 --> 00:21:14,360 daar is ook als ik het wel heb eh voor 452 00:21:11,460 --> 00:21:16,500 CDA dat redmeesterschap als 453 00:21:14,360 --> 00:21:18,380 terminologie uit tevoorschijn komen Nou 454 00:21:16,500 --> 00:21:22,140 dat was 455 00:21:18,380 --> 00:21:24,659 besteed Bleek ook later van de de dat de 456 00:21:22,140 --> 00:21:26,460 nota die ging eh moest naar de 457 00:21:24,659 --> 00:21:28,159 ministerraad naar de kamer Hoe is de 458 00:21:26,460 --> 00:21:30,240 noten afgestemd met de kamer 459 00:21:28,159 --> 00:21:32,640 afgestemd Hij is naar de kabels gestuurd 460 00:21:30,240 --> 00:21:35,400 en toen is daar een eh groot eh debat 461 00:21:32,640 --> 00:21:37,320 over geweest met eh de vaste commissie 462 00:21:35,400 --> 00:21:39,059 Economische Zaken en eh toen is die voor 463 00:21:37,320 --> 00:21:42,419 kennisscheving aangenomen gebruikelijke 464 00:21:39,059 --> 00:21:44,820 procedure eh die ieder geval destijds 465 00:21:42,419 --> 00:21:47,340 met dat soort zaken eh aan de orde was 466 00:21:44,820 --> 00:21:49,140 en een grote bad met grote wensen ook is 467 00:21:47,340 --> 00:21:53,600 er nog veel gewijzigd 468 00:21:49,140 --> 00:21:58,200 Nee Nee het was het was 469 00:21:53,600 --> 00:22:01,080 goed ontvangen ja ja en Audi eigenlijk 470 00:21:58,200 --> 00:22:04,460 al die beleidsvoorstellen die dus nogal 471 00:22:01,080 --> 00:22:10,100 ingrijpend Waar in mijn in mijn beleving 472 00:22:04,460 --> 00:22:13,700 die zijn zonder problemen eh door de 473 00:22:10,100 --> 00:22:16,440 kamer aanvaard zodat ze daarna daar 474 00:22:13,700 --> 00:22:18,720 stevig tegenaan konden 475 00:22:16,440 --> 00:22:23,100 en eh dat kleine veldeblijt hè Hoeveel 476 00:22:18,720 --> 00:22:27,679 gas leveren dat op uiteindelijk voor 477 00:22:23,100 --> 00:22:27,679 Hoeveel gas Oh dat kleine 478 00:22:27,919 --> 00:22:32,900 iets van 800 miljard kubieke meter 479 00:22:35,480 --> 00:22:39,960 en dat is een fantastisch grote 480 00:22:37,679 --> 00:22:44,340 hoeveelheid U moet voorstellen dat eh 481 00:22:39,960 --> 00:22:46,640 Den Haag dat Engeland had iets van 5 600 482 00:22:44,340 --> 00:22:49,500 miljarte dat werd aangemerkt als een eh 483 00:22:46,640 --> 00:22:50,820 heel groot eh veel gas hebben in het 484 00:22:49,500 --> 00:22:52,980 land en wij hadden alleen met kleine 485 00:22:50,820 --> 00:22:54,659 veltjes al achter het miljard Nou dan 486 00:22:52,980 --> 00:22:57,419 nog Groningen ook dan begon het nog een 487 00:22:54,659 --> 00:22:59,720 dus dat was een fantastisch succes Dat 488 00:22:57,419 --> 00:23:03,440 werd ook internationaal 489 00:22:59,720 --> 00:23:05,400 opgemerkt en het aantal eh 490 00:23:03,440 --> 00:23:08,820 internationale bedrijven die naar 491 00:23:05,400 --> 00:23:12,559 Nederland kwamen om naar velletjes te 492 00:23:08,820 --> 00:23:15,240 zoeken was enorm Dat was echt eh 493 00:23:12,559 --> 00:23:18,419 waren er niet twee of drie er waren er 494 00:23:15,240 --> 00:23:21,299 wel 1012 die daar eh gingen proberen om 495 00:23:18,419 --> 00:23:23,039 een concessie te krijgen en eh dan te 496 00:23:21,299 --> 00:23:24,720 gaan eh boeren 497 00:23:23,039 --> 00:23:27,600 heel belangrijke voor waar die ik altijd 498 00:23:24,720 --> 00:23:31,140 van de de de basis van die eh 499 00:23:27,600 --> 00:23:33,960 buitenlandse bedrijven eh heb eh gehoord 500 00:23:31,140 --> 00:23:35,720 en begrepen dat was dat de Nederlandse 501 00:23:33,960 --> 00:23:40,400 overheid in die jaren 502 00:23:35,720 --> 00:23:43,279 buitengewoon stabiel en eh 503 00:23:40,400 --> 00:23:46,200 bestendige was in zijn blijdt 504 00:23:43,279 --> 00:23:48,120 dat was want ze hebben als wij de ene 505 00:23:46,200 --> 00:23:50,340 dag dit en de andere dag dat horen dat 506 00:23:48,120 --> 00:23:51,900 er gaat gebeuren Ja dan gaan wij niet 507 00:23:50,340 --> 00:23:54,360 Tientallen miljoenen en als het niet 508 00:23:51,900 --> 00:23:56,279 meer is investeren want dan zijn de 509 00:23:54,360 --> 00:23:58,200 andere delen in de wereld die eh iets 510 00:23:56,279 --> 00:24:00,000 minder risico lopen dus voor de 511 00:23:58,200 --> 00:24:02,039 Nederlandse Staten succes het kleine 512 00:24:00,000 --> 00:24:04,200 Velde beleid en voor de oliemaatschappij 513 00:24:02,039 --> 00:24:05,880 en succes heel Nederland was het Dus 514 00:24:04,200 --> 00:24:07,380 succes 515 00:24:05,880 --> 00:24:09,659 Ik wil het graag met u hebben over het 516 00:24:07,380 --> 00:24:12,360 gastgebouw eh Want U bent directeur 517 00:24:09,659 --> 00:24:13,500 Generaal energie en vanaf 1982 en dan 518 00:24:12,360 --> 00:24:17,159 krijgt hij veel te maken met dat 519 00:24:13,500 --> 00:24:18,779 gasgebouw eh en eh Je zult zich ook 520 00:24:17,159 --> 00:24:20,760 inderdaad in die nota de pauze waar die 521 00:24:18,779 --> 00:24:23,640 al eventjes langskomt hebben verdiep te 522 00:24:20,760 --> 00:24:25,919 staan willen wat dieper op ingaan ehm in 523 00:24:23,640 --> 00:24:28,380 hoeverre vormde die nota de nota de paus 524 00:24:25,919 --> 00:24:31,679 in nieuwjaar als directeur Generaal eh 525 00:24:28,380 --> 00:24:35,039 het uitgangspunt voor het beleid 526 00:24:31,679 --> 00:24:36,840 Dat was een onderdeel van het eh beleid 527 00:24:35,039 --> 00:24:40,679 dus of de uitgangspunt noemt vind ik ook 528 00:24:36,840 --> 00:24:45,240 prima maar het was zo Het was zoals het 529 00:24:40,679 --> 00:24:49,020 was en dat was in 6364 eh met elkaar eh 530 00:24:45,240 --> 00:24:51,440 uit onderhandeld eh en daarmee werd er 531 00:24:49,020 --> 00:24:54,919 ook een een eh 532 00:24:51,440 --> 00:24:58,080 hanteerbaar eindig gemaakt aan een hele 533 00:24:54,919 --> 00:25:01,200 indringende politieke discussie in Den 534 00:24:58,080 --> 00:25:03,960 Haag uiteraard eh met name ook binnen de 535 00:25:01,200 --> 00:25:06,900 Partij van de Arbeid want eh als ik 536 00:25:03,960 --> 00:25:09,240 mevrouw gainer was Vondeling eh was eh 537 00:25:06,900 --> 00:25:12,059 een warm voorstander om de hele zaak te 538 00:25:09,240 --> 00:25:15,299 nationaliseren en dan l eh die vond dat 539 00:25:12,059 --> 00:25:18,059 eh net niet nodig wil wel wilde wel een 540 00:25:15,299 --> 00:25:21,299 hele uitdrukkelijke rol spelen als staat 541 00:25:18,059 --> 00:25:22,980 in eh het eh ontgrenden van Groningen 542 00:25:21,299 --> 00:25:26,520 Waarvoor dan uiteindelijk eh dat 543 00:25:22,980 --> 00:25:28,559 gasgebouw is vorm gegeven eh maar een 544 00:25:26,520 --> 00:25:31,620 totaal een nationalisatie zag je niet 545 00:25:28,559 --> 00:25:35,279 als eh de beste 546 00:25:31,620 --> 00:25:38,520 eh Voorwaarts eh dus daarmee werd er een 547 00:25:35,279 --> 00:25:41,820 een heel duidelijk punt gezet in dat 548 00:25:38,520 --> 00:25:46,140 soort discussies en was er geregeld Eh 549 00:25:41,820 --> 00:25:50,279 wie Welke rol en welke maten zou spelen 550 00:25:46,140 --> 00:25:54,179 eh binnen het eh binnen het gasgebouw En 551 00:25:50,279 --> 00:25:57,539 waarom is dat ook belangrijk omdat toen 552 00:25:54,179 --> 00:26:00,779 die discussie in dat gasgebouw werd 553 00:25:57,539 --> 00:26:03,419 neergeslagen was uitgekistalliseerd toen 554 00:26:00,779 --> 00:26:07,620 kon er ook inderdaad het eh hele 555 00:26:03,419 --> 00:26:09,720 ontwikkeld plan eh ten uitvoerderige eh 556 00:26:07,620 --> 00:26:11,880 gebracht wat er moest nogal wat gedaan 557 00:26:09,720 --> 00:26:14,340 worden en ik denk dat eh bijvoorbeeld 558 00:26:11,880 --> 00:26:16,140 als ik naar dat rapport van die eh van 559 00:26:14,340 --> 00:26:18,299 de Raad van de veiligheid kijkt dat ze 560 00:26:16,140 --> 00:26:23,940 dat gewoon niet begrepen hebben eh dat 561 00:26:18,299 --> 00:26:26,460 er was gekozen om Het aardgas 562 00:26:23,940 --> 00:26:28,860 in Nederland de Leiden de brandstof te 563 00:26:26,460 --> 00:26:30,360 laten zijn en dus de kolenmijnen dicht 564 00:26:28,860 --> 00:26:33,840 moet je voorstellen dat je tegen 565 00:26:30,360 --> 00:26:36,320 zuid-limburg eh even zegt van dus de 566 00:26:33,840 --> 00:26:38,539 kolenmijnen gaan dicht Dat was programp 567 00:26:36,320 --> 00:26:41,940 die je daar zoveel mogelijk moest worden 568 00:26:38,539 --> 00:26:45,260 verzacht met allerlei eh steun vanuit 569 00:26:41,940 --> 00:26:47,520 Den Haag met namen natuurlijk geld voor 570 00:26:45,260 --> 00:26:50,520 arbeidsplaatsen op een andere manier te 571 00:26:47,520 --> 00:26:53,760 realiseren en voor de transitie van DSM 572 00:26:50,520 --> 00:26:55,880 als steenkolen eh bedrijf naar een 573 00:26:53,760 --> 00:26:58,919 oorspronkelijk eh 574 00:26:55,880 --> 00:27:02,100 basisgrondstoffen bedrijf en daarna meer 575 00:26:58,919 --> 00:27:08,360 de fijnere meer nu weer wat anders 576 00:27:02,100 --> 00:27:12,659 Dat betekent de dat er gekozen is om van 577 00:27:08,360 --> 00:27:15,240 Zeeland tot Friesland en Groningen En 578 00:27:12,659 --> 00:27:18,260 ieder van aardgas te voorzien en de 579 00:27:15,240 --> 00:27:22,620 steencode en petroleum en diesel om die 580 00:27:18,260 --> 00:27:24,539 eruit faseren eh op een of manier dat 581 00:27:22,620 --> 00:27:27,120 betekent ook dat er een bepaalde aanpak 582 00:27:24,539 --> 00:27:29,580 gekozen moest worden voor het uitrollen 583 00:27:27,120 --> 00:27:32,279 van de pijpleinstelsel je gaat niet een 584 00:27:29,580 --> 00:27:35,100 klein laat zeggen 8 inch pijpt je eh van 585 00:27:32,279 --> 00:27:37,260 het Groningen veld naar Assen leggen om 586 00:27:35,100 --> 00:27:39,299 eh dan vervolgens naar 5 jaar Hey in 587 00:27:37,260 --> 00:27:41,600 Zwolle willen ze ook wel gas Nee er 588 00:27:39,299 --> 00:27:46,200 werden Trump Lines die hele grote eh 589 00:27:41,600 --> 00:27:48,360 pijpen van eh wel eh 40 inch die weer 590 00:27:46,200 --> 00:27:51,179 dan gelegd die werden uitgerold met veel 591 00:27:48,360 --> 00:27:53,840 lassens uit de geloof Algerije eh die eh 592 00:27:51,179 --> 00:27:57,840 dat was een een fantastische 593 00:27:53,840 --> 00:28:00,299 stoomtrein zonder stroom eh die eh door 594 00:27:57,840 --> 00:28:02,039 Nederland ging en daarvoor was ook een 595 00:28:00,299 --> 00:28:05,520 marketing concept Want U kan zich voor 596 00:28:02,039 --> 00:28:09,120 dat als je een hele zware pijp die zeer 597 00:28:05,520 --> 00:28:10,860 kostbaar is in Nederland uitrold dan 598 00:28:09,120 --> 00:28:12,419 moet je zorgen dat het zo snel mogelijk 599 00:28:10,860 --> 00:28:15,360 geld gaat opbrengen dus je moet zorgen 600 00:28:12,419 --> 00:28:17,940 dat die pijpen gingen naar plaatsen waar 601 00:28:15,360 --> 00:28:20,520 veel vraag naar gass zou zijn Dat 602 00:28:17,940 --> 00:28:22,919 betekent de in de praktijk of een hele 603 00:28:20,520 --> 00:28:25,620 tijd centrale die op gas kon die moesten 604 00:28:22,919 --> 00:28:27,240 in veel gevallen nog gebouwd worden maar 605 00:28:25,620 --> 00:28:29,820 je kan ook En dat is ook voor gekozen 606 00:28:27,240 --> 00:28:32,940 een soort industrie politiek bedrijven 607 00:28:29,820 --> 00:28:34,880 door her en der 608 00:28:32,940 --> 00:28:37,860 een fabriek 609 00:28:34,880 --> 00:28:39,380 naartoe te lokken om daar te gaan eh 610 00:28:37,860 --> 00:28:42,919 bouwen 611 00:28:39,380 --> 00:28:47,220 waardoor er heel veel gas meteen 612 00:28:42,919 --> 00:28:49,620 gevraagd werd dus de ism ging in de Wat 613 00:28:47,220 --> 00:28:52,679 was het kunstmest eh werd een hele grote 614 00:28:49,620 --> 00:28:54,899 eh fabriek gebouwd eh die was toen nog 615 00:28:52,679 --> 00:28:57,899 van DSM dat was makkelijkste conso zelf 616 00:28:54,899 --> 00:29:01,380 doen waardoor de pijp van door naar Zuid 617 00:28:57,899 --> 00:29:03,539 met in enorme vulling had om eh DSM te 618 00:29:01,380 --> 00:29:06,120 verzien in Zeeland werden er 619 00:29:03,539 --> 00:29:07,799 verschillende grote het grootste is van 620 00:29:06,120 --> 00:29:10,559 Down nog steeds in eh wat is het 621 00:29:07,799 --> 00:29:13,799 Terneuzen eh werd er gebouwd met een 622 00:29:10,559 --> 00:29:15,600 enorme afname van eh van en die andere 623 00:29:13,799 --> 00:29:20,279 jaren Ik was zoiets de kunstmusfabriek 624 00:29:15,600 --> 00:29:23,460 ook in Zeeland enorme afname van gas en 625 00:29:20,279 --> 00:29:26,340 dat waren de afnemers van gas die het 626 00:29:23,460 --> 00:29:29,700 acceptabel maakte en ook financierbaar 627 00:29:26,340 --> 00:29:32,940 maakten om de enorme dure eh trunk Lines 628 00:29:29,700 --> 00:29:35,820 van eh gas Unie veld of het Groningen 629 00:29:32,940 --> 00:29:38,279 naar het zuiden en naar het oosten naar 630 00:29:35,820 --> 00:29:40,559 het westen om die eh inderdaad uit te 631 00:29:38,279 --> 00:29:43,140 rollen en pas daarna als het ware zijn 632 00:29:40,559 --> 00:29:45,299 er allemaal kleine eh verbindingen 633 00:29:43,140 --> 00:29:47,880 gekomen om allerlei doorpe en stadjes 634 00:29:45,299 --> 00:29:49,620 enzovoorts eh om die te verbinden grote 635 00:29:47,880 --> 00:29:51,380 laatste was Ameland ofzo dat was een 636 00:29:49,620 --> 00:29:53,340 feestje nu niet meer geloof ik maar 637 00:29:51,380 --> 00:29:55,740 destijds was het een feestje toen het 638 00:29:53,340 --> 00:29:59,399 laatste wat de eiland ook eindelijk aan 639 00:29:55,740 --> 00:30:01,340 het gaskram nou dat is waarom het een 640 00:29:59,399 --> 00:30:03,240 succes was 641 00:30:01,340 --> 00:30:07,620 nogal wat gebeuren en er is ook 642 00:30:03,240 --> 00:30:10,260 inderdaad dus al heel wat eh gebeurd ehm 643 00:30:07,620 --> 00:30:11,700 maar en u zegt ook van hè de nota de 644 00:30:10,260 --> 00:30:13,260 paus was niet zozeer uitgangspunt van 645 00:30:11,700 --> 00:30:16,380 beleid maar eigenlijk een onderdeel eh 646 00:30:13,260 --> 00:30:17,700 van het eh beleid En in die nota de paus 647 00:30:16,380 --> 00:30:20,100 dan wil ik dan weer even naar terug 648 00:30:17,700 --> 00:30:22,919 wordt ook gesproken over de noodzaak om 649 00:30:20,100 --> 00:30:25,080 een winning en afzet nou eh 650 00:30:22,919 --> 00:30:27,360 gecoordineerd te houden Kunt u mij 651 00:30:25,080 --> 00:30:30,899 vertellen wat dat betekent Nou ik heb 652 00:30:27,360 --> 00:30:34,380 het net bij implicatie jouw getuid hè 653 00:30:30,899 --> 00:30:36,120 dat je niet een eh aantal techneut eh 654 00:30:34,380 --> 00:30:39,559 een mooie pijpen laat leggen als niet 655 00:30:36,120 --> 00:30:42,120 Niet tegelijkertijd gezorgd wordt voor 656 00:30:39,559 --> 00:30:45,480 zowel aan de productie kan dus de nam 657 00:30:42,120 --> 00:30:48,539 dat daar het gas wordt gewonnen wat 658 00:30:45,480 --> 00:30:50,700 nodig is om eh die eh pijpen te 659 00:30:48,539 --> 00:30:53,220 gebruiken en aan de marketing kan dus 660 00:30:50,700 --> 00:30:56,159 als Unie om te zorgen dat er ook 661 00:30:53,220 --> 00:30:59,340 inderdaad mensen bedrijven eh actoren 662 00:30:56,159 --> 00:31:02,840 zijn die dat gas willen eh kopen dus dat 663 00:30:59,340 --> 00:31:05,820 was een heel eh ja een soort Zwitsers eh 664 00:31:02,840 --> 00:31:08,279 uurwerk wat precies bij elkaar moest eh 665 00:31:05,820 --> 00:31:10,019 komen om te zorgen dat die geld werd 666 00:31:08,279 --> 00:31:11,760 gekwist En wat was nou het 667 00:31:10,019 --> 00:31:13,260 ingewikkeldste omdat zo nauw 668 00:31:11,760 --> 00:31:15,240 gecoördineerd te houden of dat 669 00:31:13,260 --> 00:31:17,519 ingewikkeld was ja wat het meest 670 00:31:15,240 --> 00:31:19,919 ingewikkeld was daaraan 671 00:31:17,519 --> 00:31:24,360 Ja ik heb daar geen 9 wikkeld heden eh 672 00:31:19,919 --> 00:31:29,580 in voorzien eh voorzien eh bemerkt 673 00:31:24,360 --> 00:31:33,360 anders dan dat ieder van de steekholters 674 00:31:29,580 --> 00:31:35,460 en dat waren dus in the end de twee 675 00:31:33,360 --> 00:31:40,620 olies en de staat 676 00:31:35,460 --> 00:31:43,440 dat hij wisten dat ze met giga belangend 677 00:31:40,620 --> 00:31:46,740 bezig waren eh het was geen speelgoed 678 00:31:43,440 --> 00:31:51,860 Het was eh een zeer serieus en Dat 679 00:31:46,740 --> 00:31:54,360 betekende dat er een eh eh 680 00:31:51,860 --> 00:31:58,380 Hoezo dat zeggen dat is in mijn directie 681 00:31:54,360 --> 00:32:01,740 gas destijds hè Daar had je pitbulls en 682 00:31:58,380 --> 00:32:03,059 terres en die dan eh wel eens frit naar 683 00:32:01,740 --> 00:32:05,760 de toekomen van de olies zijn nu weer 684 00:32:03,059 --> 00:32:08,399 daarbij bezig en de We moeten daar toch 685 00:32:05,760 --> 00:32:09,960 eventjes Nou dan gingen we de hele zaaks 686 00:32:08,399 --> 00:32:11,820 eventjes goed tegen licht houden en dan 687 00:32:09,960 --> 00:32:13,919 hadden we even Steef af even hadden we 688 00:32:11,820 --> 00:32:15,659 een heel stevige gesprek met de olies en 689 00:32:13,919 --> 00:32:19,260 omgekeerd zou het ook gebeurt zijn dat 690 00:32:15,659 --> 00:32:21,659 dan eh de staven van de olies uh elkaar 691 00:32:19,260 --> 00:32:23,880 opzochten van nou wat is het nu denkt te 692 00:32:21,659 --> 00:32:26,940 kunnen uithalen hè dat is tegen onze 693 00:32:23,880 --> 00:32:31,200 belangen op een te forstuizen dus gaan 694 00:32:26,940 --> 00:32:34,799 we tegen in dus er werd eh heel pittig 695 00:32:31,200 --> 00:32:37,580 eh met elkaar omgegaan op één 696 00:32:34,799 --> 00:32:41,760 uitzondering na en dat is buiten toe 697 00:32:37,580 --> 00:32:44,399 stiffenpolip en eenheid Hè wat wat de 698 00:32:41,760 --> 00:32:47,220 normale Burger vaak verwacht van een 699 00:32:44,399 --> 00:32:49,380 kabinet één beleid 700 00:32:47,220 --> 00:32:51,299 en en dat wil ik zo nog even met u op 701 00:32:49,380 --> 00:32:53,279 terugkomen maar eerst eh u noemde 702 00:32:51,299 --> 00:32:55,679 belangen Ik ben even benieuwd welke 703 00:32:53,279 --> 00:32:57,480 belangen wat wat We speelden er allemaal 704 00:32:55,679 --> 00:33:00,500 in zijn allemaal grote belangen Welke 705 00:32:57,480 --> 00:33:00,500 belangen waren dat bijvoorbeeld 706 00:33:01,140 --> 00:33:04,880 ja als u 707 00:33:06,840 --> 00:33:10,799 het laatste is natuurlijk het laatste is 708 00:33:09,120 --> 00:33:12,299 natuurlijk Het gaat eh dat het om geld 709 00:33:10,799 --> 00:33:14,820 gaat maar dat is natuurlijk de makkelijk 710 00:33:12,299 --> 00:33:17,159 voor u omdat eh want dat hoor ik de hele 711 00:33:14,820 --> 00:33:20,940 tijd dat alleen om geld ging 712 00:33:17,159 --> 00:33:25,320 maar het ging doen om dat de machine 713 00:33:20,940 --> 00:33:27,899 zo effectief mogelijk draaide dat is ook 714 00:33:25,320 --> 00:33:30,899 weer het voordeel dat je met als dat je 715 00:33:27,899 --> 00:33:33,179 een publiek private partnership hebt 716 00:33:30,899 --> 00:33:36,179 gesloten en joint ventil was het tussen 717 00:33:33,179 --> 00:33:38,700 de staat en de olies met DSM erbij als 718 00:33:36,179 --> 00:33:41,940 geweldige hulp voor de staat om te 719 00:33:38,700 --> 00:33:45,320 zorgen dat het niet verantelijkte maar 720 00:33:41,940 --> 00:33:48,500 dat die kostbare bonusgat op een hele 721 00:33:45,320 --> 00:33:52,440 efficiënten en effectieve wijze werd 722 00:33:48,500 --> 00:33:54,600 ontwikkeld en ten goede van eh de 723 00:33:52,440 --> 00:33:58,140 verschillende steekvogels eh werd eh 724 00:33:54,600 --> 00:34:00,960 werd ingezet en dat is eh in ieder geval 725 00:33:58,140 --> 00:34:03,360 in eh de tijd dat ik erbij betrokken 726 00:34:00,960 --> 00:34:04,559 mocht zijn eh naar mijn overtuiging 727 00:34:03,360 --> 00:34:06,419 gelukt 728 00:34:04,559 --> 00:34:08,639 en die belangen van die stekenholders 729 00:34:06,419 --> 00:34:12,240 die soms is botste maar naar buiten toe 730 00:34:08,639 --> 00:34:15,480 zei met de stiff Upper lippen ehm dat is 731 00:34:12,240 --> 00:34:18,839 altijd een hele belangrijke geweest eh 732 00:34:15,480 --> 00:34:21,419 Ik geef u daar één Klein voorbeeldje van 733 00:34:18,839 --> 00:34:23,820 op een andere manier Wij hadden bij 734 00:34:21,419 --> 00:34:27,659 Gasunie eh fantastische directeur 735 00:34:23,820 --> 00:34:30,000 communicatie en pers ben Warner En ieder 736 00:34:27,659 --> 00:34:33,419 jaar zorgt in een november voeg ik aan 737 00:34:30,000 --> 00:34:35,579 hem ben hoeven centimeter kan de kolom 738 00:34:33,419 --> 00:34:38,339 heeft gas Unie in de kant gestaan en 739 00:34:35,579 --> 00:34:40,440 hoeveel centimeter kanten kolom heeft de 740 00:34:38,339 --> 00:34:41,879 Zapp Mercedes gebeuren in de krant 741 00:34:40,440 --> 00:34:43,980 gestaan 742 00:34:41,879 --> 00:34:46,740 En er waren we allebei hartstikke 743 00:34:43,980 --> 00:34:49,379 tevreden als wederom bij het minst waren 744 00:34:46,740 --> 00:34:50,879 want wij wilden geruisloos het publiek 745 00:34:49,379 --> 00:34:54,419 van dienst zijn en verder geen 746 00:34:50,879 --> 00:34:55,859 toestanden geen toestanden eh en die 747 00:34:54,419 --> 00:34:58,440 samenwerking die publiek private 748 00:34:55,859 --> 00:35:01,260 samenwerking waren u met eh verven en 749 00:34:58,440 --> 00:35:03,480 misschien ook wel trots Ja over spreekt 750 00:35:01,260 --> 00:35:04,980 fantastisch bedrijf Ja die is samen die 751 00:35:03,480 --> 00:35:06,300 je samen gevat in het gasgebouw en die 752 00:35:04,980 --> 00:35:08,640 bestaat dus eigenlijk uit twee uh 753 00:35:06,300 --> 00:35:10,440 organisaties de Nederlandse gas Unie 754 00:35:08,640 --> 00:35:13,079 noemde al een paar keer en de 755 00:35:10,440 --> 00:35:15,300 maatschappen Groningen eh en er zijn dan 756 00:35:13,079 --> 00:35:17,339 ook twee colleges die dat gasgebouw eh 757 00:35:15,300 --> 00:35:19,440 besturen Het college van gedeligeerde 758 00:35:17,339 --> 00:35:21,960 Commissarissen van de gastunie eh en 759 00:35:19,440 --> 00:35:24,780 College van Beer Maatschap en tussen die 760 00:35:21,960 --> 00:35:27,359 twee organen zitten personeel Unie 761 00:35:24,780 --> 00:35:30,000 Ehm kunt u een beetje vertellen hoe die 762 00:35:27,359 --> 00:35:32,480 beide organen zeg maar ehm ja hoe dat 763 00:35:30,000 --> 00:35:32,480 werkten 764 00:35:33,619 --> 00:35:37,619 dat werkt 765 00:35:38,820 --> 00:35:43,920 in die van anders als dat de laat voor 766 00:35:41,940 --> 00:35:48,180 de veiligheid denkt eh zonder enig 767 00:35:43,920 --> 00:35:51,480 onderbouwing te kunnen beweren eh want 768 00:35:48,180 --> 00:35:53,040 net zo goed als dat eh laat zeggen de G7 769 00:35:51,480 --> 00:35:55,859 bij elkaar komt en dan zie je maar 7 770 00:35:53,040 --> 00:35:58,160 poppetjes op de televisie maar de achter 771 00:35:55,859 --> 00:36:00,900 zit een henorme hoeveelheid eh 772 00:35:58,160 --> 00:36:02,640 Brainpower is een gevoet heeft met alles 773 00:36:00,900 --> 00:36:04,800 wat ze 774 00:36:02,640 --> 00:36:09,119 nodig kunnen hebben 775 00:36:04,800 --> 00:36:12,380 op kleine schaal gebeurde dat ook bij 776 00:36:09,119 --> 00:36:15,200 het gasgebouw in het 777 00:36:12,380 --> 00:36:19,859 collegedeelteerd Commissarissen vijf man 778 00:36:15,200 --> 00:36:22,740 want er waren die tijd geen vrouw op die 779 00:36:19,859 --> 00:36:27,180 posities dus een verschil een van Esso 780 00:36:22,740 --> 00:36:32,339 twee van DSM en de directeur energie 781 00:36:27,180 --> 00:36:34,260 die besliste alles in die Ent 782 00:36:32,339 --> 00:36:38,280 en als hoofddirecteur had je het 783 00:36:34,260 --> 00:36:41,400 initiefrecht dus dat was niet 784 00:36:38,280 --> 00:36:45,119 onbelangrijk voordeel de stukken die 785 00:36:41,400 --> 00:36:47,099 werden besproken waren kwamen van de 786 00:36:45,119 --> 00:36:49,079 hoofddirecteur 787 00:36:47,099 --> 00:36:52,380 maar de hoge directeur die hadden terug 788 00:36:49,079 --> 00:36:55,500 snel door dat dit gasgebouw zo 789 00:36:52,380 --> 00:36:59,700 evenwichtig was opgebouwd dat je 790 00:36:55,500 --> 00:37:02,579 eigenlijk moest krijgen iedere keer de 791 00:36:59,700 --> 00:37:09,140 stemmen van een ieder want als je even 792 00:37:02,579 --> 00:37:09,140 met me mee rekent Shell 25 nso 25 is 50% 793 00:37:09,540 --> 00:37:19,859 van jullie en DSM samen de andere 50% 794 00:37:15,780 --> 00:37:23,940 Shell en Esso liet 795 00:37:19,859 --> 00:37:26,579 elkaar niet los 796 00:37:23,940 --> 00:37:31,740 Ja misschien twee drie keer ieder geval 797 00:37:26,579 --> 00:37:34,880 een keer maar zelden Lite social elkaar 798 00:37:31,740 --> 00:37:37,339 los want het spelregels 799 00:37:34,880 --> 00:37:41,660 dat een voorstel 800 00:37:37,339 --> 00:37:45,359 werd geacht te zijn verworpen bij 50/50 801 00:37:41,660 --> 00:37:47,339 nou DSM en de staat waar een Tele2 802 00:37:45,359 --> 00:37:49,800 handen op een buik maar met 803 00:37:47,339 --> 00:37:52,579 complementaire 804 00:37:49,800 --> 00:37:55,339 input 805 00:37:52,579 --> 00:38:00,000 waren twee handen op een wijk met 806 00:37:55,339 --> 00:38:03,839 complementaire input dus die wisten dat 807 00:38:00,000 --> 00:38:06,000 als Shell Esso liet gaan 808 00:38:03,839 --> 00:38:09,500 dan zouden ze het heel snel kunnen 809 00:38:06,000 --> 00:38:13,859 verliezen want dan was het 3/4 of 810 00:38:09,500 --> 00:38:16,200 Dus dat betekent dat je vanuit Gasunie 811 00:38:13,859 --> 00:38:18,119 altijd dat voorstellen moest komen waar 812 00:38:16,200 --> 00:38:21,180 je zoveel voorbereiding aan had gedaan 813 00:38:18,119 --> 00:38:22,440 door zowel fysiek langs te komen we 814 00:38:21,180 --> 00:38:25,140 hadden toen nog geen zombietings en 815 00:38:22,440 --> 00:38:27,060 dergelijke eh om het met elkaar door te 816 00:38:25,140 --> 00:38:29,220 spreken wat bij te stellen zodat wel 817 00:38:27,060 --> 00:38:32,940 door de strot komt om het maar 818 00:38:29,220 --> 00:38:34,079 acceptabel te krijgen voor alle leden 819 00:38:32,940 --> 00:38:36,960 van het collega geduldigheid 820 00:38:34,079 --> 00:38:39,660 commissarage en wordt die manier is er 821 00:38:36,960 --> 00:38:44,099 jaar in jaar uitgewerkt en er was ook 822 00:38:39,660 --> 00:38:46,260 een eh een methode van werken die erg 823 00:38:44,099 --> 00:38:48,180 goed hield om de stiff Upper lip te 824 00:38:46,260 --> 00:38:50,700 kunnen houden naar buiten toe dat als 825 00:38:48,180 --> 00:38:54,060 een probleem in een college vergadering 826 00:38:50,700 --> 00:38:58,260 niet tot een oplossing kon worden 827 00:38:54,060 --> 00:39:00,900 gebracht eh dat dan eh de voorzitter zei 828 00:38:58,260 --> 00:39:03,780 van de zullen we daar volgende keer op 829 00:39:00,900 --> 00:39:08,640 terugkomen of er werd ook was gezegd 830 00:39:03,780 --> 00:39:10,619 eh over eh 14 dagen zal de hoogvlich de 831 00:39:08,640 --> 00:39:14,579 heer verberg even bellen hoe het zit eh 832 00:39:10,619 --> 00:39:17,640 hoe ze er uiteindelijk in dit dit punt 833 00:39:14,579 --> 00:39:19,859 eh in staan Nou dan hadden ze weer de 834 00:39:17,640 --> 00:39:23,040 tijd om met een stavel te overleggen eh 835 00:39:19,859 --> 00:39:26,540 eventueel heb ik het namen over so eh 836 00:39:23,040 --> 00:39:32,099 met het hoofdkantoor eh te bellen want 837 00:39:26,540 --> 00:39:34,320 een heleboel eh mensen vergeten vaak dat 838 00:39:32,099 --> 00:39:37,099 het Groningen veld het Nederlandse gas 839 00:39:34,320 --> 00:39:40,560 gebeuren behoorde tot de top 10 840 00:39:37,099 --> 00:39:43,560 moneymakers voor Shell en voor Esso 841 00:39:40,560 --> 00:39:47,640 geduren de vele dekades Ondanks het feit 842 00:39:43,560 --> 00:39:49,619 dat de staat veruit het meeste 843 00:39:47,640 --> 00:39:51,420 binnenhouden daar komen we zo nog op 844 00:39:49,619 --> 00:39:53,099 terug U zei net één ding waar ik nog wel 845 00:39:51,420 --> 00:39:55,380 nieuwsgier naar beneden zei ja in ieder 846 00:39:53,099 --> 00:39:58,880 geval één keer lieten Shell en socar los 847 00:39:55,380 --> 00:40:01,680 dat was eh bij het eh 848 00:39:58,880 --> 00:40:04,020 goedkeuren van het eh importcontract met 849 00:40:01,680 --> 00:40:05,579 Rusland Oké daar komen we straks ook op 850 00:40:04,020 --> 00:40:09,240 terug dus dat die houden we dan eventjes 851 00:40:05,579 --> 00:40:12,119 in de in de pijplein eh Ik noemde al dat 852 00:40:09,240 --> 00:40:13,859 is een personeel Unie Kunt u Kunt u 853 00:40:12,119 --> 00:40:15,180 beschrijven wat wat het belang daarvan 854 00:40:13,859 --> 00:40:17,460 is 855 00:40:15,180 --> 00:40:20,480 in dat gasgebouw eh Het Belang daarvan 856 00:40:17,460 --> 00:40:22,819 is dat precies wat u zelf al eh 857 00:40:20,480 --> 00:40:25,800 een ander vraag eh 858 00:40:22,819 --> 00:40:29,180 in een andere vraag verpakte dat die 859 00:40:25,800 --> 00:40:31,560 productie ver marketing en Transport 860 00:40:29,180 --> 00:40:34,020 want als jullie deed van marketing 861 00:40:31,560 --> 00:40:36,540 transport en uiteraard en dan de 862 00:40:34,020 --> 00:40:40,380 productie dat dat tadeloos op elkaar was 863 00:40:36,540 --> 00:40:43,079 eh was afgestemd eh wij als Gasunie in 864 00:40:40,380 --> 00:40:45,119 de jaren van Static daar was bestelden 865 00:40:43,079 --> 00:40:48,119 het gas bij de NAM en de NAM moest maar 866 00:40:45,119 --> 00:40:50,520 zorgen dat ze het gas leverde eh dat is 867 00:40:48,119 --> 00:40:52,319 uiteraard naftrek van het gas wat wij 868 00:40:50,520 --> 00:40:55,339 bij de kleine Velde hadden ingekocht dat 869 00:40:52,319 --> 00:40:58,160 werd allemaal uiteraard door eh de 870 00:40:55,339 --> 00:41:00,300 desertreffende eh mensen 871 00:40:58,160 --> 00:41:02,839 meegenomen in de berekening en dan kwam 872 00:41:00,300 --> 00:41:06,780 er een bestelbrief eh ging naar de NAM 873 00:41:02,839 --> 00:41:08,700 en dan kregen wij eh te horen dat ze het 874 00:41:06,780 --> 00:41:11,640 had ontvangen en dat er geen problemen 875 00:41:08,700 --> 00:41:15,119 eh waren Nou dat moest allemaal wel 876 00:41:11,640 --> 00:41:16,980 geregeld worden en een heel 877 00:41:15,119 --> 00:41:19,680 zo ik zelf wel goed voorbeeld van die 878 00:41:16,980 --> 00:41:22,619 voordeel van die personeel Unie op 879 00:41:19,680 --> 00:41:25,200 gegeven moment dat het begon zich af te 880 00:41:22,619 --> 00:41:27,380 tekenen in ja in mijn tijd van directeur 881 00:41:25,200 --> 00:41:32,480 generaalschap eh 882 00:41:27,380 --> 00:41:36,480 ging wel eh men waar het om het namen de 883 00:41:32,480 --> 00:41:38,640 deskundige Van Nam beseffen dat ondanks 884 00:41:36,480 --> 00:41:41,819 de enorme omvang van dat eh Groningen 885 00:41:38,640 --> 00:41:44,460 gasveld en enorme eh capaciteit die het 886 00:41:41,819 --> 00:41:47,579 kon leveren ging de druk was toch wel zo 887 00:41:44,460 --> 00:41:49,760 ver aan het Dalen dat mijn voor de lange 888 00:41:47,579 --> 00:41:53,400 termijn en dan praat ik over 889 00:41:49,760 --> 00:41:55,700 2000 2010 2020 en dan we praten over het 890 00:41:53,400 --> 00:41:57,839 eerste helft van de jaren '80 er 891 00:41:55,700 --> 00:42:01,740 waarschijnlijk het tekort aan capaciteit 892 00:41:57,839 --> 00:42:05,400 zou zijn dus toen zei dat studies eh op 893 00:42:01,740 --> 00:42:06,720 eh op taalgezet om na te gaan Wat zijn 894 00:42:05,400 --> 00:42:09,480 de verwachtingen ten aanzien van die 895 00:42:06,720 --> 00:42:10,400 afzet Wat zijn de geofysische verwacht 896 00:42:09,480 --> 00:42:12,300 heeft en alles van de 897 00:42:10,400 --> 00:42:14,700 productiecapaciteit die Groningen nog 898 00:42:12,300 --> 00:42:17,040 kan leveren Wat zijn de verwachtingen 899 00:42:14,700 --> 00:42:19,980 ten van de productiecapaciteit van de 900 00:42:17,040 --> 00:42:24,480 kleine vrouwtjes korton een heleboel 901 00:42:19,980 --> 00:42:25,500 input en die werd in die eh castories in 902 00:42:24,480 --> 00:42:28,440 bijvoorbeeld toen werd gedacht dat 903 00:42:25,500 --> 00:42:30,440 annerveen misschien in 904 00:42:28,440 --> 00:42:32,099 een subverband van capaciteit 905 00:42:30,440 --> 00:42:35,040 productiekapaciteit zou kunnen leveren 906 00:42:32,099 --> 00:42:37,800 als Groningen te weinig had optimineer 907 00:42:35,040 --> 00:42:41,780 werd dat helemaal in beeld gebracht en 908 00:42:37,800 --> 00:42:44,579 werden daarmee ook investeringen van 909 00:42:41,780 --> 00:42:47,400 tientallen honderden miljoenen als het 910 00:42:44,579 --> 00:42:49,380 ware van de horizon dichter naar voren 911 00:42:47,400 --> 00:42:52,800 gehaald om te beter te kunnen beoordelen 912 00:42:49,380 --> 00:42:55,560 hoe en wat en dat is natuurlijk perfect 913 00:42:52,800 --> 00:42:58,140 als je daar een een eh wat zou je 914 00:42:55,560 --> 00:42:59,400 personeel voor ja Dus de coördinatie van 915 00:42:58,140 --> 00:43:01,140 die winning en afzet was niet alleen 916 00:42:59,400 --> 00:43:03,540 voor het moment nu maar ook voor het ver 917 00:43:01,140 --> 00:43:06,720 vooruit kijken om te zorgen dat dat gas 918 00:43:03,540 --> 00:43:09,359 ook goed is Grijpskerk daar is al 919 00:43:06,720 --> 00:43:12,300 begonnen in begin jaren '80 voortkomend 920 00:43:09,359 --> 00:43:15,140 uit uitrekenen ervan en zo wordt en nou 921 00:43:12,300 --> 00:43:17,160 was u als eh directeur Generaal was u eh 922 00:43:15,140 --> 00:43:21,500 regeringsvertegenwoordiger in in dat 923 00:43:17,160 --> 00:43:21,500 gasgebouw eh Wat betekende dat 924 00:43:23,220 --> 00:43:28,640 Ik was directeur Generaal was ik één van 925 00:43:27,300 --> 00:43:31,319 de vijf leden van het college 926 00:43:28,640 --> 00:43:37,260 Commissarissen dus eh ik moest zorgen 927 00:43:31,319 --> 00:43:41,359 dat eh op basis van datgene wat mijn eh 928 00:43:37,260 --> 00:43:44,240 hoe heet dat eh direct zich gas uh 929 00:43:41,359 --> 00:43:46,380 de minister eh 930 00:43:44,240 --> 00:43:48,180 mij Han 931 00:43:46,380 --> 00:43:51,660 eh 932 00:43:48,180 --> 00:43:53,040 informatie perspectief ook opdrachten of 933 00:43:51,660 --> 00:43:57,720 wensen als je het over de minister hebt 934 00:43:53,040 --> 00:43:59,460 eh doorgave dat ik dat beoordeel aan aan 935 00:43:57,720 --> 00:44:02,640 probeerde zo goed mogelijk in te passen 936 00:43:59,460 --> 00:44:04,560 in het totaal van het gasgebouw die zat 937 00:44:02,640 --> 00:44:06,960 eigenlijk namens de minister zeg maar 938 00:44:04,560 --> 00:44:09,740 aan tafel om de beslissingen voor te 939 00:44:06,960 --> 00:44:09,740 bereiden ja 940 00:44:12,119 --> 00:44:17,940 namens daar was ook een een een hele 941 00:44:18,440 --> 00:44:23,339 hanteerbare scheiding wel in aangebracht 942 00:44:21,180 --> 00:44:26,760 Ik kan bij herinneren dat geven bent 943 00:44:23,339 --> 00:44:29,880 waar was het over 944 00:44:26,760 --> 00:44:32,700 ik geloofde dat ging over het contract 945 00:44:29,880 --> 00:44:34,800 met de z nou dat is natuurlijk een heel 946 00:44:32,700 --> 00:44:38,339 erg grote contactpartner want die namen 947 00:44:34,800 --> 00:44:42,560 zeker die tijd nog wel wat gas af en 948 00:44:38,339 --> 00:44:46,260 toen kwam eh de Gasunie en ik was dus DG 949 00:44:42,560 --> 00:44:49,140 energie en dus niet eh bij Gasunie eh 950 00:44:46,260 --> 00:44:54,599 die kwam met het voorstel om een 951 00:44:49,140 --> 00:44:55,560 bepaalde herondering met de Sep te eh te 952 00:44:54,599 --> 00:44:57,540 mogen beginnen want dat was 953 00:44:55,560 --> 00:45:02,060 langzamerhand orde en dan gaat het over 954 00:44:57,540 --> 00:45:04,920 tarieven of over veelheid eh 955 00:45:02,060 --> 00:45:06,960 allerlei dingen die die erbij zo'n 956 00:45:04,920 --> 00:45:10,579 contract komen Maar de essentie is 957 00:45:06,960 --> 00:45:10,579 volume en en prijs 958 00:45:11,640 --> 00:45:18,000 en wat mij zo eerlijk gezegd vaag maar 959 00:45:14,220 --> 00:45:22,460 niet min bijstaat was dat daar touw van 960 00:45:18,000 --> 00:45:24,540 dingen in zaten die de olies nog niet 961 00:45:22,460 --> 00:45:25,460 Misschien moet ik wel laten weg niet of 962 00:45:24,540 --> 00:45:28,319 ik niet meer 963 00:45:25,460 --> 00:45:30,540 verwerkt hadden 964 00:45:28,319 --> 00:45:32,540 mijn woorden zijn zullen we zien anders 965 00:45:30,540 --> 00:45:35,520 beleven 966 00:45:32,540 --> 00:45:37,079 maar gaan ze nu maakte duidelijk aan het 967 00:45:35,520 --> 00:45:38,520 collegeverdeler het komt zo ja we moeten 968 00:45:37,079 --> 00:45:40,800 nu toch echt wel beginnen want anders 969 00:45:38,520 --> 00:45:42,720 dan krijgen we een verkeerde verhouding 970 00:45:40,800 --> 00:45:44,940 met de Zapp want Sep was natuurlijk wel 971 00:45:42,720 --> 00:45:47,520 een meneer voor ons hè als klant met 972 00:45:44,940 --> 00:45:49,680 zoon enorme afname aan volume dan eh wil 973 00:45:47,520 --> 00:45:51,960 je daar wel verlopen 974 00:45:49,680 --> 00:45:55,940 toen is hij de 975 00:45:51,960 --> 00:45:59,339 oplossing voor gevonden dat de 976 00:45:55,940 --> 00:46:02,280 collegaert Commissarissen dus ook 977 00:45:59,339 --> 00:46:06,060 inclusief de twee vertegenwoordigers van 978 00:46:02,280 --> 00:46:10,200 uit de aandeelhouder Shell nelso daarmee 979 00:46:06,060 --> 00:46:12,240 akkoord gingen omdat er ook werd 980 00:46:10,200 --> 00:46:16,079 afgesproken en dat had ik dan even op 981 00:46:12,240 --> 00:46:20,400 als ambtenaar van de minister van me 982 00:46:16,079 --> 00:46:24,180 gaat u als olies naar de minister om uw 983 00:46:20,400 --> 00:46:26,520 pijnpunt over de aftocht Was dat iets te 984 00:46:24,180 --> 00:46:32,400 bespreken zo hadden we dat uit elkaar 985 00:46:26,520 --> 00:46:35,420 gehaald hup zodat zij en ik samen met de 986 00:46:32,400 --> 00:46:38,400 twee dsm'ers woon onze rol als 987 00:46:35,420 --> 00:46:41,160 gedeligeerd Commissarissen van de NV 988 00:46:38,400 --> 00:46:43,380 gasje die konden blijven voor voeren en 989 00:46:41,160 --> 00:46:47,280 dat dat niet werd vermengd op het 990 00:46:43,380 --> 00:46:49,980 verkeerde moment met iets anders wat des 991 00:46:47,280 --> 00:46:51,060 aan wilhouders was namelijk de olies en 992 00:46:49,980 --> 00:46:54,300 de staat 993 00:46:51,060 --> 00:46:57,420 over iets van een uitwerking op de af te 994 00:46:54,300 --> 00:46:59,400 wachten Nou prima oplossing ja Dus die 995 00:46:57,420 --> 00:47:02,599 zegt probeert echt te rollen te scheiden 996 00:46:59,400 --> 00:47:05,339 zeg maar om uiteindelijk eh 997 00:47:02,599 --> 00:47:09,000 maar het was ook soms ook wel lastig om 998 00:47:05,339 --> 00:47:11,760 die rollen te scheiden wellicht kijk 999 00:47:09,000 --> 00:47:15,240 ik zegt hier het makkelijk is nee 1000 00:47:11,760 --> 00:47:17,880 eh maar er zijn hele duidelijke 1001 00:47:15,240 --> 00:47:19,680 spelregels met elkaar afgesproken Oké en 1002 00:47:17,880 --> 00:47:20,880 je moet dus mensen hebben het is heel 1003 00:47:19,680 --> 00:47:24,240 zwaar aan bus met een hele 1004 00:47:20,880 --> 00:47:26,280 gecompliceerde motor eh de regering 1005 00:47:24,240 --> 00:47:28,700 heeft destijds in die via de nota de 1006 00:47:26,280 --> 00:47:32,760 paus en inrichting van het gasgebouw 1007 00:47:28,700 --> 00:47:35,880 hebben ze de spelregels vastgesteld eh 1008 00:47:32,760 --> 00:47:38,339 de kamer heeft dat eh aanvaard de 1009 00:47:35,880 --> 00:47:40,800 minister heeft Paul van bevoegdheden hè 1010 00:47:38,339 --> 00:47:42,420 Het plov van gas afzetten goed keuren in 1011 00:47:40,800 --> 00:47:44,099 de import contract moet goedgekeurd 1012 00:47:42,420 --> 00:47:45,480 worden door de minister het prijsspel 1013 00:47:44,099 --> 00:47:50,760 moet worden goedgekeurd door de minister 1014 00:47:45,480 --> 00:47:52,920 dus het Algemeen Belang in de wijze van 1015 00:47:50,760 --> 00:47:55,980 hè in de figuur van de minister van de 1016 00:47:52,920 --> 00:47:57,540 Economische Zaken die ook daar door de 1017 00:47:55,980 --> 00:47:59,900 camera aanspreekbaar is kijk je maar 1018 00:47:57,540 --> 00:48:01,920 eens naar de Wat was het eh 1019 00:47:59,900 --> 00:48:04,260 schriftelijke vragen te voorbereiding 1020 00:48:01,920 --> 00:48:06,720 van de Monnink overleg met economische 1021 00:48:04,260 --> 00:48:08,700 commissie van 83 iets van 50 daarom 1022 00:48:06,720 --> 00:48:09,540 Trend Dus de kamer kon alles nog wat 1023 00:48:08,700 --> 00:48:11,880 vragen 1024 00:48:09,540 --> 00:48:14,099 minister had precies een aantal 1025 00:48:11,880 --> 00:48:15,119 bevoegdheden die ik net eh net noemde 1026 00:48:14,099 --> 00:48:19,220 Misschien ben ik nog wel eentje vergeten 1027 00:48:15,119 --> 00:48:23,339 Ja ik ben zeker een vergeten eh en eh 1028 00:48:19,220 --> 00:48:25,680 dan moet je gewoon zorgen dat op die bus 1029 00:48:23,339 --> 00:48:28,140 met je gecompliceerde motor die moet 1030 00:48:25,680 --> 00:48:30,420 voldoen aan alle verkeersregels die de 1031 00:48:28,140 --> 00:48:32,520 minister en Het Kabinet en de camera 1032 00:48:30,420 --> 00:48:35,420 hebben gesteld dat er een chauffeur in 1033 00:48:32,520 --> 00:48:38,880 zit die kan rijden en die chauffeur was 1034 00:48:35,420 --> 00:48:40,559 dan in het geval van de minister van het 1035 00:48:38,880 --> 00:48:43,619 EZ was dat de directeur genera van 1036 00:48:40,559 --> 00:48:46,200 energie en dat was natuurlijk eh de 1037 00:48:43,619 --> 00:48:50,780 voorzittergaat van bestuur van DSM en eh 1038 00:48:46,200 --> 00:48:50,780 de voorzitter eh Shell Nederland en op 1039 00:48:52,500 --> 00:48:59,579 ehm dan eh wil ik met u ehm eh ook weer 1040 00:48:57,180 --> 00:49:00,599 even naar die nota de paus want die 1041 00:48:59,579 --> 00:49:03,059 hadden het net wel even over die 1042 00:49:00,599 --> 00:49:05,520 speciale bevoegdheden eh van de minister 1043 00:49:03,059 --> 00:49:08,400 van Economische Zaken voor de afzet en 1044 00:49:05,520 --> 00:49:10,020 de verkop van aardgas en die 1045 00:49:08,400 --> 00:49:11,700 bevoegdheden die zijn vastgelegd in de 1046 00:49:10,020 --> 00:49:14,940 privaad rechterlijke overeenkomst tussen 1047 00:49:11,700 --> 00:49:16,559 de staat en de Gasunie in 1963 Dat is 1048 00:49:14,940 --> 00:49:18,079 weer trouwens een andere overeenkomst 1049 00:49:16,559 --> 00:49:20,579 zeg ik even als bijsluiter erbij dan de 1050 00:49:18,079 --> 00:49:23,040 samenwerkingsovereenkomst en één van die 1051 00:49:20,579 --> 00:49:26,760 bevoegdheden is het goedkeuren van het 1052 00:49:23,040 --> 00:49:29,099 plan van gas afzet Je hoeft er net al 1053 00:49:26,760 --> 00:49:30,839 even iets anders over geschetst maar hoe 1054 00:49:29,099 --> 00:49:33,500 belangrijk was die bevoegdheid voor het 1055 00:49:30,839 --> 00:49:33,500 ministerie zelf 1056 00:49:33,559 --> 00:49:38,599 daarmee hield het ministerie dus de 1057 00:49:36,420 --> 00:49:42,140 minister in control 1058 00:49:38,599 --> 00:49:45,140 hoe snel Hoeveel 1059 00:49:42,140 --> 00:49:48,319 Groningen en de kleine Velden werden 1060 00:49:45,140 --> 00:49:53,119 geproduceerd want 1061 00:49:48,319 --> 00:49:59,240 het plan van gassas set dat gaf aan 1062 00:49:53,119 --> 00:49:59,240 hoeveel Gasunie aan gasbocht verkopen 1063 00:49:59,780 --> 00:50:04,619 of moest voorkomen Of ging over de 1064 00:50:02,579 --> 00:50:07,740 openbaar verzining want dat was het 1065 00:50:04,619 --> 00:50:10,200 gewoon uw vraagt weet raden eh zodat 1066 00:50:07,740 --> 00:50:14,280 daarmee er een hele belangrijke eh 1067 00:50:10,200 --> 00:50:16,319 hendel in de de handen van eh de 1068 00:50:14,280 --> 00:50:18,839 verantwoordelijke bewind persoon was en 1069 00:50:16,319 --> 00:50:20,640 toen u ambtenaar was werd toen ook heel 1070 00:50:18,839 --> 00:50:22,220 actief gebruik gemaakt van die van die 1071 00:50:20,640 --> 00:50:25,140 bevoegdheid 1072 00:50:22,220 --> 00:50:27,300 ieder jaar moest dat eh moest dat 1073 00:50:25,140 --> 00:50:30,780 plave-assis set van zijn voortgrond plan 1074 00:50:27,300 --> 00:50:32,220 om dat de markt zich ontwikkelt eh en je 1075 00:50:30,780 --> 00:50:33,619 moest ook terugkijken hebben we een hele 1076 00:50:32,220 --> 00:50:38,099 scherpe 1077 00:50:33,619 --> 00:50:41,059 niet hele koude eh winter gehad of of 1078 00:50:38,099 --> 00:50:43,740 niet dat allemaal invloed je moest ook 1079 00:50:41,059 --> 00:50:47,099 invoeren omdat je 25 jaar vooruit 1080 00:50:43,740 --> 00:50:48,540 probeert eh te kijken kan misschien 1081 00:50:47,099 --> 00:50:51,000 zeggen Mission Impossible maar toch 1082 00:50:48,540 --> 00:50:53,760 deden we het eh en omdat het eerder jaar 1083 00:50:51,000 --> 00:50:58,160 werd herhaald viel het wel mee Je moest 1084 00:50:53,760 --> 00:50:58,160 inzetten wat voor olieprijs eh 1085 00:50:58,260 --> 00:51:03,180 We verwachten en wat voor olieprijs 1086 00:51:00,780 --> 00:51:05,400 stijging of daling eh We verwachten wat 1087 00:51:03,180 --> 00:51:06,680 voor economische groei we verwacht werd 1088 00:51:05,400 --> 00:51:11,700 dus dat was een 1089 00:51:06,680 --> 00:51:16,940 enorme eh activiteit 1090 00:51:11,700 --> 00:51:20,579 van Gasunie met de staven van de 1091 00:51:16,940 --> 00:51:24,420 anderhouders van Gasunie om te zorgen 1092 00:51:20,579 --> 00:51:27,200 dat de beste inzichten die we bij elkaar 1093 00:51:24,420 --> 00:51:29,520 konden brengen en met elkaar in eh in 1094 00:51:27,200 --> 00:51:31,740 harmonie konden brengen want dat was 1095 00:51:29,520 --> 00:51:33,960 uiteindelijk natuurlijk wel noodzakelijk 1096 00:51:31,740 --> 00:51:35,339 anders kan dan niet één plan komen Dat 1097 00:51:33,960 --> 00:51:38,400 is altijd maar één plan gekomen gelukkig 1098 00:51:35,339 --> 00:51:41,819 eh dat daarmee je naar de nest te kon 1099 00:51:38,400 --> 00:51:45,359 gaan om eh te zeggen ja minister dat cd 1100 00:51:41,819 --> 00:51:47,940 dan als ambtenaar weer eh van eh dit 1101 00:51:45,359 --> 00:51:50,280 zijn eh de vondelstellingen die we 1102 00:51:47,940 --> 00:51:52,200 hebben gemteerd nou kon die dat als je 1103 00:51:50,280 --> 00:51:54,059 dat wilde niet hebt dat gemerkt hebt dat 1104 00:51:52,200 --> 00:51:56,579 dat gebeurt is maar het zou gewoon 1105 00:51:54,059 --> 00:51:58,500 kunnen voor dat aan de directie IP even 1106 00:51:56,579 --> 00:52:00,900 werd gevraagd van zijn die goede cijfers 1107 00:51:58,500 --> 00:52:03,359 in lijn met wat het centraal plan bureau 1108 00:52:00,900 --> 00:52:04,559 verwacht voor eh Nederland en Europa Nou 1109 00:52:03,359 --> 00:52:07,380 prima 1110 00:52:04,559 --> 00:52:10,339 dus communister besluiten of die wel of 1111 00:52:07,380 --> 00:52:13,980 niet Het zou goedkeuren Nou ik mij staat 1112 00:52:10,339 --> 00:52:15,900 uit mijn periode als directeur energie 1113 00:52:13,980 --> 00:52:18,839 een keer bij dat de minister 1114 00:52:15,900 --> 00:52:23,099 heroukkelijk verzoek had gedaan om iets 1115 00:52:18,839 --> 00:52:24,780 niet echt helemaal uitgewerkt op te 1116 00:52:23,099 --> 00:52:28,319 nemen in de plan Van Gassel set en dat 1117 00:52:24,780 --> 00:52:32,339 was toen we met de eh nieuwe export 1118 00:52:28,319 --> 00:52:36,300 ronde eh zouden gaan beginnen omdat de 1119 00:52:32,339 --> 00:52:39,540 minister en dat was uiteraard door eh 1120 00:52:36,300 --> 00:52:44,400 zijn ambtenaren hem voorgesteld om het 1121 00:52:39,540 --> 00:52:46,380 zo te hanteren eh niet de Europese 1122 00:52:44,400 --> 00:52:48,599 gastmarkt even wilde vertellen van we 1123 00:52:46,380 --> 00:52:50,940 hebben zoveel miljard voor u klaarstaan 1124 00:52:48,599 --> 00:52:52,680 Komt u eventjes te halen bij u op 1125 00:52:50,940 --> 00:52:54,660 terugkomen Ik heb nog wel even een vraag 1126 00:52:52,680 --> 00:52:56,760 want die zei eh de was gelukkig had er 1127 00:52:54,660 --> 00:52:59,280 maar één plan maar er waren wel twee 1128 00:52:56,760 --> 00:53:01,619 versies van hetzelfde plan een openbare 1129 00:52:59,280 --> 00:53:04,140 en een vertrouwelijke waarom was dat 1130 00:53:01,619 --> 00:53:05,339 Daarom is dat nogal Wies dat is wiedes 1131 00:53:04,140 --> 00:53:07,980 en dat 1132 00:53:05,339 --> 00:53:09,660 daar kan ik mij inderdaad met permissie 1133 00:53:07,980 --> 00:53:11,339 hoor mijn best zijn erger Het was een 1134 00:53:09,660 --> 00:53:14,280 bedrijf in concurrentie met bijvoorbeeld 1135 00:53:11,339 --> 00:53:16,859 de Noor en met de Russen en met lrg uit 1136 00:53:14,280 --> 00:53:18,559 Algerije eh Wij moesten zorgen dat wij 1137 00:53:16,859 --> 00:53:20,760 op een zo goed mogelijke wijze onze 1138 00:53:18,559 --> 00:53:22,680 competitieve positie in de Europese 1139 00:53:20,760 --> 00:53:24,780 gasmerkt over het wist het te houden en 1140 00:53:22,680 --> 00:53:27,480 dat betekent dat je dus een publieke 1141 00:53:24,780 --> 00:53:29,400 versie hebt waarin je datgene zet wat 1142 00:53:27,480 --> 00:53:32,400 niet zo erg is als concurrent dat ziet 1143 00:53:29,400 --> 00:53:34,559 en dan eh niet publieke versie van en je 1144 00:53:32,400 --> 00:53:37,200 fijnere details zet die voor de minister 1145 00:53:34,559 --> 00:53:39,300 wel van belang is en eh als die daar een 1146 00:53:37,200 --> 00:53:41,339 eh al dan niet besloten overlegd met 1147 00:53:39,300 --> 00:53:42,480 Europees met eh economische commissie 1148 00:53:41,339 --> 00:53:45,240 van de Tweede Kamer over zou willen 1149 00:53:42,480 --> 00:53:47,160 hebben Nou dan eh prima maar niet in het 1150 00:53:45,240 --> 00:53:48,359 openbaar zodat iedere Kwanten over kan 1151 00:53:47,160 --> 00:53:50,099 schrijven dus de versies Die 1152 00:53:48,359 --> 00:53:52,260 verschillende van elkaar van in de een 1153 00:53:50,099 --> 00:53:54,480 stond bedrijfsgevoelig geïnformatie die 1154 00:53:52,260 --> 00:53:55,740 in de ander niet eh niet gedeeld kon 1155 00:53:54,480 --> 00:53:56,700 worden Dat was eigenlijk het enige 1156 00:53:55,740 --> 00:53:57,559 verschil 1157 00:53:56,700 --> 00:54:00,960 ja 1158 00:53:57,559 --> 00:54:02,819 en ehm hoe keken eigenlijk Shell een 1159 00:54:00,960 --> 00:54:05,160 exon tegen die verschillende versies aan 1160 00:54:02,819 --> 00:54:07,380 vonden ze dat moeilijk want dat werd in 1161 00:54:05,160 --> 00:54:10,440 in de in eh overleg wat het was toch ook 1162 00:54:07,380 --> 00:54:12,480 hun Company met een gasassetplant de 1163 00:54:10,440 --> 00:54:14,940 minister had de goedkeuringsbevoegdheid 1164 00:54:12,480 --> 00:54:17,460 en zonder die goedkeuze vervoegdheid kon 1165 00:54:14,940 --> 00:54:19,619 gas Wil je die niet gaan doen wat er in 1166 00:54:17,460 --> 00:54:22,380 gevolgen dat Gas Gas eh plan van gassas 1167 00:54:19,619 --> 00:54:24,599 zet gedaan zou moeten worden en dus kon 1168 00:54:22,380 --> 00:54:26,760 ook de nam dan niet gaan doen wat er 1169 00:54:24,599 --> 00:54:30,300 daar moest worden dus dat was een Esso 1170 00:54:26,760 --> 00:54:31,619 onderdeel In het totaal van eh en wat er 1171 00:54:30,300 --> 00:54:34,619 dan bijvoorbeeld wel zo'n enigheid van 1172 00:54:31,619 --> 00:54:37,799 wat er dan wel in het openbare mocht 1173 00:54:34,619 --> 00:54:39,359 staan of niet Of ging dat altijd een 1174 00:54:37,799 --> 00:54:41,640 beetje vlekkeloos kan me voorstellen dat 1175 00:54:39,359 --> 00:54:45,359 die olie is best wel spannend vonden dat 1176 00:54:41,640 --> 00:54:47,579 er zo'n openbaar eh stuk lag en wat daar 1177 00:54:45,359 --> 00:54:48,900 dan wel of niet ingedeeld zou worden of 1178 00:54:47,579 --> 00:54:51,299 waren daar hele duidelijke afspraken 1179 00:54:48,900 --> 00:54:54,420 over Nee want hierop lag wel van gaf 1180 00:54:51,299 --> 00:54:56,960 afzet zou wel weer iets bevatten Wat dan 1181 00:54:54,420 --> 00:55:00,119 voor die keer nieuw is ofzo Eh 1182 00:54:56,960 --> 00:55:01,920 een andere Raming van de olieprijzen of 1183 00:55:00,119 --> 00:55:03,680 zo van de economische groei daar werden 1184 00:55:01,920 --> 00:55:05,819 best eh 1185 00:55:03,680 --> 00:55:08,720 goede discussies schroeven maar gewoon 1186 00:55:05,819 --> 00:55:11,640 tussen professionals discussies eh 1187 00:55:08,720 --> 00:55:15,020 dus ik heb ik kan me niet herinneren dat 1188 00:55:11,640 --> 00:55:18,440 de rare grote problemen over waren de de 1189 00:55:15,020 --> 00:55:22,200 het doel was duidelijk een 1190 00:55:18,440 --> 00:55:24,680 zelfstandig leesbaar publieke versie 1191 00:55:22,200 --> 00:55:27,299 waardoor het publiek 1192 00:55:24,680 --> 00:55:31,260 noodzie had van wat er aan de orde was 1193 00:55:27,299 --> 00:55:35,160 en een gedetailleerd iets waarin tot in 1194 00:55:31,260 --> 00:55:38,280 de details beschreef stond hoe en wat 1195 00:55:35,160 --> 00:55:40,559 en eh in uw periode als ambtenaar zien 1196 00:55:38,280 --> 00:55:42,059 we steeds vaker dat de minister van 1197 00:55:40,559 --> 00:55:43,619 Economische Zaken aansluit bij het 1198 00:55:42,059 --> 00:55:45,359 college van gedeligeerde Commissarissen 1199 00:55:43,619 --> 00:55:47,579 daar hadden het net U had je net wel 1200 00:55:45,359 --> 00:55:49,140 even met mijn collega over eh of 1201 00:55:47,579 --> 00:55:52,319 bijvoorbeeld het volledige College 1202 00:55:49,140 --> 00:55:54,180 ontving op het ministerie dus was het 1203 00:55:52,319 --> 00:55:56,339 eigenlijk zo dat je in de jaren 80 kan 1204 00:55:54,180 --> 00:55:58,200 zeggen dat de invloed die de minister 1205 00:55:56,339 --> 00:55:59,760 wilde uitoefenen of die het Ministerie 1206 00:55:58,200 --> 00:56:04,700 van Economische Zaken wilde uitoefenen 1207 00:55:59,760 --> 00:56:04,700 eh op de Gasunie dat dat steeds groeide 1208 00:56:06,660 --> 00:56:09,960 Ja ik heb kan natuurlijk niet 1209 00:56:08,339 --> 00:56:14,460 vergelijken met laat zeggen die jaren 1210 00:56:09,960 --> 00:56:19,380 voordat DG was of na eh 1211 00:56:14,460 --> 00:56:22,740 Wij hebben de de ministers in de derde 1212 00:56:19,380 --> 00:56:24,059 functie mocht vervullen altijd goed bij 1213 00:56:22,740 --> 00:56:26,780 de les gehouden wat mij zouden zeggen 1214 00:56:24,059 --> 00:56:29,960 zodat ze wisten 1215 00:56:26,780 --> 00:56:32,780 hoe ze hun verantwoordelijkheden 1216 00:56:29,960 --> 00:56:37,079 Welke Ze hadden en hoe ze die konden eh 1217 00:56:32,780 --> 00:56:38,420 invulling konden geven eh 1218 00:56:37,079 --> 00:56:43,619 en dat eh 1219 00:56:38,420 --> 00:56:46,380 dat werd eh van beidezijde zowel van de 1220 00:56:43,619 --> 00:56:48,240 ambtenaren die met gas bezig waren als 1221 00:56:46,380 --> 00:56:52,079 door de ministers die ik heb mogen 1222 00:56:48,240 --> 00:56:54,380 dienen eh werd dat op eh Prime stelt Van 1223 00:56:52,079 --> 00:56:59,280 De Dennen en eh tekorten en talouden 1224 00:56:54,380 --> 00:57:00,780 ging prima Ik heb niet gemerkt en anders 1225 00:56:59,280 --> 00:57:02,940 dan dan hoor je dat natuurlijk meteen hè 1226 00:57:00,780 --> 00:57:04,319 zossecretaris generaal die dat is 1227 00:57:02,940 --> 00:57:06,839 natuurlijk de verbindingsman tussen de 1228 00:57:04,319 --> 00:57:09,180 minister en de en en de rest van de 1229 00:57:06,839 --> 00:57:10,940 departement Nou die zal me echt wel een 1230 00:57:09,180 --> 00:57:13,380 keer eh 1231 00:57:10,940 --> 00:57:15,240 duidelijk iets hebben laten weten als 1232 00:57:13,380 --> 00:57:17,640 hij van de minister had gooit dat de 1233 00:57:15,240 --> 00:57:19,920 minister niet tevreden was als ministers 1234 00:57:17,640 --> 00:57:21,540 al niet zelf tegen me zou gezegd hebben 1235 00:57:19,920 --> 00:57:22,740 maar in ieder geval die minister in 1236 00:57:21,540 --> 00:57:26,099 ieder geval dat ze wat ik heb gezien van 1237 00:57:22,740 --> 00:57:27,180 die die schuift vaker aan of ja als ik 1238 00:57:26,099 --> 00:57:29,099 het gelijk met het verleden is een 1239 00:57:27,180 --> 00:57:31,200 groeiende invloed was op dat moment ook 1240 00:57:29,099 --> 00:57:32,420 dat dat de kamer meer invloed wilde 1241 00:57:31,200 --> 00:57:34,380 waren er bijvoorbeeld ook wel eens 1242 00:57:32,420 --> 00:57:37,160 vertrouwelijke gesprekken met de Tweede 1243 00:57:34,380 --> 00:57:40,020 Kamer dat eh 1244 00:57:37,160 --> 00:57:42,000 dan kan ik me niet meer herinneren eh er 1245 00:57:40,020 --> 00:57:47,819 waren meer dan eens eh gesprek met de 1246 00:57:42,000 --> 00:57:50,640 Tweede Kamer eh over prijs peilen eh uit 1247 00:57:47,819 --> 00:57:53,160 je zeg maar een digotomie jouw prijs 1248 00:57:50,640 --> 00:57:55,440 peilen waar zeker niet in de openbaar 1249 00:57:53,160 --> 00:57:57,540 met de kamer over werd gesproken maar je 1250 00:57:55,440 --> 00:57:59,819 had in die tijd onderhandel Gods helte 1251 00:57:57,540 --> 00:58:01,559 bijna een prijzen Annie was een hele 1252 00:57:59,819 --> 00:58:03,660 actief lid van de Partij van de Arbeid 1253 00:58:01,559 --> 00:58:05,819 en de tweede kamer toen die overal wat 1254 00:58:03,660 --> 00:58:08,819 iets met de prijzen omhoog gingen nooit 1255 00:58:05,819 --> 00:58:15,059 over van is naar beneden omhoog dan eh 1256 00:58:08,819 --> 00:58:18,559 ja Lits eh kwam ze op voor eh voor eh de 1257 00:58:15,059 --> 00:58:21,720 belang Als zij die eh zacht dus ja 1258 00:58:18,559 --> 00:58:26,700 kamervragen bij de vlees eh over van kat 1259 00:58:21,720 --> 00:58:29,940 die lach en eh bijvoorbeeld eh 1260 00:58:26,700 --> 00:58:33,059 de de de kassabouw de tuinders hè die 1261 00:58:29,940 --> 00:58:36,140 kregen we het zijn via LTO wedstrijd via 1262 00:58:33,059 --> 00:58:39,660 mysterie van ABBA visserij eh stuurde 1263 00:58:36,140 --> 00:58:41,059 broksen eh hoe heet die brokskoffel eh 1264 00:58:39,660 --> 00:58:44,099 of Max 1265 00:58:41,059 --> 00:58:46,520 eh de normale gemiste van Landbouw Die 1266 00:58:44,099 --> 00:58:49,559 stuurde een blauwe brief naar eh naar eh 1267 00:58:46,520 --> 00:58:51,319 wat was het Koos van andrische Ik praat 1268 00:58:49,559 --> 00:58:54,420 nu over zoveel van tijd dat ik de 1269 00:58:51,319 --> 00:58:58,460 hoofddirecteur was en niet TG maar dus 1270 00:58:54,420 --> 00:59:01,500 de minister van Economische Zaken die 1271 00:58:58,460 --> 00:59:03,960 kreeg signalen vanuit de kamer en van 1272 00:59:01,500 --> 00:59:08,579 zijn collega die blankerige klanten 1273 00:59:03,960 --> 00:59:11,099 hadden eh die eh ervoor zorgde dat de 1274 00:59:08,579 --> 00:59:13,559 minister ook daadwerkelijk beleid 1275 00:59:11,099 --> 00:59:17,540 voerde en konvoer en moest voeren met 1276 00:59:13,559 --> 00:59:22,280 betrekking tot transunie maar dat Marina 1277 00:59:17,540 --> 00:59:27,180 discussie eh ruzie wel haast dus een eh 1278 00:59:22,280 --> 00:59:28,819 vanuit wat van Ardennen en eh nelikoos 1279 00:59:27,180 --> 00:59:32,460 of eh 1280 00:59:28,819 --> 00:59:33,900 huiswandolie en accijnzen daarop wat wij 1281 00:59:32,460 --> 00:59:37,680 als 1282 00:59:33,900 --> 00:59:39,780 eh direct Hoe laat ga nou energie heel 1283 00:59:37,680 --> 00:59:41,940 goed vonden dat hij ook zijn ze omhoog 1284 00:59:39,780 --> 00:59:46,160 gingen want zo ook de prijs vergassen 1285 00:59:41,940 --> 00:59:48,240 omhoog gaan nou een eh nelidi was eh 1286 00:59:46,160 --> 00:59:51,180 stevig uit haar huisje want hij 1287 00:59:48,240 --> 00:59:52,559 transportsector die zou dan die hoogbak 1288 00:59:51,180 --> 00:59:54,780 zijn ze moeten opbrengen Dus gisteren 1289 00:59:52,559 --> 00:59:56,760 een politiek componist maar de kamer die 1290 00:59:54,780 --> 00:59:58,500 wilde niet bijvoorbeeld eh vertrouwelijk 1291 00:59:56,760 --> 01:00:02,460 bijgepraat worden over het plan van gas 1292 00:59:58,500 --> 01:00:03,900 afzet die en daar invloed op uitoefen in 1293 01:00:02,460 --> 01:00:05,940 die tijd 1294 01:00:03,900 --> 01:00:07,280 nou hebben ze blijkbaar niet gekozen Ik 1295 01:00:05,940 --> 01:00:10,680 kan me ook niet herinneren van die 1296 01:00:07,280 --> 01:00:12,299 vragen ging veel over prijzen en er was 1297 01:00:10,680 --> 01:00:14,520 er steeds in het begin de jaren '80 had 1298 01:00:12,299 --> 01:00:17,400 professor Wolf dat was ja één van die 1299 01:00:14,520 --> 01:00:20,220 super economie die Nederland eh toen 1300 01:00:17,400 --> 01:00:23,880 kende die had een heel oud aan de 1301 01:00:20,220 --> 01:00:26,280 actieve prijs systeem eh ontwikkelt om 1302 01:00:23,880 --> 01:00:28,140 ons na te gaan of dat beter was ofwart 1303 01:00:26,280 --> 01:00:30,900 zou uitkomen ten opzichte van de 1304 01:00:28,140 --> 01:00:34,740 marktwaardeconcept wat sinds Lubbers eh 1305 01:00:30,900 --> 01:00:38,480 was ingevoerd eh hè dus HBO kwaliteit en 1306 01:00:34,740 --> 01:00:41,880 eh en eh HBO kwaliteit en 1307 01:00:38,480 --> 01:00:44,520 stookodipariteit nou hoe het zij dat 1308 01:00:41,880 --> 01:00:46,380 weet ik niet want eh dat ze uiteraard 1309 01:00:44,520 --> 01:00:48,720 aan die Professor maar de resultaten van 1310 01:00:46,380 --> 01:00:51,480 die studie van Professor volgens mij 1311 01:00:48,720 --> 01:00:53,400 buiten gewoon aardig passend bij het 1312 01:00:51,480 --> 01:00:55,380 andere concept hè dus ja twee 1313 01:00:53,400 --> 01:00:57,359 verschillende Paradijs 1314 01:00:55,380 --> 01:00:59,400 en ze kwamen ongeveer persoon er neer 1315 01:00:57,359 --> 01:01:02,059 Nou dan heb je geen probleem Nou prima 1316 01:00:59,400 --> 01:01:05,400 is hoeveel minister geen moeilijke 1317 01:01:02,059 --> 01:01:06,780 toestanden te gaan om onnemen en wat ik 1318 01:01:05,400 --> 01:01:08,819 net zei die minister die schuift dus aan 1319 01:01:06,780 --> 01:01:10,200 eh bij dat College van geleerde 1320 01:01:08,819 --> 01:01:12,440 Commissarissen of het college komt naar 1321 01:01:10,200 --> 01:01:15,660 het ministerie ehm 1322 01:01:12,440 --> 01:01:19,440 College ging ik naar het ministerie dus 1323 01:01:15,660 --> 01:01:21,780 eigenlijk doorgaans ehm 1324 01:01:19,440 --> 01:01:23,520 Hoe actief was daardoor de minister 1325 01:01:21,780 --> 01:01:27,380 betrokken bij contract onderhandelingen 1326 01:01:23,520 --> 01:01:27,380 over de export van eh van het gas 1327 01:01:27,420 --> 01:01:33,209 eh dat 1328 01:01:29,570 --> 01:01:33,209 [Muziek] 1329 01:01:35,960 --> 01:01:42,720 Hij is niet de chauffeur Hij is 1330 01:01:40,140 --> 01:01:45,140 de minister het zijn specifieke 1331 01:01:42,720 --> 01:01:45,140 boogtheden 1332 01:01:46,220 --> 01:01:54,960 als er een contract was afgesloten als 1333 01:01:51,299 --> 01:01:58,740 uwist dat een her onderhandel contract 1334 01:01:54,960 --> 01:02:00,480 Nee en her onderhandeld contract de 1335 01:01:58,740 --> 01:02:01,920 resultaten daarvan moesten de 1336 01:02:00,480 --> 01:02:06,680 goedkeuring krijgen van de minister dus 1337 01:02:01,920 --> 01:02:11,059 het was altijd standaard eh in onze eh 1338 01:02:06,680 --> 01:02:15,240 onderhandelingen met eh met de 1339 01:02:11,059 --> 01:02:17,240 buitenlandse klant dat er dan in de 1340 01:02:15,240 --> 01:02:20,640 overeenstemmings 1341 01:02:17,240 --> 01:02:23,660 nota dat daar dan stond behoudens 1342 01:02:20,640 --> 01:02:26,460 goedkeuring door College 1343 01:02:23,660 --> 01:02:28,200 en goedkeuring door de minister van 1344 01:02:26,460 --> 01:02:30,480 Economische Zaken en dat wordt dan 1345 01:02:28,200 --> 01:02:32,160 geregeld voor Nou laat zeggen drie 1346 01:02:30,480 --> 01:02:33,480 maanden later ofzo want met de minister 1347 01:02:32,160 --> 01:02:35,099 vind je het nooit wat er allemaal kan 1348 01:02:33,480 --> 01:02:39,180 gebeuren 1349 01:02:35,099 --> 01:02:44,039 en eh Nou dat is in ieder geval in mijn 1350 01:02:39,180 --> 01:02:46,380 activiteit zoals deeg als eh CEO is het 1351 01:02:44,039 --> 01:02:47,940 altijd eh prima gegaan nooit een eh 1352 01:02:46,380 --> 01:02:49,200 problemen wij hebben alleen maar een 1353 01:02:47,940 --> 01:02:51,559 keer probleem gehad met Binnenlandse 1354 01:02:49,200 --> 01:02:57,180 prijs wel Binnenlandse prijs 1355 01:02:51,559 --> 01:03:01,200 onhandig's resultaat eh heel vaak 1356 01:02:57,180 --> 01:03:03,859 kreeg je minister ook vooraf een kort 1357 01:03:01,200 --> 01:03:06,900 overzicht van wat de inzet zou zijn van 1358 01:03:03,859 --> 01:03:11,339 de her onderhandelingen Sorry op de 1359 01:03:06,900 --> 01:03:13,440 hoogte was en als hij in dat overzicht 1360 01:03:11,339 --> 01:03:17,339 van Wat is de samarif van waar we voor 1361 01:03:13,440 --> 01:03:19,680 gaan als gasgebouw eh dat hij daar vaak 1362 01:03:17,339 --> 01:03:21,599 over kon stellen of opmerking over kon 1363 01:03:19,680 --> 01:03:25,619 eh kon maken 1364 01:03:21,599 --> 01:03:29,059 dat was in het begin eh van de tachtiger 1365 01:03:25,619 --> 01:03:31,920 jaren was dat nogal belangrijk gebleken 1366 01:03:29,059 --> 01:03:33,359 omdat op een gegeven moment toen we de 1367 01:03:31,920 --> 01:03:35,819 tweede olie crisis hadden en dat was 1368 01:03:33,359 --> 01:03:38,960 gelukkig niet in een bargo maar een was 1369 01:03:35,819 --> 01:03:42,059 een enorme prijsstijging zoals u weet 1370 01:03:38,960 --> 01:03:47,460 vanwege de ik geloof gedoe en Iran de 1371 01:03:42,059 --> 01:03:50,660 stats eh toen was eh de minister was erg 1372 01:03:47,460 --> 01:03:54,720 ongelukkig met het prijs peil wat 1373 01:03:50,660 --> 01:03:57,839 Gasunie had eh gerealiseerd eh bij zijn 1374 01:03:54,720 --> 01:04:00,480 eh heronalingen met buitenlandse eh met 1375 01:03:57,839 --> 01:04:04,500 buitenlandse contacten 1376 01:04:00,480 --> 01:04:07,619 en toen hebben we op EZ 1377 01:04:04,500 --> 01:04:10,559 hebben we daar een nu zeg ik word maar 1378 01:04:07,619 --> 01:04:13,980 directeur algemene sportiek was maar de 1379 01:04:10,559 --> 01:04:16,020 secretaris generaal vond het ook op het 1380 01:04:13,980 --> 01:04:18,799 Teun of op het zeggen die voor ook mij 1381 01:04:16,020 --> 01:04:18,799 van wat ik ervan vond 1382 01:04:19,099 --> 01:04:25,140 van Ardennen de behoefte om toch even 1383 01:04:23,280 --> 01:04:26,880 goed te kijken of dat een prijspeil was 1384 01:04:25,140 --> 01:04:30,240 Waarvoor hij zijn kostbare Nederlandse 1385 01:04:26,880 --> 01:04:32,720 gas de grens over wilde sturen 1386 01:04:30,240 --> 01:04:35,359 korta goed daar is de zogen dan 1387 01:04:32,720 --> 01:04:39,480 spiegelbeurronde uit voort gekomen 1388 01:04:35,359 --> 01:04:45,200 en eh de spieren weer onder dat was een 1389 01:04:39,480 --> 01:04:47,400 eh een heel bijzondere actie want eh 1390 01:04:45,200 --> 01:04:49,200 geeft van Ardennen ging al zijn 1391 01:04:47,400 --> 01:04:51,539 collega's af waar wij gans af verkocht 1392 01:04:49,200 --> 01:04:54,839 althansa die landen eh waar wij gas aan 1393 01:04:51,539 --> 01:04:58,559 verkochten eh hij wist eh de top 1394 01:04:54,839 --> 01:05:01,760 diplomaat spielenburg eh te strikken om 1395 01:04:58,559 --> 01:05:05,579 deze zware taken op zich te nemen en 1396 01:05:01,760 --> 01:05:08,220 spirenburg kreeg geen toestemming om 1397 01:05:05,579 --> 01:05:11,339 extra gas toe te zeggen Nou dat is in de 1398 01:05:08,220 --> 01:05:13,799 gaswereld eh zeker die dagen was dat eh 1399 01:05:11,339 --> 01:05:16,980 als het ware onderhandelen met één arm 1400 01:05:13,799 --> 01:05:19,020 op je rug gebonden want eh het werd 1401 01:05:16,980 --> 01:05:20,579 altijd wat vloeibaarder als je kon zeg 1402 01:05:19,020 --> 01:05:22,740 nou je kan er nog een paar miljard mij 1403 01:05:20,579 --> 01:05:25,380 krijgen wat het Nederlands als ze zeer 1404 01:05:22,740 --> 01:05:28,079 geliefd vanwege de zekerheid 1405 01:05:25,380 --> 01:05:31,020 maar goed eh spierenburg is op pad 1406 01:05:28,079 --> 01:05:35,940 gegaan met de toemmale gedirecteur van 1407 01:05:31,020 --> 01:05:37,440 de directie gas intressie en de man die 1408 01:05:35,940 --> 01:05:40,619 heeft 1409 01:05:37,440 --> 01:05:43,799 overal heeft hij heeft die raakgeschoten 1410 01:05:40,619 --> 01:05:45,720 eh bij één contract dusdanig en 1411 01:05:43,799 --> 01:05:48,539 gewikkeld dat we daar 20 jaar later nog 1412 01:05:45,720 --> 01:05:50,819 eh mee bezig waren maar het was wel raak 1413 01:05:48,539 --> 01:05:53,579 dus dat was een fantastische verhoging 1414 01:05:50,819 --> 01:05:55,559 van de opbrengsten van Het aardgas wat 1415 01:05:53,579 --> 01:05:59,280 we exporteerden naar andere Europese 1416 01:05:55,559 --> 01:06:00,980 landen nou toen moest we in dat was dus 1417 01:05:59,280 --> 01:06:04,500 eh even kijken 1418 01:06:00,980 --> 01:06:07,319 7981 en die jaren dat zich dat afspeelde 1419 01:06:04,500 --> 01:06:10,680 moesten wij in 1420 01:06:07,319 --> 01:06:14,339 83 geloof ik en toen was ik dan dgi 1421 01:06:10,680 --> 01:06:16,319 geworden moesten we weer gaan Heron 1422 01:06:14,339 --> 01:06:20,099 behandelen maar 1423 01:06:16,319 --> 01:06:22,140 Ik was een Lucky Boy want de nam die had 1424 01:06:20,099 --> 01:06:25,980 ontdekt dat er nog zoals zijn het veel 1425 01:06:22,140 --> 01:06:28,020 meer reserves detax die te produceren 1426 01:06:25,980 --> 01:06:30,240 waren in Groningen waren gevonden Ik 1427 01:06:28,020 --> 01:06:33,119 geloof dat zoiets van 3 400 miljard bij 1428 01:06:30,240 --> 01:06:35,339 kwam dat hij best 280 miljard op Zij 1429 01:06:33,119 --> 01:06:38,760 konden zetten voor dus dat hebben we 1430 01:06:35,339 --> 01:06:41,520 toen eh Wie was het van Ardennen hebben 1431 01:06:38,760 --> 01:06:43,559 we dat voorgelegd van nou eh Het lijkt 1432 01:06:41,520 --> 01:06:47,039 ons toch verstandig om dit te gaan doen 1433 01:06:43,559 --> 01:06:51,539 hè Dat was ook in 82 in naloop van de 1434 01:06:47,039 --> 01:06:53,880 bmd eh kwam het eh geen stamppot over 1435 01:06:51,539 --> 01:06:56,640 kennen energie dus er zal het 1436 01:06:53,880 --> 01:06:59,160 waarschijnlijk eh kernenergie eh gaan 1437 01:06:56,640 --> 01:07:01,440 komen binnen als inbare tijd eh wat je 1438 01:06:59,160 --> 01:07:07,099 dan op een dicade moet stellen Nou eh 1439 01:07:01,440 --> 01:07:09,119 Oké eh dus Gasunie heeft eh zijn 1440 01:07:07,099 --> 01:07:11,160 marktondering gedaan overal 1441 01:07:09,119 --> 01:07:12,780 belangstelling was zonder te laten 1442 01:07:11,160 --> 01:07:15,420 blijken dat het ook misschien wel echt 1443 01:07:12,780 --> 01:07:17,400 zou kunnen gaan gebeuren 1444 01:07:15,420 --> 01:07:19,140 collegegeld Geert Commissarissen heeft 1445 01:07:17,400 --> 01:07:22,380 hij Ja tegen gezegd en toen hebben we 1446 01:07:19,140 --> 01:07:24,119 beled aangevraagd als College dan ga ik 1447 01:07:22,380 --> 01:07:25,619 of het niet mee als lid van het college 1448 01:07:24,119 --> 01:07:26,599 maar dan zit ik als tegen één naast 1449 01:07:25,619 --> 01:07:30,359 minister 1450 01:07:26,599 --> 01:07:33,480 is het college heeft de hoofddirecte 1451 01:07:30,359 --> 01:07:37,380 verrassing die begeleid op bezoek bij eh 1452 01:07:33,480 --> 01:07:39,059 Lubbers en widding en eh van Ardennen in 1453 01:07:37,380 --> 01:07:41,940 Het Torentje Hebben ze daar de 1454 01:07:39,059 --> 01:07:44,460 presentatie gegeven waarom het nuttige 1455 01:07:41,940 --> 01:07:47,660 nodig was om die exporthonden te gaan 1456 01:07:44,460 --> 01:07:51,420 doen en eh nou daar eh 1457 01:07:47,660 --> 01:07:54,000 zij dan de bewindstede jaartegende Ze 1458 01:07:51,420 --> 01:07:55,920 zullen dat zeker wel die vrijdag in het 1459 01:07:54,000 --> 01:07:57,780 ministerraad gemeld hebben aan eh Daarna 1460 01:07:55,920 --> 01:08:00,960 is het eh op een andere manier maar 1461 01:07:57,780 --> 01:08:02,339 vraagt me niet als je er wel vooraf eh 1462 01:08:00,960 --> 01:08:04,760 ik weet niet meer hoe het naar de kabel 1463 01:08:02,339 --> 01:08:07,619 gegaan is maar in ieder geval daar is 1464 01:08:04,760 --> 01:08:10,400 dat is Ja er is naar de kamer gemeld dat 1465 01:08:07,619 --> 01:08:12,539 we extra gas beschikbaar zouden stellen 1466 01:08:10,400 --> 01:08:15,359 uiteraard dan begreep je uit een eerder 1467 01:08:12,539 --> 01:08:18,480 antwoord van mij Hoeveel precies 1468 01:08:15,359 --> 01:08:22,980 was geheim Want dat zou onze commerciële 1469 01:08:18,480 --> 01:08:25,319 positie inneem eh kunnen schade maar eh 1470 01:08:22,980 --> 01:08:27,000 voldoende om er ook een discussie over 1471 01:08:25,319 --> 01:08:31,080 te hebben de tweede kamer en mij staat 1472 01:08:27,000 --> 01:08:33,179 bij dat er eh toen was het waar heel 1473 01:08:31,080 --> 01:08:38,219 duidelijk een gewoon lichtheid gegeven 1474 01:08:33,179 --> 01:08:40,859 maar dat eh er ook heel duidelijk eh ik 1475 01:08:38,219 --> 01:08:46,140 dacht met name ook door eh van de spek 1476 01:08:40,859 --> 01:08:50,400 van de PSP toen kan dat kloppen eh Ik 1477 01:08:46,140 --> 01:08:54,060 vraag me wel veel verleden eh erg veel 1478 01:08:50,400 --> 01:08:55,140 van de oppositie Voor zover oppositie 1479 01:08:54,060 --> 01:08:57,120 was 1480 01:08:55,140 --> 01:09:00,000 zijde van kunnen we dan niet veel beter 1481 01:08:57,120 --> 01:09:02,339 voor ons zelf bewaren dus dat was weinig 1482 01:09:00,000 --> 01:09:04,319 Europees denken zou je kunnen zeggen 1483 01:09:02,339 --> 01:09:06,540 maar het was wel heel goed nadenken van 1484 01:09:04,319 --> 01:09:09,659 Ja we hebben maar één keer zo'n 1485 01:09:06,540 --> 01:09:12,839 bodemsgat die we kunnen ontginnen en 1486 01:09:09,659 --> 01:09:14,339 over export en er buiten landen eh komen 1487 01:09:12,839 --> 01:09:16,500 we straks nog maar ik wil even toch nog 1488 01:09:14,339 --> 01:09:20,640 met die terug naar inderdaad die rol als 1489 01:09:16,500 --> 01:09:23,819 eh DG energie eh als het gaat over eh de 1490 01:09:20,640 --> 01:09:25,580 eh gaswet eh want de nota de paus 1491 01:09:23,819 --> 01:09:27,480 schrijft eh expliciet hè dat een 1492 01:09:25,580 --> 01:09:29,759 privaatrechtelijke overeenkomst op 1493 01:09:27,480 --> 01:09:31,259 zichzelf minder fraai is en dat er 1494 01:09:29,759 --> 01:09:34,259 eigenlijk een gas uh wet voor in de 1495 01:09:31,259 --> 01:09:36,000 plaats moet komen eh heeft u daar in uw 1496 01:09:34,259 --> 01:09:38,040 tijd als directeur Generaal aan gewerkt 1497 01:09:36,000 --> 01:09:39,900 aan een gast het 1498 01:09:38,040 --> 01:09:42,020 en wat is de reden dat u dat niet heeft 1499 01:09:39,900 --> 01:09:42,020 gedaan 1500 01:09:44,960 --> 01:09:51,000 186 de enige toen nog bestaande 1501 01:09:48,359 --> 01:09:53,699 Nederlands geld aan de wet in het Frans 1502 01:09:51,000 --> 01:09:55,880 geschreven eh vonden wij een hogere 1503 01:09:53,699 --> 01:09:58,800 prioriteit hebben en omdat iedere 1504 01:09:55,880 --> 01:10:01,020 depotement en iedere direct hoe laat wel 1505 01:09:58,800 --> 01:10:03,900 een bescher een begrenzing heeft in zijn 1506 01:10:01,020 --> 01:10:05,760 man menskracht eh is het termijn werd 1507 01:10:03,900 --> 01:10:08,520 geworden dus die zegt er was eigenlijk 1508 01:10:05,760 --> 01:10:12,719 meer tijd en aandacht nodig om die mijn 1509 01:10:08,520 --> 01:10:14,880 bouwwed heeft 18-6 eh weer naar de 1510 01:10:12,719 --> 01:10:17,159 huidige tijd eh te brengen en dus hadden 1511 01:10:14,880 --> 01:10:18,080 we geen tijd meer om aan die gas weer te 1512 01:10:17,159 --> 01:10:21,780 werken 1513 01:10:18,080 --> 01:10:25,560 noodzaken van dat was eh 1514 01:10:21,780 --> 01:10:28,380 bij beleving ook een soort schoonheid 1515 01:10:25,560 --> 01:10:31,940 kwestie hè uit waard en wetgeving is 1516 01:10:28,380 --> 01:10:34,500 mooier als je goed functionerend 1517 01:10:31,940 --> 01:10:39,600 privaatrechtelijk overeenkomst hebt eh 1518 01:10:34,500 --> 01:10:41,880 die eh door kabinet en parlement is goed 1519 01:10:39,600 --> 01:10:44,460 gegeten eh dan kan je daar goed 1520 01:10:41,880 --> 01:10:46,320 meewerken Ja toch was er vlak voor dat 1521 01:10:44,460 --> 01:10:48,420 uw aantrapt als directeur Generaal eh 1522 01:10:46,320 --> 01:10:51,900 was er een commissie concentratie eh 1523 01:10:48,420 --> 01:10:53,520 nutsbedrijven met afkorting Coco nut de 1524 01:10:51,900 --> 01:10:55,739 juiste aan nadrukkelijk aanbevelingen 1525 01:10:53,520 --> 01:10:58,920 had om een gaswetten in te voeren eh dat 1526 01:10:55,739 --> 01:11:02,840 was in mijn woorden kennissen kennissen 1527 01:10:58,920 --> 01:11:05,880 Ja Wat was er aan de hand eh de 1528 01:11:02,840 --> 01:11:09,500 energiewereld behouden Stan Gasunie eh 1529 01:11:05,880 --> 01:11:12,480 was een zeer eh gefractioneerd eh 1530 01:11:09,500 --> 01:11:14,340 stelsel als ik mij wel herinner hadden 1531 01:11:12,480 --> 01:11:16,440 we toen ik aantrodd als DG energie 1532 01:11:14,340 --> 01:11:19,100 hadden we 143 eh gast 1533 01:11:16,440 --> 01:11:21,840 distributiebedrijven en 87 1534 01:11:19,100 --> 01:11:24,440 gefeliciteitsbedrijfjes eh Er waren ook 1535 01:11:21,840 --> 01:11:26,219 eh wat was het 16 eh 1536 01:11:24,440 --> 01:11:27,540 elektriciteitsproductiebed van één 1537 01:11:26,219 --> 01:11:30,420 productiebedrijf Ik geloof dat ding van 1538 01:11:27,540 --> 01:11:32,400 Utrecht eh dat had eens centrale één 1539 01:11:30,420 --> 01:11:35,340 directeur een auto en chauffeur korton 1540 01:11:32,400 --> 01:11:37,440 Het was echt niet meer van de toenmalige 1541 01:11:35,340 --> 01:11:41,520 tijd hè zeker niet nu 1542 01:11:37,440 --> 01:11:44,780 en toen eh is er gelukkig want mij 1543 01:11:41,520 --> 01:11:48,360 betreft is er het beleids 1544 01:11:44,780 --> 01:11:50,520 voornemen eh ontwikkeld van eh daar moet 1545 01:11:48,360 --> 01:11:53,040 wat meer eh visjes die in worden 1546 01:11:50,520 --> 01:11:57,000 aangebracht dus eh we moeten proberen 1547 01:11:53,040 --> 01:11:59,280 die eh distributiebedrijven eh wat meer 1548 01:11:57,000 --> 01:12:01,080 te bundelen en die productiebedrijven 16 1549 01:11:59,280 --> 01:12:02,880 stuks productiebedrijven dat is dat is 1550 01:12:01,080 --> 01:12:05,540 ook niet efficiënt te noemen dus vandaar 1551 01:12:02,880 --> 01:12:08,460 ook die naam komt allemaal bedrijven 1552 01:12:05,540 --> 01:12:11,239 daar vandaar ook die naam concentratie 1553 01:12:08,460 --> 01:12:14,040 nutsbedrijven Ja en eh 1554 01:12:11,239 --> 01:12:17,580 het vervelende alleen en daarom dat zou 1555 01:12:14,040 --> 01:12:20,280 kunnen zitten was dat de gasun die was 1556 01:12:17,580 --> 01:12:21,780 des Rijks en al die energie 1557 01:12:20,280 --> 01:12:23,940 distributiebedrijven waren of van de 1558 01:12:21,780 --> 01:12:27,659 provincie of voor de gemeente zo van de 1559 01:12:23,940 --> 01:12:29,760 combi nazi van die twee overheids eh eh 1560 01:12:27,659 --> 01:12:31,860 niveaus 1561 01:12:29,760 --> 01:12:34,739 en die zou er dan dat allemaal moeten 1562 01:12:31,860 --> 01:12:37,620 doen Nou dan is het natuurlijk prachtig 1563 01:12:34,739 --> 01:12:40,980 zeker met de totale onderkoning van 1564 01:12:37,620 --> 01:12:43,800 zowel Zeeland als dat die zouden persoon 1565 01:12:40,980 --> 01:12:46,260 ook de koning was van de CDA vaccin in 1566 01:12:43,800 --> 01:12:49,440 de eerste kamer had kanand eh ja die 1567 01:12:46,260 --> 01:12:51,480 wilde toch echt wel hebben dat het een 1568 01:12:49,440 --> 01:12:54,199 beetje evenwichtiging 1569 01:12:51,480 --> 01:12:57,480 maar dus een in hun eh 1570 01:12:54,199 --> 01:13:00,179 noem je dat rapport of aanbeveling eh 1571 01:12:57,480 --> 01:13:01,820 rapport eh is dus de nadrukkelijk 1572 01:13:00,179 --> 01:13:04,500 aanbeveling om die gaswet in te voeren 1573 01:13:01,820 --> 01:13:06,480 waar die is niet opgevolgd Nee maar wat 1574 01:13:04,500 --> 01:13:10,080 is de reden dan daarvoor dat was niet 1575 01:13:06,480 --> 01:13:11,820 nodig Dat vond hij kokend nut maar eh we 1576 01:13:10,080 --> 01:13:13,860 zijn eerst begonnen met die eh 1577 01:13:11,820 --> 01:13:15,719 stimuleren van dit distributiebedrijven 1578 01:13:13,860 --> 01:13:17,040 die bij elkaar moesten Daar hadden we 1579 01:13:15,719 --> 01:13:19,380 gelukkig een 1580 01:13:17,040 --> 01:13:21,320 mensen naam vergeten een lange man met 1581 01:13:19,380 --> 01:13:25,140 een uit Friesland als ik het wel Heb 1582 01:13:21,320 --> 01:13:27,000 fantastische kerel die met grote en 1583 01:13:25,140 --> 01:13:29,340 dringendheid iedereen invriendelijkheid 1584 01:13:27,000 --> 01:13:33,140 wisten bewegen tot wat ze moesten gaan 1585 01:13:29,340 --> 01:13:35,480 doen namelijk concentreren en fuseren 1586 01:13:33,140 --> 01:13:41,159 en 1587 01:13:35,480 --> 01:13:45,300 zelf hebben we als dgi zo in totaliteit 1588 01:13:41,159 --> 01:13:49,199 als ik als dgi hebben we eh de eerste 1589 01:13:45,300 --> 01:13:52,020 productiebedrijven eh stevig 1590 01:13:49,199 --> 01:13:54,780 onderdruk gezet om te gaan focuseren 1591 01:13:52,020 --> 01:13:57,360 want met die 16 kun je die zoveel en 1592 01:13:54,780 --> 01:13:59,900 daar zijn uiteindelijk eerst was er 1593 01:13:57,360 --> 01:14:02,699 sprake van één landelijk 1594 01:13:59,900 --> 01:14:04,699 eliciteitsproductiebedrijf Ja dat was 1595 01:14:02,699 --> 01:14:06,260 voor 1596 01:14:04,699 --> 01:14:08,820 enkele 1597 01:14:06,260 --> 01:14:11,460 partijen niet te verteren ik zal u 1598 01:14:08,820 --> 01:14:13,640 uitleggen waarom dat kwam omdat er een 1599 01:14:11,460 --> 01:14:16,560 eh enorme 1600 01:14:13,640 --> 01:14:19,800 scheiding was qua geesten tussen zeg 1601 01:14:16,560 --> 01:14:23,159 maar het zuiden en Oosten en het westen 1602 01:14:19,800 --> 01:14:25,679 Noorden Amsterdam Den Haag Rotterdam die 1603 01:14:23,159 --> 01:14:27,300 wilde echt niet in dat ene landelijk 1604 01:14:25,679 --> 01:14:30,900 productiebedrijf 1605 01:14:27,300 --> 01:14:33,960 en die Brabantse Zeeland Limburg en ook 1606 01:14:30,900 --> 01:14:36,420 beeghem Gelderland die wilde wel meedoen 1607 01:14:33,960 --> 01:14:37,860 ook omdat er in het versier was dat de 1608 01:14:36,420 --> 01:14:40,920 kerncentrales gebouwd zouden kunnen gaan 1609 01:14:37,860 --> 01:14:43,500 worden dus daar waren bereid voor hem te 1610 01:14:40,920 --> 01:14:45,600 gaan lopen voor Amsterdam niet dus u 1611 01:14:43,500 --> 01:14:47,100 zegt eigenlijk Wij zijn met dat Mooi dat 1612 01:14:45,600 --> 01:14:50,820 het een aanbeveling was maar we waren 1613 01:14:47,100 --> 01:14:52,380 druk met andere dingen eh heb hebben de 1614 01:14:50,820 --> 01:14:54,060 oliemaatschappijen ook nog een rol gehad 1615 01:14:52,380 --> 01:14:56,719 in die prioriteitstelling en de reden 1616 01:14:54,060 --> 01:14:59,820 waarom ik het vraag is omdat er in die 1617 01:14:56,719 --> 01:15:01,739 opdat Coconut Eh ik vind het een mooi 1618 01:14:59,820 --> 01:15:03,300 afkorting maar een rapportho is een 1619 01:15:01,739 --> 01:15:06,239 reactie opgeschreven en daar staat ook 1620 01:15:03,300 --> 01:15:08,580 eh in die reactie ehm eh het 1621 01:15:06,239 --> 01:15:10,199 adviesaministen van Ardennen Shell en 1622 01:15:08,580 --> 01:15:12,000 Esso maar ook DSM zien Volgens 1623 01:15:10,199 --> 01:15:13,980 Economische Zaken niet de noodzaak van 1624 01:15:12,000 --> 01:15:15,600 de wet want de wet werkt bemoeien is van 1625 01:15:13,980 --> 01:15:17,340 het parlement in de hand die de 1626 01:15:15,600 --> 01:15:20,040 slagvaardigheid en de commerciële aanpak 1627 01:15:17,340 --> 01:15:21,600 van de Gasunie zal aantasten aanwijzing 1628 01:15:20,040 --> 01:15:22,980 bevoegdheid is volgens hen ook een 1629 01:15:21,600 --> 01:15:24,900 strijd met het vennootschapsrecht en 1630 01:15:22,980 --> 01:15:26,699 heeft ook alleen maar nadelen en het zal 1631 01:15:24,900 --> 01:15:28,040 bij Shell en Esso overkomen als een 1632 01:15:26,699 --> 01:15:30,179 motie van nou 1633 01:15:28,040 --> 01:15:32,960 speelde dat een belangrijke rol in die 1634 01:15:30,179 --> 01:15:32,960 prioriteitstelling 1635 01:15:33,739 --> 01:15:40,440 maar ik vind het verstandig advies oké 1636 01:15:37,199 --> 01:15:42,780 eh toch zijn er ook eh dat zien wij in 1637 01:15:40,440 --> 01:15:44,340 ieder geval eh in eh in de stukken ook 1638 01:15:42,780 --> 01:15:46,320 uit die tijd dat we ook andere 1639 01:15:44,340 --> 01:15:49,440 ministeries aandringen op het invoeren 1640 01:15:46,320 --> 01:15:52,260 van een wettelijk regeling Hoe hoe heeft 1641 01:15:49,440 --> 01:15:54,000 u Hoe heeft u dat ervaren Ik heb dat 1642 01:15:52,260 --> 01:15:55,920 niet ervaren al eens een eh grote 1643 01:15:54,000 --> 01:15:57,659 noodzaak onder prioriteiten te hard 1644 01:15:55,920 --> 01:16:01,080 schrikken Heeft u contact vies wat u 1645 01:15:57,659 --> 01:16:03,080 daar eh wat u net eh oplost eh strikken 1646 01:16:01,080 --> 01:16:05,219 daarvan daar Eh heb ik geen enkele 1647 01:16:03,080 --> 01:16:06,960 kanttekening bij te maken tegen mij 1648 01:16:05,219 --> 01:16:08,340 uitstekend heeft u daar met de 1649 01:16:06,960 --> 01:16:10,260 oliemaatschappij ook gesprek over gehad 1650 01:16:08,340 --> 01:16:13,199 Nee want het was gebeurd 1651 01:16:10,260 --> 01:16:14,880 Oké en heeft u eh contact gehad met de 1652 01:16:13,199 --> 01:16:18,020 ministerie van Financiën over die 1653 01:16:14,880 --> 01:16:20,640 voorbereiding van die gast werd 1654 01:16:18,020 --> 01:16:22,320 van Ardennen heeft dat advies gevolgd 1655 01:16:20,640 --> 01:16:24,719 dus daarmee Over de Kook niet met 1656 01:16:22,320 --> 01:16:26,880 financie te gaan en financiën heeft mij 1657 01:16:24,719 --> 01:16:29,040 daarover kan ik meer van die herinner 1658 01:16:26,880 --> 01:16:30,000 ooit over aangesproken oké Op een 1659 01:16:29,040 --> 01:16:33,060 gegeven moment is natuurlijk een punt 1660 01:16:30,000 --> 01:16:34,739 afgesloten het duurde lang ja precies In 1661 01:16:33,060 --> 01:16:36,840 ieder geval voor dat voordat hij 1662 01:16:34,739 --> 01:16:38,159 aanbeveling uit de pauze werd opgevolgd 1663 01:16:36,840 --> 01:16:40,080 ja 1664 01:16:38,159 --> 01:16:42,540 dan wil ik weer met u naar de gasbaten 1665 01:16:40,080 --> 01:16:44,460 want de gasprijzen die fluct weer een 1666 01:16:42,540 --> 01:16:46,500 sterk en de verdeling wordt vaak eh bij 1667 01:16:44,460 --> 01:16:48,179 discussieert op verschillende momenten 1668 01:16:46,500 --> 01:16:50,340 in de jaren '70 dwingt het Ministerie 1669 01:16:48,179 --> 01:16:52,620 van Economische Zaken hogere afdrachten 1670 01:16:50,340 --> 01:16:54,659 van de oliemaatschappij en de staat aan 1671 01:16:52,620 --> 01:16:56,400 de staat af en omdat het moment dat de 1672 01:16:54,659 --> 01:16:58,199 oliemaatschappijen grote overwinst te 1673 01:16:56,400 --> 01:17:00,060 boeken op de aardgasverkoop dus als de 1674 01:16:58,199 --> 01:17:02,540 overwinst te worden gemaakt dan eh 1675 01:17:00,060 --> 01:17:06,420 moeten we een afdracht eh naar de staat 1676 01:17:02,540 --> 01:17:09,120 ehm ja welke marzes bestonden er 1677 01:17:06,420 --> 01:17:10,679 eigenlijk om beide partijen daarin een 1678 01:17:09,120 --> 01:17:13,260 beetje tevreden te houden want steeds 1679 01:17:10,679 --> 01:17:15,840 als er dus overwinst was dan moesten 1680 01:17:13,260 --> 01:17:18,060 meer naar de staat hoe hoe Lippen die 1681 01:17:15,840 --> 01:17:21,600 onderhandelingen Hoe hou je dan bij de 1682 01:17:18,060 --> 01:17:21,600 partijen tevreden 1683 01:17:23,840 --> 01:17:28,920 een van de belangrijkste lessen die ik 1684 01:17:26,699 --> 01:17:30,300 als Aankomend algemeen commercieel 1685 01:17:28,920 --> 01:17:33,500 directeur van Gasunie van mijn 1686 01:17:30,300 --> 01:17:33,500 voorganger heb gekregen is 1687 01:17:34,820 --> 01:17:41,159 dat kan je niet met wiskunde 1688 01:17:37,880 --> 01:17:44,239 beschrijven Het gaat erom dat je in je 1689 01:17:41,159 --> 01:17:46,800 onderhandelingen opgeven moment 1690 01:17:44,239 --> 01:17:49,320 Enerzijds weet over de dagen van je 1691 01:17:46,800 --> 01:17:50,820 moeder echt bewegen naar mij toe want 1692 01:17:49,320 --> 01:17:53,400 anders komen we er niet uit dan hebben 1693 01:17:50,820 --> 01:17:56,159 we een probleem en anderszijds het 1694 01:17:53,400 --> 01:18:01,260 moment weten 1695 01:17:56,159 --> 01:18:03,860 nu kan ik ook ouders thuis 1696 01:18:01,260 --> 01:18:07,219 op dit moment in Het Kabinet verdedigen 1697 01:18:03,860 --> 01:18:11,640 dat verbruikt hebben wat redelijke wijs 1698 01:18:07,219 --> 01:18:12,860 nodig en mogelijk was en dat doen dan de 1699 01:18:11,640 --> 01:18:14,940 olie's ook 1700 01:18:12,860 --> 01:18:16,380 We zijn alleen net bijvoorbeeld toen er 1701 01:18:14,940 --> 01:18:18,659 iemand internationaal op pad werd 1702 01:18:16,380 --> 01:18:20,820 gestuurd dat was er zo met één hand 1703 01:18:18,659 --> 01:18:22,920 eigenlijk op de rug maar die Ja maar die 1704 01:18:20,820 --> 01:18:26,640 sleepte alles binnen en hoe ging dat dan 1705 01:18:22,920 --> 01:18:28,380 hier want als als u dat toch nou ja het 1706 01:18:26,640 --> 01:18:30,900 is niet met wiskunde maar iedereen 1707 01:18:28,380 --> 01:18:32,280 tevreden wil houden dan moet je wel denk 1708 01:18:30,900 --> 01:18:34,199 ik bij de handen ook kunnen gebruiken 1709 01:18:32,280 --> 01:18:37,100 was er wat was er een soort Mars of 1710 01:18:34,199 --> 01:18:37,100 onderhandelingsruimte 1711 01:18:38,040 --> 01:18:43,380 voor voor mij of voor recht voor degene 1712 01:18:41,159 --> 01:18:46,980 die de onderhandelingen deden natuurlijk 1713 01:18:43,380 --> 01:18:48,840 ja de de her onderhandelingen naar 1714 01:18:46,980 --> 01:18:51,060 onderhandelingen overigens contract en 1715 01:18:48,840 --> 01:18:55,199 dan praat ik met name over de de export 1716 01:18:51,060 --> 01:18:58,380 contracten die gingen aan de hand van 1717 01:18:55,199 --> 01:19:00,360 een mandaat en daar deden we eh wat een 1718 01:18:58,380 --> 01:19:01,800 half jaar over voordat we dat doe het 1719 01:19:00,360 --> 01:19:05,520 college van derde hit Commissaris 1720 01:19:01,800 --> 01:19:07,560 goedgekeurd ik kregen uh en dat we geen 1721 01:19:05,520 --> 01:19:10,739 signalen hadden gekregen van EZ dat ten 1722 01:19:07,560 --> 01:19:13,560 eerste dan over willen praten dat eh dus 1723 01:19:10,739 --> 01:19:18,080 dat was een hele intensieve sessie eh 1724 01:19:13,560 --> 01:19:20,960 daar werden ook eh rollen Rich 1725 01:19:18,080 --> 01:19:24,960 rollen spellen 1726 01:19:20,960 --> 01:19:27,980 in opgevoerd waarin een eh Advocaten van 1727 01:19:24,960 --> 01:19:32,840 onze huisadvocaat Wat was steeds de bouw 1728 01:19:27,980 --> 01:19:36,600 eh voor gaan ze nu dan eh werden eh 1729 01:19:32,840 --> 01:19:40,640 meegenomen om in die rollen speler eh 1730 01:19:36,600 --> 01:19:43,860 partij zijn aan de andere Zijde eh of eh 1731 01:19:40,640 --> 01:19:45,300 stafleden van Sharon Esso van andere 1732 01:19:43,860 --> 01:19:47,400 Zeden en dan moesten de gasuniemensen 1733 01:19:45,300 --> 01:19:50,400 moesten maar proberen over te brengen 1734 01:19:47,400 --> 01:19:56,159 Waarom zo nodig die prijs met 2,3 cent 1735 01:19:50,400 --> 01:19:58,020 eh omhoog moest eh dat werd dus 1736 01:19:56,159 --> 01:20:00,060 dat werd op een dusdanig manier 1737 01:19:58,020 --> 01:20:02,219 voorbereid dat als je daar kennis van 1738 01:20:00,060 --> 01:20:03,900 nam dan wist je voor duffelt goed dat 1739 01:20:02,219 --> 01:20:06,679 het hier gaat om buiten gewoon 1740 01:20:03,900 --> 01:20:06,679 belangrijke zaken 1741 01:20:07,159 --> 01:20:12,719 en dan op een gegeven moment na de 1742 01:20:09,659 --> 01:20:16,080 tweede oliecrisis dat ze in 1979 dan is 1743 01:20:12,719 --> 01:20:18,120 er weer sprake van hoge overwinsten 1744 01:20:16,080 --> 01:20:19,800 en dan worden de afdrachten van de 1745 01:20:18,120 --> 01:20:24,780 oliemaatschappijen aan de staat niet 1746 01:20:19,800 --> 01:20:27,780 verhoogd dat moment Hoe is dat gelopen 1747 01:20:24,780 --> 01:20:32,219 wat zijn daar wel ja 1748 01:20:27,780 --> 01:20:35,600 u weet dat voor die spierenbureau ronde 1749 01:20:32,219 --> 01:20:38,780 enzovoorts toen was al de 1750 01:20:35,600 --> 01:20:44,159 8515 eh en de 1751 01:20:38,780 --> 01:20:46,320 95 Dus wij zaten als staat al op een 1752 01:20:44,159 --> 01:20:49,139 ongeloof internationaal gezien het aller 1753 01:20:46,320 --> 01:20:50,880 allerhoogste niveau eh van governments 1754 01:20:49,139 --> 01:20:52,260 steak wat je je kunt voorstellen het 1755 01:20:50,880 --> 01:20:53,760 volgende stap zal zijn als het zware 1756 01:20:52,260 --> 01:20:55,440 100% 1757 01:20:53,760 --> 01:20:57,600 maar er zijn nog wel onderhandelingen 1758 01:20:55,440 --> 01:21:00,179 geweest of was dit de baas van de hand 1759 01:20:57,600 --> 01:21:05,040 geeft toen anders gegaan 1760 01:21:00,179 --> 01:21:07,199 en die reeks in die Events is er opgeven 1761 01:21:05,040 --> 01:21:12,500 moment het Gentleman en greement tot 1762 01:21:07,199 --> 01:21:16,920 stand gekomen en dat was een 1763 01:21:12,500 --> 01:21:18,659 werd een bevredigende kwestie geacht ook 1764 01:21:16,920 --> 01:21:20,179 in de kabel ook al heeft te lauwert haar 1765 01:21:18,659 --> 01:21:23,580 vreselijk moeilijk gehad 1766 01:21:20,179 --> 01:21:27,120 gegeven de opstelling van de kamer maar 1767 01:21:23,580 --> 01:21:28,500 heeft het gewet en eh wat het was het 1768 01:21:27,120 --> 01:21:31,400 aardige van het Jan en dan kun je munt 1769 01:21:28,500 --> 01:21:34,159 ook al was het niet juridisch bindend 1770 01:21:31,400 --> 01:21:38,159 gaf het wel een 1771 01:21:34,159 --> 01:21:39,440 zoals tussen Gentleman hoort 1772 01:21:38,159 --> 01:21:43,460 de 1773 01:21:39,440 --> 01:21:47,400 inspanningsverplichting van de olies om 1774 01:21:43,460 --> 01:21:50,100 dat extra geld wat ze binnenharen via 1775 01:21:47,400 --> 01:21:53,100 die hoge prijs uit te geven aan 1776 01:21:50,100 --> 01:21:54,719 investeringen in Nederland of ten 1777 01:21:53,100 --> 01:21:56,060 behoeve van Nederland het laatste moet 1778 01:21:54,719 --> 01:21:58,380 ik toezoe en moet ik daarbij zeggen 1779 01:21:56,060 --> 01:22:00,360 vanwege een specifiek geval waar je 1780 01:21:58,380 --> 01:22:01,679 altijd een beetje vraagtekentje achter 1781 01:22:00,360 --> 01:22:03,000 elkaar zetten maar ook kan glimlachen 1782 01:22:01,679 --> 01:22:05,520 dat was met onze school maar dat is een 1783 01:22:03,000 --> 01:22:09,679 andere zaak eh 1784 01:22:05,520 --> 01:22:13,980 dus daarmee werd de Nederlandse 1785 01:22:09,679 --> 01:22:17,400 industriële indust eh structuur werd 1786 01:22:13,980 --> 01:22:19,080 versterkt het bekendste voorbeeld eh van 1787 01:22:17,400 --> 01:22:22,920 succes uit de gentemonnee kun je met 1788 01:22:19,080 --> 01:22:26,639 vind ik zelf eh is de eh 1789 01:22:22,920 --> 01:22:29,820 eh typ gaan de ombouw van de Esso 1790 01:22:26,639 --> 01:22:32,400 raffinaderij in Rotterdam was dat de 1791 01:22:29,820 --> 01:22:34,080 highflux geloof er wel nou waar twee 1792 01:22:32,400 --> 01:22:35,280 later kwam Shell met een andere ze 1793 01:22:34,080 --> 01:22:36,480 hebben allebei bepaalde termen die 1794 01:22:35,280 --> 01:22:39,179 ontschieten we nu even bij ieder geval 1795 01:22:36,480 --> 01:22:42,300 de S4 naar de rij is toen naar de State 1796 01:22:39,179 --> 01:22:46,520 Of The Art uh gebracht wat betreft eh 1797 01:22:42,300 --> 01:22:50,280 een raffinaderij als we dat 1798 01:22:46,520 --> 01:22:53,340 gentlemengreament niet hadden dan was de 1799 01:22:50,280 --> 01:22:56,520 kans heel dik geweest met mij is verteld 1800 01:22:53,340 --> 01:22:59,719 hè zo bij de koffie van Nou dan hadden 1801 01:22:56,520 --> 01:22:59,719 we het en dan Antwerpen gedaan 1802 01:23:00,020 --> 01:23:08,820 Waarom dat weet ik niet over het hele 1803 01:23:03,360 --> 01:23:12,840 stevige basis van So Europa dus dat was 1804 01:23:08,820 --> 01:23:14,400 een voorbeeld de Shell Waarvan is weet 1805 01:23:12,840 --> 01:23:16,820 ik veel twee jaar later fiets de 1806 01:23:14,400 --> 01:23:20,340 hydrocracker was dat ge ook hè is daar 1807 01:23:16,820 --> 01:23:21,900 uit voortgekomen de ontzwavelingsfabriek 1808 01:23:20,340 --> 01:23:25,500 in Emmen 1809 01:23:21,900 --> 01:23:28,040 was ook een voor Emma althans een enorm 1810 01:23:25,500 --> 01:23:32,940 groot investerings eh 1811 01:23:28,040 --> 01:23:36,659 project waarmee eh het zuur eh Drentse 1812 01:23:32,940 --> 01:23:41,040 gas ontzwaveld kon worden eh waar eh 1813 01:23:36,659 --> 01:23:43,260 Shell dus echt een stevige eh stevige eh 1814 01:23:41,040 --> 01:23:45,900 investering voor moest doen nou waar dat 1815 01:23:43,260 --> 01:23:48,179 allerlei andere dingen de olies hadden 1816 01:23:45,900 --> 01:23:50,760 er eerlijk gezegd een grotere pest aan 1817 01:23:48,179 --> 01:23:52,800 als dat ik van de vraag want deze 1818 01:23:50,760 --> 01:23:55,320 investeringen die voor op het ministerie 1819 01:23:52,800 --> 01:23:56,940 worden die natuurlijk gevierd maar voor 1820 01:23:55,320 --> 01:23:59,760 waren die olies net zo blij met eh 1821 01:23:56,940 --> 01:24:01,560 gentlemen's agreement nee dus het was zo 1822 01:23:59,760 --> 01:24:02,820 goed eh goed onderhandelingsspel geweest 1823 01:24:01,560 --> 01:24:04,620 van de minister dan zie je dat er toch 1824 01:24:02,820 --> 01:24:06,179 uit heeft weetelijk hè want de 1825 01:24:04,620 --> 01:24:08,639 oliesvoeren zich 1826 01:24:06,179 --> 01:24:11,780 geprankt tussen 1 en 6 Ik moet wel een 1827 01:24:08,639 --> 01:24:14,400 gentleman zijn want ze hadden een 1828 01:24:11,780 --> 01:24:15,960 luises to operator Nederland en die 1829 01:24:14,400 --> 01:24:18,420 worden ze wel graag gehouden in de 1830 01:24:15,960 --> 01:24:20,159 algemene zin 1831 01:24:18,420 --> 01:24:21,239 en dan komen iedere keer komen die 1832 01:24:20,159 --> 01:24:23,280 ambtenaar vragen Wil je eventjes 1833 01:24:21,239 --> 01:24:25,980 vertellen hoeveel even laten zien 1834 01:24:23,280 --> 01:24:30,060 hoeveel het eh aan investeren schouder 1835 01:24:25,980 --> 01:24:31,219 heeft gekost dus op geven bent eh toen 1836 01:24:30,060 --> 01:24:35,580 ik weer met eh 1837 01:24:31,219 --> 01:24:38,719 healthvlieg over eh de jaaroverzicht zat 1838 01:24:35,580 --> 01:24:41,280 eh gebogen zat wat eh eh 1839 01:24:38,719 --> 01:24:43,320 mij medewerkers van de directie gas 1840 01:24:41,280 --> 01:24:47,340 hadden opgesteld samen met medewerkers 1841 01:24:43,320 --> 01:24:49,500 van eh Shell en van Esso eh dat zegt van 1842 01:24:47,340 --> 01:24:52,139 toen die weer zegt van vinden wij zo 1843 01:24:49,500 --> 01:24:55,020 ontzettend vervelend dat dit gedoe dat 1844 01:24:52,139 --> 01:24:58,199 zei van nou zullen we eh zal ik naar de 1845 01:24:55,020 --> 01:24:59,699 minister gaan om eh de government Take 1846 01:24:58,199 --> 01:25:02,420 van eh 1847 01:24:59,699 --> 01:25:04,159 95 naar 1848 01:25:02,420 --> 01:25:06,960 97,5 1849 01:25:04,159 --> 01:25:09,980 op de krikken en dat verdal naar 1850 01:25:06,960 --> 01:25:13,980 gentlemente weg doen 1851 01:25:09,980 --> 01:25:17,280 hoger aftract Ja ja ik dacht dat ik heel 1852 01:25:13,980 --> 01:25:20,219 goed was met dat voorstel en toen zei eh 1853 01:25:17,280 --> 01:25:22,980 healthwig van nou Sjors Ik ga eventjes 1854 01:25:20,219 --> 01:25:25,920 dat thuis bespreken en dus ook met eh 1855 01:25:22,980 --> 01:25:28,380 Wie was toen wanneer de hand van Esso 1856 01:25:25,920 --> 01:25:30,620 nou eh de volgende week of twee weken 1857 01:25:28,380 --> 01:25:33,960 daarna Dat weet ik niet Ik had niks aan 1858 01:25:30,620 --> 01:25:35,100 grijs eh vanuit daarna gezegd wat ik 1859 01:25:33,960 --> 01:25:37,800 dacht van dat gaat toch niet gebeuren 1860 01:25:35,100 --> 01:25:40,760 daarbij Shallow nessel dus dat is ook 1861 01:25:37,800 --> 01:25:43,980 een verkeerd Dat is dat ding Eh ik kan 1862 01:25:40,760 --> 01:25:46,080 lijkt zelf weer terug en zij van nou wat 1863 01:25:43,980 --> 01:25:48,840 ons betreft is oké 1864 01:25:46,080 --> 01:25:51,480 ik zei Oké zeg maar ik moet nog naar 1865 01:25:48,840 --> 01:25:53,719 mijn minister de olies blij dat ze van 1866 01:25:51,480 --> 01:25:53,719 hun 1867 01:25:55,100 --> 01:26:02,820 naar Gijs van Ardennen en ik zeg van nou 1868 01:25:59,880 --> 01:26:06,360 Gijs Ik heb dit besproken met leukste 1869 01:26:02,820 --> 01:26:08,480 die heeft met René besproken en zij zijn 1870 01:26:06,360 --> 01:26:11,580 er voor 1871 01:26:08,480 --> 01:26:13,699 nou shirt en we gaan het niet doen wat 1872 01:26:11,580 --> 01:26:16,440 ik voelde helemaal geen [ __ ] voor eh 1873 01:26:13,699 --> 01:26:18,540 dat wordt dan weer doe en die en die 1874 01:26:16,440 --> 01:26:20,219 partij aan gewend tot extra uitgaven de 1875 01:26:18,540 --> 01:26:22,980 overheid en ik heb die investeringen 1876 01:26:20,219 --> 01:26:25,020 Nederland nodig Ik zei oké dus ik ben 1877 01:26:22,980 --> 01:26:27,780 met hangende pootjes teruggegaan eh 1878 01:26:25,020 --> 01:26:29,820 helfrich aan gezegd het feest zoals voor 1879 01:26:27,780 --> 01:26:32,239 dat haddend gedacht gaat niet door het 1880 01:26:29,820 --> 01:26:32,239 einde bericht 1881 01:26:33,000 --> 01:26:39,000 Ja dat wil ik met u even naar ehm eh 1882 01:26:35,699 --> 01:26:40,139 begin jaren '80 eigenlijk zelfde periode 1883 01:26:39,000 --> 01:26:43,560 want er gelijk werd zien we dat de 1884 01:26:40,139 --> 01:26:44,460 Gasunie meer aardgas gaat verkopen er 1885 01:26:43,560 --> 01:26:45,900 wordt bijvoorbeeld de contract 1886 01:26:44,460 --> 01:26:47,219 afgesloten voor de levering van 4 1887 01:26:45,900 --> 01:26:49,800 miljard ku per jaar aan de 1888 01:26:47,219 --> 01:26:52,620 energiecentrales 1889 01:26:49,800 --> 01:26:55,980 en nou referee net al eventjes aan wat 1890 01:26:52,620 --> 01:26:57,320 was de reden voor die grotere afzet 1891 01:26:55,980 --> 01:27:00,960 als 1892 01:26:57,320 --> 01:27:03,480 net zal ik eens lekker eh volgens de 1893 01:27:00,960 --> 01:27:06,360 parlementaire geschiedenis is er ergens 1894 01:27:03,480 --> 01:27:10,920 in die tijd een hele moeizame formatie 1895 01:27:06,360 --> 01:27:12,960 geweest en twee hele slimme economen De 1896 01:27:10,920 --> 01:27:14,340 Galan en haberstad hopen dat leeft bij 1897 01:27:12,960 --> 01:27:17,760 mij weten of dat gaat anders helaas 1898 01:27:14,340 --> 01:27:21,239 overleden en tijdje geleden eh hebben 1899 01:27:17,760 --> 01:27:23,159 toe verzonnen eh laten we het bipc 1900 01:27:21,239 --> 01:27:25,440 oftewel het brandstof inzetplan eh 1901 01:27:23,159 --> 01:27:29,040 centralis met vier miljard per jaar 1902 01:27:25,440 --> 01:27:31,739 ophogen dan krijgt de staat zoveel extra 1903 01:27:29,040 --> 01:27:33,360 opbrengsten dat eh de formerende 1904 01:27:31,739 --> 01:27:36,560 partijen het regering akkoord kunnen 1905 01:27:33,360 --> 01:27:36,560 sluiten elders geschieden 1906 01:27:42,360 --> 01:27:46,620 [Gelach] 1907 01:27:44,520 --> 01:27:48,860 En hoe is het toen gegaan dan met die 1908 01:27:46,620 --> 01:27:48,860 extra 1909 01:27:50,719 --> 01:27:57,000 Watering en daar zat er staat natuurlijk 1910 01:27:53,400 --> 01:28:00,960 ook prima met pakweg gemiddeld 80 uh 82 1911 01:27:57,000 --> 01:28:03,360 18 of zoiets eh heeft eh de staat geld 1912 01:28:00,960 --> 01:28:06,239 gekregen Nou en die veer miljard klopte 1913 01:28:03,360 --> 01:28:08,340 met het eh wat uiteindelijk bij de staat 1914 01:28:06,239 --> 01:28:10,800 rechtsom komen met het tekort wat eh 1915 01:28:08,340 --> 01:28:12,239 waar is één van deel formateur wil 1916 01:28:10,800 --> 01:28:14,460 informateurs geweest zijn wat ze 1917 01:28:12,239 --> 01:28:16,100 berekend had als nodig hadden om die om 1918 01:28:14,460 --> 01:28:17,820 dat regeer ook kort rond te 1919 01:28:16,100 --> 01:28:19,980 breienstekort in het onder het 1920 01:28:17,820 --> 01:28:22,080 regeerakkoord en het koeien gewoon mooi 1921 01:28:19,980 --> 01:28:25,580 met die vier eh miljard kuub van dat eh 1922 01:28:22,080 --> 01:28:25,580 eh ingelost worden 1923 01:28:28,199 --> 01:28:33,420 Ik heb nog een paar vragen over het eh 1924 01:28:30,000 --> 01:28:35,880 over eh departement hè want onder het 1925 01:28:33,420 --> 01:28:38,159 als directeur Generaal eh energie had u 1926 01:28:35,880 --> 01:28:39,860 meerdere directies eronderwiel eh onder 1927 01:28:38,159 --> 01:28:44,820 uw eh 1928 01:28:39,860 --> 01:28:46,500 ja hoeden Ja precies ehm maar we hebben 1929 01:28:44,820 --> 01:28:48,600 eh het idee of we hebben gehoord 1930 01:28:46,500 --> 01:28:50,940 begrepen dat maar een kleine groep 1931 01:28:48,600 --> 01:28:52,500 mensen binnen dat eh binnen die directie 1932 01:28:50,940 --> 01:28:55,679 is toegang hadden tot de vertrouwelijke 1933 01:28:52,500 --> 01:28:59,960 stukken van het eh gastgebouw klopt dat 1934 01:28:55,679 --> 01:29:03,179 eh Jazeker hadden ze wat eh des eh 1935 01:28:59,960 --> 01:29:06,239 gasgebouw was was bij de directie gas 1936 01:29:03,179 --> 01:29:09,600 dat ze past ook precies bij de opzet van 1937 01:29:06,239 --> 01:29:14,179 een Joint Venture uh met een corrigele 1938 01:29:09,600 --> 01:29:17,400 eh insteek eh en in het eh 1939 01:29:14,179 --> 01:29:19,679 direct hoe laat Generaal energie eh kwam 1940 01:29:17,400 --> 01:29:23,639 dat wel vaker voor dat eh de ene 1941 01:29:19,679 --> 01:29:25,800 directie eh er was eh de stijl Hè wat je 1942 01:29:23,639 --> 01:29:27,360 niet toerno Niet Wat Je lijkt er nou en 1943 01:29:25,800 --> 01:29:29,580 die zegt alles rond naar de kantine 1944 01:29:27,360 --> 01:29:31,560 brengen Ja u zegt alles eh rondom het 1945 01:29:29,580 --> 01:29:34,679 gasgebouw Welke stukken moet ik dan 1946 01:29:31,560 --> 01:29:38,520 bijvoorbeeld aan denken welke informatie 1947 01:29:34,679 --> 01:29:41,760 moest dan vertrouwelijk blijven 1948 01:29:38,520 --> 01:29:43,739 Ik heb dat fysiek niet verstaan u zei hè 1949 01:29:41,760 --> 01:29:46,020 alles rondom het gasgebouw en welke 1950 01:29:43,739 --> 01:29:49,320 stukken Welke eh van het kleurtjes voor 1951 01:29:46,020 --> 01:29:51,600 gedurigeerd Commissarissen en eh van de 1952 01:29:49,320 --> 01:29:53,880 Maatschap en ook alle stukken van alle 1953 01:29:51,600 --> 01:29:56,639 andere oliemaatschappij die concessies 1954 01:29:53,880 --> 01:30:00,739 hadden in eh in eh Nederland verkregen 1955 01:29:56,639 --> 01:30:03,480 eh want dat wij werden rondes eh uit eh 1956 01:30:00,739 --> 01:30:06,659 werden er ingesteld en dan konden 1957 01:30:03,480 --> 01:30:08,699 oliemaatschappijen die eh een concessie 1958 01:30:06,659 --> 01:30:10,679 voor de kwijgen moesten dan eh stukken 1959 01:30:08,699 --> 01:30:15,239 indienen Nou dat eh werd dan ingediend 1960 01:30:10,679 --> 01:30:20,460 bij het eh de directie eh mijn bouw eh 1961 01:30:15,239 --> 01:30:23,940 waar eh dat onder veel eh en dan werd eh 1962 01:30:20,460 --> 01:30:25,920 dat bekeken door eh de directie en dan 1963 01:30:23,940 --> 01:30:29,940 ging het naar de mijnraad om te kijken 1964 01:30:25,920 --> 01:30:32,280 of termijnraad daar eh een eh een 1965 01:30:29,940 --> 01:30:33,840 oordeel eh ze gingen in ieder geval 1966 01:30:32,280 --> 01:30:36,179 doorlopen geen afgelopen goedkeur aan 1967 01:30:33,840 --> 01:30:38,460 Het oordeel over konden geven en dan 1968 01:30:36,179 --> 01:30:42,120 ging het naar de minister Het hele pak 1969 01:30:38,460 --> 01:30:45,179 met onze bevindingen van het departement 1970 01:30:42,120 --> 01:30:47,520 van de mijnraad en eventueel als een 1971 01:30:45,179 --> 01:30:49,980 hele bijzonder iets was eh ging naar de 1972 01:30:47,520 --> 01:30:52,020 minister op met ons advies om de 1973 01:30:49,980 --> 01:30:53,940 concessies op d&d manier toe te delen 1974 01:30:52,020 --> 01:30:56,520 aan die en die daar was uiteraard ook 1975 01:30:53,940 --> 01:30:59,460 steeds ABN bij betrokken Ebbe eh zo in 1976 01:30:56,520 --> 01:31:03,120 destijds tegen mij want daar zaten ook 1977 01:30:59,460 --> 01:31:06,120 wat meer eh mensen die eh verstand 1978 01:31:03,120 --> 01:31:09,719 hadden van eh van eh mijn bouw eh 1979 01:31:06,120 --> 01:31:11,420 extreem dus op die manier ging dat bij 1980 01:31:09,719 --> 01:31:14,580 deze tijds eh 1981 01:31:11,420 --> 01:31:17,760 realistijds directie ging het over eh 1982 01:31:14,580 --> 01:31:19,500 het bpc eh en allerlei andere dingen 1983 01:31:17,760 --> 01:31:20,360 want wat was het belang dan zeg maar om 1984 01:31:19,500 --> 01:31:23,639 dat eh 1985 01:31:20,360 --> 01:31:27,679 vertrouwelijk of eh achter 1986 01:31:23,639 --> 01:31:27,679 gesloten kast deuren te houden 1987 01:31:28,380 --> 01:31:34,020 op dat een derde die niet te goede trouw 1988 01:31:31,860 --> 01:31:37,860 is daar geen wisbruik van kan maken oké 1989 01:31:34,020 --> 01:31:39,320 en levert wel over 1990 01:31:37,860 --> 01:31:42,060 allerlei 1991 01:31:39,320 --> 01:31:44,040 commerciële aspecten projecten 1992 01:31:42,060 --> 01:31:46,560 bijvoorbeeld 1993 01:31:44,040 --> 01:31:47,820 de code centrale doordrecht heeft uw 1994 01:31:46,560 --> 01:31:53,540 waarschijnlijk nooit van gehoord maar er 1995 01:31:47,820 --> 01:31:57,600 is in eh Eind jaren 70 is begonnen een 1996 01:31:53,540 --> 01:31:58,980 beweging dat Dordrecht het eh elastijds 1997 01:31:57,600 --> 01:32:01,560 productiebedrijf van Dordrecht dat daar 1998 01:31:58,980 --> 01:32:03,360 een nieuwe centrale zou moeten komen en 1999 01:32:01,560 --> 01:32:04,520 omdat de Nederlands elftal is toe vrij 2000 01:32:03,360 --> 01:32:07,199 hoog was 2001 01:32:04,520 --> 01:32:09,300 vergeleken met Frankrijk en met 2002 01:32:07,199 --> 01:32:12,000 Duitsland werd er toen gedacht aan een 2003 01:32:09,300 --> 01:32:13,800 kolo gestoken Centrale in Dordrecht Nou 2004 01:32:12,000 --> 01:32:19,679 de gemeenteraad van donderdag was daar 2005 01:32:13,800 --> 01:32:21,239 helemaal voor maar eh de eh gemeenteraad 2006 01:32:19,679 --> 01:32:23,400 had valbedongen dat die codecentrale 2007 01:32:21,239 --> 01:32:25,620 iets van 7 meter verdiept zou worden 2008 01:32:23,400 --> 01:32:27,239 aangelegd Ik kan me niet voorstellen 2009 01:32:25,620 --> 01:32:30,060 Maar het was wel een vraag van de 2010 01:32:27,239 --> 01:32:33,540 gemeente of niet de vraag reis dus de 2011 01:32:30,060 --> 01:32:35,880 Sep die had aan men directeuren er is 2012 01:32:33,540 --> 01:32:38,100 tijd verteld van Nou we nemen op in het 2013 01:32:35,880 --> 01:32:39,360 eliteitsplan dat was ook zo fijn van de 2014 01:32:38,100 --> 01:32:41,400 jaarplan met alle investeringen onder 2015 01:32:39,360 --> 01:32:44,940 andere waar nieuwe centrale zouden komen 2016 01:32:41,400 --> 01:32:49,280 dat er een codesitrale zou komen in 2017 01:32:44,940 --> 01:32:51,300 Dordrecht en eh dat ze was aanstaande on 2018 01:32:49,280 --> 01:32:53,159 afgehammed te worden in de Raad van 2019 01:32:51,300 --> 01:32:54,120 Commissarissen van de Sep het 2020 01:32:53,159 --> 01:32:55,400 samenwerken Dirk stats 2021 01:32:54,120 --> 01:32:59,820 productiebedrijven 2022 01:32:55,400 --> 01:33:04,800 en dan zou het publiceerd worden toe 2023 01:32:59,820 --> 01:33:06,679 kwam ik als dg1 bij DG binnen dus in de 2024 01:33:04,800 --> 01:33:09,420 eerste 2 weken word je helemaal 2025 01:33:06,679 --> 01:33:12,179 ingepraat over wat allemaal aan hekele 2026 01:33:09,420 --> 01:33:14,159 punten zijn die snel eh zaak hebben en 2027 01:33:12,179 --> 01:33:16,920 eh oké grijze die komt naar me toe en 2028 01:33:14,159 --> 01:33:19,920 zei van je eh dit gekkig gaat gebeuren 2029 01:33:16,920 --> 01:33:21,300 want iedereen is daarvoor en het direct 2030 01:33:19,920 --> 01:33:23,639 hoe laat Generaal voor industrie onder 2031 01:33:21,300 --> 01:33:26,880 leiding van mogenboer die wil dat graag 2032 01:33:23,639 --> 01:33:29,540 want dan loop je groepen van eh nog op 2033 01:33:26,880 --> 01:33:32,280 die namen allemaal Nou ja Sean geloof ik 2034 01:33:29,540 --> 01:33:34,320 loop je geholpen van de zware metaal RSV 2035 01:33:32,280 --> 01:33:36,480 en dat soort zaken die willen graag die 2036 01:33:34,320 --> 01:33:38,480 code centrale daar gebouwd hebben 2037 01:33:36,480 --> 01:33:41,159 dus de vorige kan eh 2038 01:33:38,480 --> 01:33:42,659 Harry geisers ik zeg nou leg hem eens 2039 01:33:41,159 --> 01:33:45,920 uit Wat is zijn de gevolge voor de 2040 01:33:42,659 --> 01:33:49,739 stroopwrijs want ik wist uit mijn 2041 01:33:45,920 --> 01:33:51,540 algemene EZ zijn dat elastijdsprijs voor 2042 01:33:49,739 --> 01:33:55,620 de industrie in Nederland veel te hoog 2043 01:33:51,540 --> 01:33:57,659 was toen zei oh je Gijs als die gaat 2044 01:33:55,620 --> 01:33:59,159 omhoog ik zeg dan moeten we die centrale 2045 01:33:57,659 --> 01:34:02,239 zoiets hebben ja maar dat is al helemaal 2046 01:33:59,159 --> 01:34:05,880 geregeld Ik voelde helemaal niets voor 2047 01:34:02,239 --> 01:34:09,300 dus ik ga naar Jan Terlouw 2048 01:34:05,880 --> 01:34:11,580 en eh die toenemenisten was ik zeg eh 2049 01:34:09,300 --> 01:34:12,540 Jan eh dit is de situatie we hebben 2050 01:34:11,580 --> 01:34:15,780 gespecte gehad van 10 minuten 2051 01:34:12,540 --> 01:34:18,480 fantastisch hij had wel een normale 2052 01:34:15,780 --> 01:34:20,820 ontmoet maar hij had blijkbaar 2053 01:34:18,480 --> 01:34:24,060 de gave om vertrouwen te kunnen 2054 01:34:20,820 --> 01:34:25,620 opbrengen zijn als jij denkt dat het 2055 01:34:24,060 --> 01:34:27,179 beter is dat hij niet doorgaat gaat hij 2056 01:34:25,620 --> 01:34:29,460 niet door Nou die avond had ik 2057 01:34:27,179 --> 01:34:33,060 werkbezoek kennismaken bezoek met die 2058 01:34:29,460 --> 01:34:36,360 ketting en zijn directeuren En tijdens 2059 01:34:33,060 --> 01:34:39,239 het kenniszoek hebben ze het apropos die 2060 01:34:36,360 --> 01:34:41,040 code centrale en door die voor over twee 2061 01:34:39,239 --> 01:34:43,860 weken op de Commissaris vergadering 2062 01:34:41,040 --> 01:34:45,420 staat garandeerd die gaat niet door je 2063 01:34:43,860 --> 01:34:49,320 begrijpt dat plafond een beetje lager 2064 01:34:45,420 --> 01:34:51,300 was in Arnhemse mijn en eh de reden dat 2065 01:34:49,320 --> 01:34:53,400 u dit eh verhaal verteld dus inderdaad 2066 01:34:51,300 --> 01:34:55,139 om aan te duiden dat die dat die 2067 01:34:53,400 --> 01:34:56,940 directies dus onderling niet alles van 2068 01:34:55,139 --> 01:34:59,520 elkaar moesten weten dat begrijp ik het 2069 01:34:56,940 --> 01:35:02,100 dan goed mijn leverde had ook wel eens 2070 01:34:59,520 --> 01:35:05,360 problemen op bij het eh beantwoorden van 2071 01:35:02,100 --> 01:35:08,960 beleid of of bijvoorbeeld kamervragen de 2072 01:35:05,360 --> 01:35:11,900 afgesloten informatie 2073 01:35:08,960 --> 01:35:14,659 wat ook de kamer vragen 2074 01:35:11,900 --> 01:35:18,239 eh die waren 2075 01:35:14,659 --> 01:35:20,820 gericht op of gas of feliciteit dus dat 2076 01:35:18,239 --> 01:35:22,400 minderde zichzelf al voor het over God 2077 01:35:20,820 --> 01:35:25,460 te deel uit en de enkele 2078 01:35:22,400 --> 01:35:28,260 gemeenschappelijk nodig 2079 01:35:25,460 --> 01:35:30,420 en we konden natuurlijk aan de top 2080 01:35:28,260 --> 01:35:31,619 konden we best goed de zaken bij elkaar 2081 01:35:30,420 --> 01:35:33,659 brengen wat bij elkaar gebracht komt 2082 01:35:31,619 --> 01:35:37,020 directeur Generaal Had u uiteraard 2083 01:35:33,659 --> 01:35:39,480 overal eh overzichter oké Ik heb nog één 2084 01:35:37,020 --> 01:35:41,880 vraag en ik want we gingen best wel snel 2085 01:35:39,480 --> 01:35:43,199 door die door dat die reactie op te koop 2086 01:35:41,880 --> 01:35:45,239 kunnen rapport omdat u daar nog helemaal 2087 01:35:43,199 --> 01:35:47,400 eh achter staat was toch nog wel even 2088 01:35:45,239 --> 01:35:49,800 benieuwd want er stond in dat in die 2089 01:35:47,400 --> 01:35:51,600 reacties stond eh de wet werkt bemoeien 2090 01:35:49,800 --> 01:35:52,860 is van het parlement in de hand en daar 2091 01:35:51,600 --> 01:35:55,440 was het nog wel even nieuwsgierig naar 2092 01:35:52,860 --> 01:35:57,060 hoe waarom u daar helemaal achter stond 2093 01:35:55,440 --> 01:36:01,880 zeg maar in uw eh 2094 01:35:57,060 --> 01:36:05,219 in uw reactie omdat het volgens mij 2095 01:36:01,880 --> 01:36:07,040 heel goed hanteerbaar is als een kamer 2096 01:36:05,219 --> 01:36:09,679 de minister 2097 01:36:07,040 --> 01:36:12,420 heel close 2098 01:36:09,679 --> 01:36:14,280 tot verantwoording zoekt maar ze moeten 2099 01:36:12,420 --> 01:36:18,619 niet in de machinekamer gaan zitten en 2100 01:36:14,280 --> 01:36:22,320 dat gebeurt fotofil Toon en nu Dankjewel 2101 01:36:18,619 --> 01:36:24,179 we zijn 1,5 uur bezig Ik zag u ook al 2102 01:36:22,320 --> 01:36:26,219 even op u horloge kijken en ik denk ik 2103 01:36:24,179 --> 01:36:27,780 goed om even te schorsen want we hebben 2104 01:36:26,219 --> 01:36:30,719 nog wel een aantal vragen en dan gaan we 2105 01:36:27,780 --> 01:36:33,000 over een kwartiertje verder Ik vraag de 2106 01:36:30,719 --> 01:36:36,260 rivier even om u eh naar een andere 2107 01:36:33,000 --> 01:36:36,260 ruimte begeleiden 2108 01:36:51,239 --> 01:36:56,719 We gaan het veroor schorsen tot 10 voor 2109 01:36:54,360 --> 01:36:56,719 11:50 2110 01:51:44,099 --> 01:51:49,679 ik heel open het voor met de heer 2111 01:51:47,099 --> 01:51:53,000 verberg en ik vraag de rivier weergeberg 2112 01:51:49,679 --> 01:51:53,000 weer naar binnen toe begeleiden 2113 01:51:54,590 --> 01:51:57,779 [Applaus] 2114 01:52:17,580 --> 01:52:22,860 ja dan kunnen we verder Ik geef het 2115 01:52:20,099 --> 01:52:27,060 woord aan mevrouwen Ja dank je en ehm in 2116 01:52:22,860 --> 01:52:29,820 We gaan naar 1988 eh want dan maakt hij 2117 01:52:27,060 --> 01:52:32,040 de overstap naar gas juni en waar u als 2118 01:52:29,820 --> 01:52:33,599 commercieel directeur begint en 4 uur 2119 01:52:32,040 --> 01:52:37,080 vier jaar later wordt hij daar 2120 01:52:33,599 --> 01:52:39,480 hoofddirecteur Hoe kwam uw terecht in 2121 01:52:37,080 --> 01:52:42,239 die eh positie 2122 01:52:39,480 --> 01:52:44,119 dat was voor mij een aangenaam 2123 01:52:42,239 --> 01:52:48,560 verrassing 2124 01:52:44,119 --> 01:52:48,560 toen het gasgebouw werd opgericht 2125 01:52:48,860 --> 01:52:55,280 opgericht als één van de Circle daarvan 2126 01:52:52,820 --> 01:52:58,020 hebben de 2127 01:52:55,280 --> 01:53:01,639 anderhouders ook afspraken gemaakt over 2128 01:52:58,020 --> 01:53:05,480 hoe de top van Gasunie eruit zou zien 2129 01:53:01,639 --> 01:53:08,880 DSM had het pedogratief om de 2130 01:53:05,480 --> 01:53:10,679 hoofddirecteur voor te dragen dan moest 2131 01:53:08,880 --> 01:53:13,560 een voordracht worden van twee personen 2132 01:53:10,679 --> 01:53:15,300 want de minister moest uiteindelijk een 2133 01:53:13,560 --> 01:53:18,239 keuze hebben 2134 01:53:15,300 --> 01:53:21,179 dus U zult in de geschiedenis van 2135 01:53:18,239 --> 01:53:24,300 Gasunie een aantal overdirecteur is in 2136 01:53:21,179 --> 01:53:28,199 die uit het dsms komen 2137 01:53:24,300 --> 01:53:30,619 de algemeen progratiehouder die de 2138 01:53:28,199 --> 01:53:34,500 commercie onder zich zou krijgen 2139 01:53:30,619 --> 01:53:37,580 was afspraak dat die zouden komen op 2140 01:53:34,500 --> 01:53:39,920 voordat van Hessel dan wel van Shell 2141 01:53:37,580 --> 01:53:44,179 Eline 2142 01:53:39,920 --> 01:53:44,179 wis ik kwam uit het SO nest 2143 01:53:45,840 --> 01:53:52,619 Dat was de situatie dus ik had daar 2144 01:53:48,239 --> 01:53:56,400 helemaal geen oog op want eh dat was aan 2145 01:53:52,619 --> 01:53:59,520 DSM en de algemeen procuratiehouder voor 2146 01:53:56,400 --> 01:54:03,179 commercie eh was aan eh nou show zou aan 2147 01:53:59,520 --> 01:54:07,380 de beurt zijn en toen werd ik verrast 2148 01:54:03,179 --> 01:54:09,960 met de vraag van Shell of ik eh die 2149 01:54:07,380 --> 01:54:11,880 positie van eh algemeen commerciële 2150 01:54:09,960 --> 01:54:15,300 directeurs over willen innemen 2151 01:54:11,880 --> 01:54:19,739 eh om de reden je kunt gaf was ik dus 2152 01:54:15,300 --> 01:54:21,719 zeer verbaasd En ja eerlijk zeggen was 2153 01:54:19,739 --> 01:54:25,139 weer eens een nieuwe uitdaging 6 jaar 2154 01:54:21,719 --> 01:54:28,679 dgi zijn is fantastisch had nog wel 2155 01:54:25,139 --> 01:54:30,659 langer gekund maar ik was er wel zeker 2156 01:54:28,679 --> 01:54:33,659 van dat ik dat niet tot mijn pensioen 2157 01:54:30,659 --> 01:54:35,639 met evenveel plezier en enthousiasme zou 2158 01:54:33,659 --> 01:54:37,260 kunnen vervullen dus die schrijft heel 2159 01:54:35,639 --> 01:54:39,239 mooi die die afspraken die er gemaakt 2160 01:54:37,260 --> 01:54:42,060 zijn waren dat eh afspraken die 2161 01:54:39,239 --> 01:54:45,300 vastgelegd waren en publiek kind waarop 2162 01:54:42,060 --> 01:54:48,239 papier Oké dus dat was vrij voormeel dan 2163 01:54:45,300 --> 01:54:50,040 heb ik eh het volgende bedacht twee 2164 01:54:48,239 --> 01:54:52,800 dingen aan natuurlijk het thuisfront Nou 2165 01:54:50,040 --> 01:54:55,199 dat werd geregeld eh door mijn lieve 2166 01:54:52,800 --> 01:54:58,380 vrouw eh maar ik had nog een ander punt 2167 01:54:55,199 --> 01:54:59,960 voor het iets voor de regelen eh want ik 2168 01:54:58,380 --> 01:55:03,540 heb altijd ook altijd wel Ambities gehad 2169 01:54:59,960 --> 01:55:05,580 toen heb ik de voorzitter van de raad 2170 01:55:03,540 --> 01:55:08,580 van bestuur van DSM Hans van Liempt heb 2171 01:55:05,580 --> 01:55:11,820 ik gevraagd gezegd zij Ik wil best naar 2172 01:55:08,580 --> 01:55:15,080 Gasunie komen eh dan moet ik twee eh 2173 01:55:11,820 --> 01:55:18,800 stappen in de naar beneden toe hup eh 2174 01:55:15,080 --> 01:55:21,000 hiërarchieladder eh want 2175 01:55:18,800 --> 01:55:24,420 als ik aan de maat ben voor 2176 01:55:21,000 --> 01:55:25,400 hoofddirecteur te zijner tijd dan wil ik 2177 01:55:24,420 --> 01:55:27,619 daar wel 2178 01:55:25,400 --> 01:55:30,179 voor 2179 01:55:27,619 --> 01:55:32,159 gevraagd kunnen worden en dan moet er 2180 01:55:30,179 --> 01:55:33,840 niet over me heen worden gestort van ja 2181 01:55:32,159 --> 01:55:35,460 maar dat is opregelatief voor DSM dus 2182 01:55:33,840 --> 01:55:36,659 dat komt er DSM al eens even dan kom ik 2183 01:55:35,460 --> 01:55:38,340 niet dus die zei ik wil alleen 2184 01:55:36,659 --> 01:55:39,719 commercieel directeur worden als ik eh 2185 01:55:38,340 --> 01:55:42,060 ook nog een keer hoofddirecteur kan 2186 01:55:39,719 --> 01:55:43,380 worden als er althans er geen 2187 01:55:42,060 --> 01:55:44,820 belemmering is want ik wist het 2188 01:55:43,380 --> 01:55:47,520 natuurlijk wel Ik moest wel bewijzen Ja 2189 01:55:44,820 --> 01:55:51,719 dat ik hoofddirecteur kwaliteiten nemen 2190 01:55:47,520 --> 01:55:53,520 zou hebben voor vandaag genoeg van eh de 2191 01:55:51,719 --> 01:55:56,360 stekelders en dat u Had u afgesproken 2192 01:55:53,520 --> 01:55:58,560 met de Hans van Liempt de 2193 01:55:56,360 --> 01:56:00,659 voormalig voorzitter wat er aan toe aan 2194 01:55:58,560 --> 01:56:03,719 deze dus toen kun je op een gegeven 2195 01:56:00,659 --> 01:56:05,880 moment een briefje of of een uit een een 2196 01:56:03,719 --> 01:56:08,699 hoe heet dat een kopietje van een deel 2197 01:56:05,880 --> 01:56:12,000 van de raad van bestuur eh vergaderingen 2198 01:56:08,699 --> 01:56:14,159 van de SM dat zij besloten hadden te 2199 01:56:12,000 --> 01:56:17,360 zien van dat prioritief en daarmee was 2200 01:56:14,159 --> 01:56:19,860 voor mij de weg vrij 2201 01:56:17,360 --> 01:56:22,320 te zeggen Ja graag Ik heb toen nog even 2202 01:56:19,860 --> 01:56:25,739 aan lek zelf je gevangen Denk je echt 2203 01:56:22,320 --> 01:56:28,080 dat ik die commerciële dingen kan 2204 01:56:25,739 --> 01:56:30,000 en toen zeiden eh ja waarom denk je dat 2205 01:56:28,080 --> 01:56:32,159 je dat we je gevraagd hebben Einde 2206 01:56:30,000 --> 01:56:34,199 bericht en dus toen begon ik bij gast 2207 01:56:32,159 --> 01:56:36,659 Unie en gast Unie is de enige 2208 01:56:34,199 --> 01:56:38,639 leverancier van eh aardgas maar in die 2209 01:56:36,659 --> 01:56:40,080 periode koop Zapp u heeft het namelijk 2210 01:56:38,639 --> 01:56:42,239 een paar keer genoemd te samenwerken en 2211 01:56:40,080 --> 01:56:44,340 elektriciteit productiebedrijven voor 2212 01:56:42,239 --> 01:56:46,800 het eerst gast voor een lagere prijs bij 2213 01:56:44,340 --> 01:56:49,920 een andere leverancier bij statoil in 2214 01:56:46,800 --> 01:56:52,219 Noorwegen eh en het gaat hierbij om gas 2215 01:56:49,920 --> 01:56:54,719 voor de ene Centrale in de Eemshaven 2216 01:56:52,219 --> 01:56:56,699 statoil Is een tegenstelling tot Gasunie 2217 01:56:54,719 --> 01:56:58,440 wel bereid gasten leveren voor de lagere 2218 01:56:56,699 --> 01:56:59,880 kolenprijs waardoor voor de eigenaar 2219 01:56:58,440 --> 01:57:02,040 geen nadelen geprijs ontstond om 2220 01:56:59,880 --> 01:57:07,099 elektriciteit op te wekken 2221 01:57:02,040 --> 01:57:07,099 hoe reageerde Gasunie op deze deal 2222 01:57:07,340 --> 01:57:13,159 waar je reageerde onthutst onthutst want 2223 01:57:11,280 --> 01:57:16,219 het was de eerste 2224 01:57:13,159 --> 01:57:18,260 doorbreking van ons defactor 2225 01:57:16,219 --> 01:57:21,840 Monopoly in Nederland 2226 01:57:18,260 --> 01:57:24,599 Het was ook de eerste keer dat wij 2227 01:57:21,840 --> 01:57:27,840 altijd dat we wisten 2228 01:57:24,599 --> 01:57:30,360 dat de statoilbereid was om een eh 2229 01:57:27,840 --> 01:57:33,179 steencode prijs geïndexeerd eh formule 2230 01:57:30,360 --> 01:57:35,460 te ranteren bij zijn gasverkoop en dat 2231 01:57:33,179 --> 01:57:38,400 laatste wij wisten dat Sep dat 2232 01:57:35,460 --> 01:57:41,400 voortdurend wilde had daar ook meerdere 2233 01:57:38,400 --> 01:57:43,280 malen met onze vraag maar dat was iets 2234 01:57:41,400 --> 01:57:46,679 wat eh 2235 01:57:43,280 --> 01:57:49,139 waarover bij Gasunie en de bedoeling is 2236 01:57:46,679 --> 01:57:52,679 inkluis het college diriget 2237 01:57:49,139 --> 01:57:55,099 Commissarissen eh niet bereid was om aan 2238 01:57:52,679 --> 01:57:55,099 mee te gaan doen 2239 01:57:58,400 --> 01:58:04,440 als ik het zo mag benoemen het ene dat 2240 01:58:01,619 --> 01:58:06,239 er dus eh bij statoil gekocht kan worden 2241 01:58:04,440 --> 01:58:09,860 en het andere dat er dus een andere 2242 01:58:06,239 --> 01:58:15,239 prijs eh werd bepaald 2243 01:58:09,860 --> 01:58:19,099 Dat is een een een in één vallend punt 2244 01:58:15,239 --> 01:58:21,599 want Sep zou niet bij staat al zijn gaan 2245 01:58:19,099 --> 01:58:23,280 buurten als ze dit die andere prijs 2246 01:58:21,599 --> 01:58:24,599 hadden Geert want er was met onze 2247 01:58:23,280 --> 01:58:27,659 leverancies echt helemaal niks Mis 2248 01:58:24,599 --> 01:58:30,540 alleen het was stookolie gebonden en 2249 01:58:27,659 --> 01:58:32,219 niet steencode gewonnen en nu zijn we 2250 01:58:30,540 --> 01:58:35,659 waren onthutst heeft gast Unie nog 2251 01:58:32,219 --> 01:58:39,000 geprobeerd eh iets te doen aan die deal 2252 01:58:35,659 --> 01:58:40,080 Jazeker we hebben wat helemaal naar de 2253 01:58:39,000 --> 01:58:42,000 tochten te bewegen maar dat is niet 2254 01:58:40,080 --> 01:58:44,840 gelukt en hoe hoe heeft als u niet 2255 01:58:42,000 --> 01:58:48,119 geprobeerd hemel en aarde te bewegen nou 2256 01:58:44,840 --> 01:58:49,380 ja starto te gaan en eh feiten te varen 2257 01:58:48,119 --> 01:58:51,960 van zullen wij dat contact niet eh 2258 01:58:49,380 --> 01:58:54,360 overnemen toen hadden we eh wel eh 2259 01:58:51,960 --> 01:58:56,639 voldoende als ik mij goed herinner eh 2260 01:58:54,360 --> 01:58:59,400 vol leeway gekregen van de College van 2261 01:58:56,639 --> 01:59:01,440 gedeleggeert Commissarissen om eventueel 2262 01:58:59,400 --> 01:59:04,020 als het nodig was en zo maar zoals vaker 2263 01:59:01,440 --> 01:59:07,560 het leven in de commerciële kant van het 2264 01:59:04,020 --> 01:59:10,139 leven als je te laat bent Beter laat dus 2265 01:59:07,560 --> 01:59:12,060 dat is nooit dus dat is minder gelukt Eh 2266 01:59:10,139 --> 01:59:14,940 heeft ze als u nu wel geprobeerd want 2267 01:59:12,060 --> 01:59:16,920 verliest dus Markt aandeel eh omdat de 2268 01:59:14,940 --> 01:59:19,320 composeren 2269 01:59:16,920 --> 01:59:22,760 nou dat was niet zo eenvoudig 2270 01:59:19,320 --> 01:59:25,320 dus ik weet echt te compenseren daar eh 2271 01:59:22,760 --> 01:59:26,480 we zaten toen ook langzaam hand in de 2272 01:59:25,320 --> 01:59:29,159 buurt van de 2273 01:59:26,480 --> 01:59:33,360 liberalisatie die ging eh ging kongen 2274 01:59:29,159 --> 01:59:33,360 dit was eigenlijk de eerste eh 2275 01:59:33,800 --> 01:59:39,239 opmerkelijk activiteit waarmee we werden 2276 01:59:37,560 --> 01:59:42,239 geconfronteerd opgebied van 2277 01:59:39,239 --> 01:59:46,400 liberalisatie als een wake-up Call Ja en 2278 01:59:42,239 --> 01:59:49,199 wat Wat betekende dat dan Volgens mij 2279 01:59:46,400 --> 01:59:52,080 voortaan rekening mee moesten houden dat 2280 01:59:49,199 --> 01:59:53,699 je wel zes keer nee kan zeggen Maar dat 2281 01:59:52,080 --> 01:59:55,199 misschien eens even een keer nee zeggen 2282 01:59:53,699 --> 01:59:58,500 niet meer hoeft omdat hij dan weggelopen 2283 01:59:55,199 --> 02:00:01,679 is de klant dus dat je daar 2284 01:59:58,500 --> 02:00:04,619 eh nog veel bewust er mee moet omgaan 2285 02:00:01,679 --> 02:00:07,860 als dat we destijdsdachte dat we ermee 2286 02:00:04,619 --> 02:00:10,139 om konden gaan en wat betekent dat dan 2287 02:00:07,860 --> 02:00:13,199 in het beleid van Gasunie die die had 2288 02:00:10,139 --> 02:00:17,719 dat inzicht dus die conclusie Nou dat we 2289 02:00:13,199 --> 02:00:21,480 gekeken hebben waar we toch iets uh iets 2290 02:00:17,719 --> 02:00:24,900 makkelijker eh aan een behoefte van de 2291 02:00:21,480 --> 02:00:27,480 klant eh konden eh tegemoet komen maar 2292 02:00:24,900 --> 02:00:31,500 dat was een hele Dat was een van de als 2293 02:00:27,480 --> 02:00:33,440 het daar de spookje van van die Raad van 2294 02:00:31,500 --> 02:00:38,219 dat soort allemaal eens waren die 2295 02:00:33,440 --> 02:00:42,860 steenkolen of die Kolen eh geïndexeerde 2296 02:00:38,219 --> 02:00:46,320 prijsformule dat was iets zo 2297 02:00:42,860 --> 02:00:49,500 splijtend binnen het gashuis in het 2298 02:00:46,320 --> 02:00:51,179 gasgebouw ongelooflijk was met name so 2299 02:00:49,500 --> 02:00:52,860 die daarvoor strekt geen fluit 2300 02:00:51,179 --> 02:00:54,050 vervoerder 2301 02:00:52,860 --> 02:00:56,340 en 2302 02:00:54,050 --> 02:00:59,540 [Muziek] 2303 02:00:56,340 --> 02:00:59,540 e z wij 2304 02:00:59,580 --> 02:01:05,179 ik moet zeggen is het want het was toen 2305 02:01:02,280 --> 02:01:05,179 dus vakantie 2306 02:01:08,719 --> 02:01:16,739 wel voorstellen en ook 2307 02:01:12,440 --> 02:01:19,619 ook Shell was iets bewegelijke Marlies 2308 02:01:16,739 --> 02:01:20,480 zo niet los Nee toen hebben we op een 2309 02:01:19,619 --> 02:01:23,940 gegeven moment 2310 02:01:20,480 --> 02:01:27,420 hebben we eindelijk en dat was toen 2311 02:01:23,940 --> 02:01:29,460 inderdaad toen ik eh gewoon nog eh 2312 02:01:27,420 --> 02:01:32,159 commercieel directeur was 2313 02:01:29,460 --> 02:01:36,719 hebben we in een heronder alles contract 2314 02:01:32,159 --> 02:01:39,300 hebben we een deel steencode niet pakken 2315 02:01:36,719 --> 02:01:42,239 tijd maar steenkoligende prijs deel in 2316 02:01:39,300 --> 02:01:45,020 de formule opgenomen dat was met oorgasm 2317 02:01:42,239 --> 02:01:49,500 want toen zat ook helemaal vol 2318 02:01:45,020 --> 02:01:51,300 omhoog moet ik zeggen met eh met de 2319 02:01:49,500 --> 02:01:54,480 prijs spel voor deze tijd centrale van 2320 02:01:51,300 --> 02:01:56,820 dag ging het dan natuurlijk om nou dat 2321 02:01:54,480 --> 02:02:01,760 heeft er toe geleid dat we een overeens 2322 02:01:56,820 --> 02:02:04,080 komt een herover een eh Heron de 2323 02:02:01,760 --> 02:02:07,260 handelingsresultaat konden krijgen met 2324 02:02:04,080 --> 02:02:08,880 eh met met horeca's en dat was Ja toch 2325 02:02:07,260 --> 02:02:10,199 altijd hoe het wend of verkeerd een 2326 02:02:08,880 --> 02:02:13,639 beetje Trends settend in de West 2327 02:02:10,199 --> 02:02:16,080 Europese gastmarkt de contracten tussen 2328 02:02:13,639 --> 02:02:17,940 roergas en Gasunie 2329 02:02:16,080 --> 02:02:21,860 en tussen 2330 02:02:17,940 --> 02:02:25,820 staat oil en oregas 2331 02:02:21,860 --> 02:02:28,280 Dat waren twee Ja 2332 02:02:25,820 --> 02:02:31,219 bepalende symbolisch 2333 02:02:28,280 --> 02:02:33,900 contracten die een beetje 2334 02:02:31,219 --> 02:02:36,060 vertellen of het zonnig weer was of niet 2335 02:02:33,900 --> 02:02:37,679 hè afhankelijk van hoe je er naar kijkt 2336 02:02:36,060 --> 02:02:41,580 Ik ben nog even benieuwd Want U zei van 2337 02:02:37,679 --> 02:02:43,260 eh die dat steenkolen ehm die steenkolen 2338 02:02:41,580 --> 02:02:45,540 prijsindex Dat was echt wel een 2339 02:02:43,260 --> 02:02:47,460 spleitend eh tegen de hele tijd spuit 2340 02:02:45,540 --> 02:02:49,440 het We hebben daar wel drie jaar denk ik 2341 02:02:47,460 --> 02:02:51,300 over gedaan en maar ik hoorde u 2342 02:02:49,440 --> 02:02:54,060 eigenlijk ook zeggen niet 22 alleen maar 2343 02:02:51,300 --> 02:02:55,619 hè dus niet alleen de ene eh kant van 2344 02:02:54,060 --> 02:02:57,179 het gasgebouw een andere kant van het 2345 02:02:55,619 --> 02:03:00,659 gasgebouw maar ook tussen de olies 2346 02:02:57,179 --> 02:03:04,020 begreep ik dat goed nou ja ik denk dat u 2347 02:03:00,659 --> 02:03:06,739 dat goed begrijpt dat Shell In mijn 2348 02:03:04,020 --> 02:03:09,780 herinnering iets 2349 02:03:06,739 --> 02:03:14,760 eerder of iets meer bereid was wat 2350 02:03:09,780 --> 02:03:17,580 beweging in die richting dan so SOS in 2351 02:03:14,760 --> 02:03:19,400 mijn ervaring altijd een bedrijf 2352 02:03:17,580 --> 02:03:20,960 eh wat 2353 02:03:19,400 --> 02:03:24,139 buitengewoon 2354 02:03:20,960 --> 02:03:27,599 rechtlijnig met je meedenkt 2355 02:03:24,139 --> 02:03:30,900 en eh uiteindelijk is dat toch wel iets 2356 02:03:27,599 --> 02:03:34,440 gekomen zei u hè ook om eh is er een 2357 02:03:30,900 --> 02:03:36,000 overeenkomst gekomen ehm Wat is er Wat 2358 02:03:34,440 --> 02:03:38,699 heeft de plaats gevonden zeg maar dat 2359 02:03:36,000 --> 02:03:42,360 die olies daarin mee gingen 2360 02:03:38,699 --> 02:03:44,760 op een gegeven moment eh wat ik voor de 2361 02:03:42,360 --> 02:03:47,400 schorsing ook eventjes proberen over te 2362 02:03:44,760 --> 02:03:49,679 brengen iedereen telt zijn knopen 60 2363 02:03:47,400 --> 02:03:51,659 keer En op een gegeven moment moet je 2364 02:03:49,679 --> 02:03:53,880 tot elkaar komen Ik denk zoiets ook in 2365 02:03:51,659 --> 02:03:55,699 een coalitie plaatsvind van je moet 2366 02:03:53,880 --> 02:03:57,260 opgeven wat daar wel uitkomen 2367 02:03:55,699 --> 02:04:00,119 Oké 2368 02:03:57,260 --> 02:04:02,340 ja ik wil eh het ook zo nog even hebben 2369 02:04:00,119 --> 02:04:04,980 met u over het gaspom eh contract dat u 2370 02:04:02,340 --> 02:04:07,440 afsluiting 1995 Maar daarvoor moet ik 2371 02:04:04,980 --> 02:04:09,659 toch weer even terug met u naar de tijd 2372 02:04:07,440 --> 02:04:10,920 dat u nog DG handelambacht en diensten 2373 02:04:09,659 --> 02:04:16,260 bij het Ministerie van Economische 2374 02:04:10,920 --> 02:04:19,980 zakenberg Ja dat zei de jaren 80 82 2375 02:04:16,260 --> 02:04:21,480 ehm Klopt het dat eh Gasunie begin jaren 2376 02:04:19,980 --> 02:04:23,820 '80 dus eigenlijk de midden van de koude 2377 02:04:21,480 --> 02:04:26,219 oorlog ook al onderhandelen met de 2378 02:04:23,820 --> 02:04:28,699 toemalige sovjet-unie over een import 2379 02:04:26,219 --> 02:04:28,699 contract 2380 02:04:30,060 --> 02:04:33,780 ehm Gasunie 2381 02:04:35,699 --> 02:04:42,980 daar heb ik geen weet van Er was wel 2382 02:04:39,360 --> 02:04:46,679 aan het eind 70 jaren begin jaren '80 2383 02:04:42,980 --> 02:04:49,400 was er onder leiding van eh Gerrit 2384 02:04:46,679 --> 02:04:55,159 Wagner ehm 2385 02:04:49,400 --> 02:04:55,159 Wetteren poging in gereedheid gebracht 2386 02:04:55,340 --> 02:05:01,980 om eventueel of eventueel om te trachten 2387 02:05:00,300 --> 02:05:05,000 in 2388 02:05:01,980 --> 02:05:07,500 Rusland gas te gaan inkopen 2389 02:05:05,000 --> 02:05:09,500 dat was 2390 02:05:07,500 --> 02:05:12,659 voordat er twee belangrijke 2391 02:05:09,500 --> 02:05:14,579 veranderingen op te halen 2392 02:05:12,659 --> 02:05:18,000 de eerste verandering in belangrijkste 2393 02:05:14,579 --> 02:05:21,540 voor Gasunie gasgebouw Nederland was die 2394 02:05:18,000 --> 02:05:23,699 enorme toevoeging aan de economisch 2395 02:05:21,540 --> 02:05:26,940 windbare reserves van het Groninger 2396 02:05:23,699 --> 02:05:28,619 gasveld Hè wat van Ik noem ik geloof 500 2397 02:05:26,940 --> 02:05:30,300 miljard of zoiets 2398 02:05:28,619 --> 02:05:34,159 dat was inderdaad natuurlijk een 2399 02:05:30,300 --> 02:05:34,159 fantastische sprong in de reserve 2400 02:05:34,260 --> 02:05:41,579 dat was natuurlijk ook voor de 2401 02:05:37,800 --> 02:05:45,000 eigenaar van dat gas Charles niet iets 2402 02:05:41,579 --> 02:05:46,739 om dan vervolgens te gaan hardlopen om 2403 02:05:45,000 --> 02:05:49,500 te kijken of je ouders want je hebt 2404 02:05:46,739 --> 02:05:52,020 genoeg gas om zelf te verkopen en de 2405 02:05:49,500 --> 02:05:54,300 andere reden was geen politiek eh in 2406 02:05:52,020 --> 02:05:58,320 begin jaren '80 Claude regent toen de 2407 02:05:54,300 --> 02:06:01,020 president was van Amerika eh daar werd 2408 02:05:58,320 --> 02:06:03,000 steeds zorgelijke gekeken naar een 2409 02:06:01,020 --> 02:06:04,980 situatie die toen dreigde te gaan 2410 02:06:03,000 --> 02:06:07,619 ontstaan en waarin we nu helaas volop in 2411 02:06:04,980 --> 02:06:10,199 zitten Dat verveel als westeropa veel te 2412 02:06:07,619 --> 02:06:13,940 onder veel te afhankelijk werden van 2413 02:06:10,199 --> 02:06:17,159 Rusland dat eh men boven 30% 2414 02:06:13,940 --> 02:06:20,219 afhankelijkheid zou gaan eh geraken daar 2415 02:06:17,159 --> 02:06:21,480 werd in vanaf 82 dat ik de bij was bij 2416 02:06:20,219 --> 02:06:23,960 daarvoor misschien ook al dat weet ik 2417 02:06:21,480 --> 02:06:28,560 niet werd er gesproken over kunnen 2418 02:06:23,960 --> 02:06:31,260 Nederland en Noorwegen niet eh extra 2419 02:06:28,560 --> 02:06:33,659 volumes op eh de Europese gasmarkt 2420 02:06:31,260 --> 02:06:36,960 brengen zodat Russisch gas niet zo'n 2421 02:06:33,659 --> 02:06:40,020 kans krijgt om eh westeuropa in zijn 2422 02:06:36,960 --> 02:06:42,179 greep te krijgen met daarnaast ook het 2423 02:06:40,020 --> 02:06:44,820 spel wat nu weer aan de orde is helaas 2424 02:06:42,179 --> 02:06:47,040 dat daarmee niet alleen in de greep kwam 2425 02:06:44,820 --> 02:06:49,560 van macht maar dat daarmee ook Rusland 2426 02:06:47,040 --> 02:06:53,639 in enorme hoeveelheid de vieze harde de 2427 02:06:49,560 --> 02:06:56,760 viisa de vieze kreeg om zijn eh zijn 2428 02:06:53,639 --> 02:06:59,099 eigen plannen eh te vervoeren was ook de 2429 02:06:56,760 --> 02:07:03,360 tijd dacht ik van de kruisraketten 2430 02:06:59,099 --> 02:07:05,940 plaatsing enzovoorts Dus dat kwam samen 2431 02:07:03,360 --> 02:07:10,280 en eh dat heeft dan uiteindelijk gelijk 2432 02:07:05,940 --> 02:07:10,280 tot die expertronden van 8384 2433 02:07:11,360 --> 02:07:18,300 en dus is die eh Gerrit Wagner is nooit 2434 02:07:15,060 --> 02:07:19,920 met die ploegments naar naar hem liggen 2435 02:07:18,300 --> 02:07:22,920 te horen dat was niet meer nodig en niet 2436 02:07:19,920 --> 02:07:24,960 gewenst Nee maar er werd dus niet 2437 02:07:22,920 --> 02:07:27,440 onderhandeld over een eh over een import 2438 02:07:24,960 --> 02:07:27,440 contract 2439 02:07:27,619 --> 02:07:34,560 Ik bedoel het kan natuurlijk best zijn 2440 02:07:30,420 --> 02:07:36,260 dat er iets in eh bij voorgang of zoals 2441 02:07:34,560 --> 02:07:39,360 Maar daar heb ik nooit iets van gehoord 2442 02:07:36,260 --> 02:07:40,820 dan wel Heb ik ben ik het vergeten dat 2443 02:07:39,360 --> 02:07:44,040 weet ik gewoon niet eh 2444 02:07:40,820 --> 02:07:45,960 we hebben eh contracten import 2445 02:07:44,040 --> 02:07:49,260 contracten gesloten met enkel vis dat 2446 02:07:45,960 --> 02:07:51,179 was ook prima passend bij het beleid wat 2447 02:07:49,260 --> 02:07:53,219 we de eerste energienota wat Lubbers eh 2448 02:07:51,179 --> 02:07:55,260 uit één had gezet want het was niet 2449 02:07:53,219 --> 02:07:57,659 alleen kleine veld opleid maar waar het 2450 02:07:55,260 --> 02:07:59,280 opportun was dat is verzamelnaam van 2451 02:07:57,659 --> 02:08:00,900 waar het vandaan komt en wat voor prijs 2452 02:07:59,280 --> 02:08:04,040 en wat voor voorwaarde wanneer het op 2453 02:08:00,900 --> 02:08:04,040 het u was konden we ook 2454 02:08:08,300 --> 02:08:13,739 zijn wij ook gaan importeren uit 2455 02:08:11,460 --> 02:08:15,179 Noorwegen uit de trollveld die mensen 2456 02:08:13,739 --> 02:08:18,320 kapoot van de band en misschien in de 2457 02:08:15,179 --> 02:08:21,540 schuur naar eh staat Oil 2458 02:08:18,320 --> 02:08:23,579 stuurde een uitnodigingsbrief aan het 2459 02:08:21,540 --> 02:08:25,800 inkoop cosworthjem orgas voort 2460 02:08:23,579 --> 02:08:30,060 natuurlijk een gas de France voor tol en 2461 02:08:25,800 --> 02:08:32,219 eh De verzender die verzond ook die 2462 02:08:30,060 --> 02:08:36,239 uitnodiging nou gaan ze niet wou op 2463 02:08:32,219 --> 02:08:37,619 Cyprus ik meteen ging ja toen werd het 2464 02:08:36,239 --> 02:08:39,360 spel zo gespeeld dat wij daar een 2465 02:08:37,619 --> 02:08:42,119 strotje gas konden inkopen en dat was 2466 02:08:39,360 --> 02:08:45,239 heel fijn omdat je dan daarmee in de 2467 02:08:42,119 --> 02:08:47,340 voorste eh Linie zit om te ruiken Hoe 2468 02:08:45,239 --> 02:08:49,199 gaan die Noorden met hun gasprijzen ze 2469 02:08:47,340 --> 02:08:51,540 voor het omhoog maar dus niet eh eh 2470 02:08:49,199 --> 02:08:53,099 sovjet-unie ehm 2471 02:08:51,540 --> 02:08:54,780 in hoever heeft Nederland dan wel 2472 02:08:53,099 --> 02:08:56,940 bijgedragen aan het financieren van de 2473 02:08:54,780 --> 02:08:59,340 van de van de gas infrastructuur in 2474 02:08:56,940 --> 02:09:01,219 Rusland is dat dan wel op een andere 2475 02:08:59,340 --> 02:09:05,340 manier gebeurt 2476 02:09:01,219 --> 02:09:06,659 hoe wij in die tijd iets te maken hadden 2477 02:09:05,340 --> 02:09:10,280 we het gasinferstructuur van gas niet 2478 02:09:06,659 --> 02:09:13,380 van van gospel ook niet via ehm 2479 02:09:10,280 --> 02:09:15,420 commerciële partijen 2480 02:09:13,380 --> 02:09:18,420 financieren Nee kan me dat niets bij 2481 02:09:15,420 --> 02:09:21,659 voorstellen private contracten dus niet 2482 02:09:18,420 --> 02:09:24,360 via semi-overheid of overheid Het enige 2483 02:09:21,659 --> 02:09:27,659 wat zou kunnen niet dat het zo was want 2484 02:09:24,360 --> 02:09:29,219 dat weet ik niet dat er misschien een eh 2485 02:09:27,659 --> 02:09:31,739 We hadden een Gasunie Engineering 2486 02:09:29,219 --> 02:09:33,960 Company die wat consultancidienst deed 2487 02:09:31,739 --> 02:09:36,360 voor eh gasbedrijven die dat wilde 2488 02:09:33,960 --> 02:09:40,040 inkopen hè En ik weet in ieder geval dat 2489 02:09:36,360 --> 02:09:43,560 wij een tijdje de het oekraïne's 2490 02:09:40,040 --> 02:09:46,219 oekraïne's eh gasbedrijf geholpen hebben 2491 02:09:43,560 --> 02:09:47,940 met technische eh 2492 02:09:46,219 --> 02:09:50,699 consultancidiensten die we aan zijn 2493 02:09:47,940 --> 02:09:52,500 verkochte eh maar van Rusland heb ik 2494 02:09:50,699 --> 02:09:54,480 nooit gehoord en waren er wel andere 2495 02:09:52,500 --> 02:09:57,179 landen die die in Port contracten wel 2496 02:09:54,480 --> 02:10:00,780 afsloten ja Italië en Duitsland en 2497 02:09:57,179 --> 02:10:03,599 Oostenrijk eh waren eh Italië het 2498 02:10:00,780 --> 02:10:05,400 grootst de rust eh Duitsland in die tijd 2499 02:10:03,599 --> 02:10:08,540 denk ik nog nooit maar werden gauw 2500 02:10:05,400 --> 02:10:10,820 nummer één en Oostenrijkse al het gasvat 2501 02:10:08,540 --> 02:10:14,579 Oostenrijk eh 2502 02:10:10,820 --> 02:10:15,840 verkocht aan Bid rijk was eigenlijk uit 2503 02:10:14,579 --> 02:10:18,239 ruslands hadden ze hadden wij heel klein 2504 02:10:15,840 --> 02:10:21,540 piemeltje ergens eh staan pruttelen maar 2505 02:10:18,239 --> 02:10:24,000 dat was niet moeite waard daarom moesten 2506 02:10:21,540 --> 02:10:26,760 zij ook van het EA maar je moesten het 2507 02:10:24,000 --> 02:10:28,980 is geen dringend organisatie maar de 2508 02:10:26,760 --> 02:10:30,980 hele strikte aanbeveling van het 2509 02:10:28,980 --> 02:10:33,840 internationaal energie agentschap 2510 02:10:30,980 --> 02:10:36,540 opgerichte via '70 door Rusland dus wil 2511 02:10:33,840 --> 02:10:40,320 je door Amerika en Nederland eh dat zij 2512 02:10:36,540 --> 02:10:43,440 een half jaar gas in de gasbergen nodig 2513 02:10:40,320 --> 02:10:46,139 had eh moesten opslaan zodat hun 2514 02:10:43,440 --> 02:10:48,780 bevolking eh niet bij het eerste minst 2515 02:10:46,139 --> 02:10:51,179 eh Trouble eh in de kousauto's staan dus 2516 02:10:48,780 --> 02:10:53,639 Oostenrijk heeft zeg maar sinds begin 2517 02:10:51,179 --> 02:10:56,820 jaren '80 een satése gassreserve 2518 02:10:53,639 --> 02:10:59,579 aangehouden van tenminste een half jaar 2519 02:10:56,820 --> 02:11:04,020 eh gebruik 2520 02:10:59,579 --> 02:11:07,860 net zo goed als dat de olie alle olie 2521 02:11:04,020 --> 02:11:10,920 reserves de satése olie reserves die EA 2522 02:11:07,860 --> 02:11:14,540 landen moest aanleggen was als ik het 2523 02:11:10,920 --> 02:11:14,540 wel 3 maanden hebben nog steeds 2524 02:11:14,599 --> 02:11:19,560 de muur valt er uit een gordijnen gaat 2525 02:11:17,760 --> 02:11:23,159 weg en nu Je bent de hoofddirecteur bij 2526 02:11:19,560 --> 02:11:25,079 de Gasunie en dan eh starten eh starten 2527 02:11:23,159 --> 02:11:28,260 Gasunie wel de gesprekken over import uh 2528 02:11:25,079 --> 02:11:31,860 contracten met eh gasbron Hoe kwam dat 2529 02:11:28,260 --> 02:11:36,020 tot stand Kunt u vertellen daarover 2530 02:11:31,860 --> 02:11:39,659 ja eh niet zo moeilijk je hebt eh 2531 02:11:36,020 --> 02:11:42,300 in Europa heb je een heel circuit van 2532 02:11:39,659 --> 02:11:44,659 gasconferenties 2533 02:11:42,300 --> 02:11:47,820 waar 2534 02:11:44,659 --> 02:11:51,679 allerlei de naartoe gaan ook de hotel 2535 02:11:47,820 --> 02:11:55,079 methode omdat zo te zeggen en dan 2536 02:11:51,679 --> 02:11:58,380 gebeurt er dus dat je opgeven moment eh 2537 02:11:55,079 --> 02:12:00,540 zeker mijn eh toenmalige eh algemeen 2538 02:11:58,380 --> 02:12:02,900 commercieel directeur dat hij dan ook 2539 02:12:00,540 --> 02:12:06,119 Russische eh 2540 02:12:02,900 --> 02:12:08,280 collega tegen Hoe heet zoiets Nou ja 2541 02:12:06,119 --> 02:12:11,219 collega heeft tegenkomt 2542 02:12:08,280 --> 02:12:15,060 en dat was dan op gegeven moment erg 2543 02:12:11,219 --> 02:12:18,179 prettig omdat wij eens in Gasunie een 2544 02:12:15,060 --> 02:12:19,699 strategie strategie studie 2545 02:12:18,179 --> 02:12:24,900 hadden gedaan 2546 02:12:19,699 --> 02:12:27,480 met als uitkomst dat a Groningen 2547 02:12:24,900 --> 02:12:31,340 ongelooflijk groot maar niet oneindig B 2548 02:12:27,480 --> 02:12:34,679 Het is een fantastisch product Dus 2549 02:12:31,340 --> 02:12:37,679 wij willen ook na Groningen willen we 2550 02:12:34,679 --> 02:12:41,520 een Nederland nog voorzien van eh van eh 2551 02:12:37,679 --> 02:12:45,480 van aardgas eh en de derde plaats eh Wij 2552 02:12:41,520 --> 02:12:47,940 denken dat wij eh als eh speel in het 2553 02:12:45,480 --> 02:12:49,560 web uh zouden kunnen optreden we hebben 2554 02:12:47,940 --> 02:12:52,380 dorsens gastroom we hadden toen ook 2555 02:12:49,560 --> 02:12:54,900 inmiddels eh Engels gas zijn we gaan 2556 02:12:52,380 --> 02:12:58,679 importeren deensgas importeerden we eh 2557 02:12:54,900 --> 02:13:00,480 Russisch was zou er eh toedoen omdat er 2558 02:12:58,679 --> 02:13:03,480 ook bij te hebben dus laten we eens 2559 02:13:00,480 --> 02:13:06,300 kijken of we eh een contract kunnen 2560 02:13:03,480 --> 02:13:09,480 sluiten met gas van en waarom nu ook al 2561 02:13:06,300 --> 02:13:12,659 hebben we zoveel gas nog omdat de 2562 02:13:09,480 --> 02:13:14,040 gedachte die ik had was op dat punt en 2563 02:13:12,659 --> 02:13:15,960 je moet zorgen dat je grote jongen bent 2564 02:13:14,040 --> 02:13:20,099 als je met een andere grote jongen gaat 2565 02:13:15,960 --> 02:13:22,560 eh spelen want alles gaat dat bis en wij 2566 02:13:20,099 --> 02:13:25,040 waren op dat in die tijd en die epoch 2567 02:13:22,560 --> 02:13:29,520 was als u niet gewoon een heel groot 2568 02:13:25,040 --> 02:13:32,040 gewoon een van de vier topshots in eh de 2569 02:13:29,520 --> 02:13:33,900 gasfeer het van eh van westeropa en zegt 2570 02:13:32,040 --> 02:13:37,739 u daarmee dat gas u niet initiatief nam 2571 02:13:33,900 --> 02:13:39,420 voor die onderhandeling Ja oké En wat 2572 02:13:37,739 --> 02:13:42,119 was gastprom ook in contact met andere 2573 02:13:39,420 --> 02:13:44,639 Nederlandse eh afnemers niet dat ik weet 2574 02:13:42,119 --> 02:13:48,420 Nee denk het niet 2575 02:13:44,639 --> 02:13:50,820 was het was dit onderhandeling strijd in 2576 02:13:48,420 --> 02:13:52,679 de interesse van gasbron eh een dreiging 2577 02:13:50,820 --> 02:13:57,179 voor de eh productie uit het Groningen 2578 02:13:52,679 --> 02:13:59,280 veld we hebben andere gaststromen nooit 2579 02:13:57,179 --> 02:14:02,480 als dreigen gezien want sinds Lubbers 2580 02:13:59,280 --> 02:14:04,560 was het Groningen veld de back-up de 2581 02:14:02,480 --> 02:14:06,960 capaciteitsvoorziener de gasvoorzienen 2582 02:14:04,560 --> 02:14:09,300 over wanneer het nodig was dus het was 2583 02:14:06,960 --> 02:14:10,579 zo'n verrukkelijk 2584 02:14:09,300 --> 02:14:13,440 kussen 2585 02:14:10,579 --> 02:14:16,199 waar de hele lever is zekerheid en 2586 02:14:13,440 --> 02:14:17,880 voorzien ik zekerheid ik maak tot 2587 02:14:16,199 --> 02:14:20,520 onderscheid gezien die zekerheid is voor 2588 02:14:17,880 --> 02:14:23,480 mij de grote toevloed van gas uit 2589 02:14:20,520 --> 02:14:25,500 Groningen gas of uit weet ik veel 2590 02:14:23,480 --> 02:14:27,540 lhg tegenwoordig langs het ook een 2591 02:14:25,500 --> 02:14:31,139 beetje hè de grote en de lever is 2592 02:14:27,540 --> 02:14:34,880 zekerheid dat op elk moment ja tot -17° 2593 02:14:31,139 --> 02:14:38,219 geloof ik was het eh en het mogen -17° 2594 02:14:34,880 --> 02:14:41,699 iedere woning die gas had en dat was nog 2595 02:14:38,219 --> 02:14:43,400 wel zoals u weet gascon krijgen tegen 2596 02:14:41,699 --> 02:14:45,900 die achtergrond hebben we dat gedaan 2597 02:14:43,400 --> 02:14:49,199 Mooi dat u dat het verschil ook eventjes 2598 02:14:45,900 --> 02:14:52,079 nog toelicht ehm wat wat vonden er 2599 02:14:49,199 --> 02:14:53,579 aandeelhouders van Gasunie van die deal 2600 02:14:52,079 --> 02:14:54,900 die Uiteindelijk met gasprong tot stand 2601 02:14:53,579 --> 02:14:56,780 komt 2602 02:14:54,900 --> 02:15:00,260 ja 2603 02:14:56,780 --> 02:15:00,260 eh dat was 2604 02:15:00,780 --> 02:15:05,400 U heeft een bekende politicus Den Haag 2605 02:15:02,940 --> 02:15:07,199 die ik weet niet of hij het heeft 2606 02:15:05,400 --> 02:15:09,840 uitgevonden maar die heeft het wel eens 2607 02:15:07,199 --> 02:15:11,219 over geiten paardjes Nou dat speelt zich 2608 02:15:09,840 --> 02:15:13,199 op hele kleine schaal ook in het 2609 02:15:11,219 --> 02:15:16,139 gasgebouw af 2610 02:15:13,199 --> 02:15:19,679 want je moet weten waar je begint om 2611 02:15:16,139 --> 02:15:21,360 iets te vragen aan je aan de houders die 2612 02:15:19,679 --> 02:15:25,139 uiteindelijk via het collegeval 30 hit 2613 02:15:21,360 --> 02:15:27,659 Commissarissen ja of nee Of gesplitst en 2614 02:15:25,139 --> 02:15:30,000 dan ben je er ook nergens dus in dit 2615 02:15:27,659 --> 02:15:32,639 geval ben ik met dat verhaal wat ik 2616 02:15:30,000 --> 02:15:34,320 verwacht heb heel samenvatten tot nu te 2617 02:15:32,639 --> 02:15:35,420 vertellen ben ik eerst naar je zet 2618 02:15:34,320 --> 02:15:40,739 gegaan 2619 02:15:35,420 --> 02:15:43,260 en bij wie van EZ moet u dan aanbellen 2620 02:15:40,739 --> 02:15:45,960 eh even kijken 95 was geloof ik eh 2621 02:15:43,260 --> 02:15:49,320 stand-desses was die het niet Ik denk 2622 02:15:45,960 --> 02:15:53,940 het wel de directeur generaden Ja 2623 02:15:49,320 --> 02:15:55,679 precies Ja dus dat heb ik aan hem maar 2624 02:15:53,940 --> 02:15:58,320 ik weet niet precies wanneer die toen 2625 02:15:55,679 --> 02:16:00,380 hij justitie is gaan maar goed ieder 2626 02:15:58,320 --> 02:16:00,380 geval 2627 02:16:02,340 --> 02:16:08,280 Daar heb ik het eh in de week gelegd 2628 02:16:05,040 --> 02:16:10,619 zoals ik dat dan vaak noemde zo van 2629 02:16:08,280 --> 02:16:13,079 denkt er eens over of iets gek hè En als 2630 02:16:10,619 --> 02:16:16,020 je nee bent dan stop ik de activiteiten 2631 02:16:13,079 --> 02:16:18,599 om het gaan proberen 2632 02:16:16,020 --> 02:16:21,540 nou toen kwam het was het antwoord van 2633 02:16:18,599 --> 02:16:23,239 Nou het is wel een mijl op zeven We 2634 02:16:21,540 --> 02:16:27,300 hebben nou erg veel gas maar 2635 02:16:23,239 --> 02:16:29,000 zien jullie de nering en de logica daar 2636 02:16:27,300 --> 02:16:32,280 vinden we wel 2637 02:16:29,000 --> 02:16:33,899 voldoende hout snijden om niet te zeggen 2638 02:16:32,280 --> 02:16:36,000 nee 2639 02:16:33,899 --> 02:16:37,219 oké 2640 02:16:36,000 --> 02:16:41,280 Toon 2641 02:16:37,219 --> 02:16:46,500 zijn we werk gaan 2642 02:16:41,280 --> 02:16:47,819 naar Ik denk dat het de Shell was want 2643 02:16:46,500 --> 02:16:49,260 dat was toch altijd was ook een 2644 02:16:47,819 --> 02:16:51,420 taakverdeling die ze onderling had 2645 02:16:49,260 --> 02:16:53,340 afgesproken heeft heel vroeg mij een 2646 02:16:51,420 --> 02:16:57,080 keer verteld in het begin van mijn dgs 2647 02:16:53,340 --> 02:16:59,519 op dat Shell zouden voor de echte 2648 02:16:57,080 --> 02:17:02,399 dagelijkse contacten met de overheid en 2649 02:16:59,519 --> 02:17:03,960 Esso zat op de achterhand wat van ons 2650 02:17:02,399 --> 02:17:06,780 allebei prettig taakverdeling want 2651 02:17:03,960 --> 02:17:10,399 natuurlijk beter de Nederlandse 2652 02:17:06,780 --> 02:17:10,399 samenleving zeker die tijd 2653 02:17:12,179 --> 02:17:15,500 zo ietsje minder 2654 02:17:16,280 --> 02:17:21,019 Ja ik vertel nu wat ik zelfmoord 2655 02:17:21,439 --> 02:17:28,200 Ja wij hebben dan een hele 2656 02:17:25,260 --> 02:17:29,939 goede stok achter de deur staan dat als 2657 02:17:28,200 --> 02:17:33,179 het te gek wordt wat jullie bij is het 2658 02:17:29,939 --> 02:17:37,080 allemaal willen dan eh kan je begrijpen 2659 02:17:33,179 --> 02:17:39,240 dat geen Jacob van de twee olies dus dat 2660 02:17:37,080 --> 02:17:43,500 was een prima dus je ging naar jouw 2661 02:17:39,240 --> 02:17:43,500 verdeling Dus ging als je en 2662 02:17:44,099 --> 02:17:49,500 Daar heb ik het een heel summier Ik denk 2663 02:17:46,620 --> 02:17:50,819 veel minder indring het verteld als dat 2664 02:17:49,500 --> 02:17:54,120 ik het 2665 02:17:50,819 --> 02:17:55,679 tegen e verteld heb maar ieder geval de 2666 02:17:54,120 --> 02:17:57,420 reactie die ik kreeg was dus de maandag 2667 02:17:55,679 --> 02:18:00,740 dat wij het lef 2668 02:17:57,420 --> 02:18:02,880 verantwoord vonden om te gaan proberen 2669 02:18:00,740 --> 02:18:05,179 maar nu zijn we aan het begin van het 2670 02:18:02,880 --> 02:18:07,979 gesprek toen ik vroeg 2671 02:18:05,179 --> 02:18:09,479 Hoe zat het met die olies Want U zei ja 2672 02:18:07,979 --> 02:18:11,219 misschien twee of drie keer waren ze het 2673 02:18:09,479 --> 02:18:13,260 niet eens na in ieder geval één keer en 2674 02:18:11,219 --> 02:18:15,059 toen zei u nou die ene keer had te maken 2675 02:18:13,260 --> 02:18:17,880 met de gastpromen deal 2676 02:18:15,059 --> 02:18:20,099 dus mag maar iets meer kleur geven aan 2677 02:18:17,880 --> 02:18:22,160 hoe de olies eh zeg maar meegingen in 2678 02:18:20,099 --> 02:18:24,479 dit eh ja 2679 02:18:22,160 --> 02:18:26,460 als je heel veel gas hebt wat je nog 2680 02:18:24,479 --> 02:18:28,679 moet verkopen je zit inmiddels in een eh 2681 02:18:26,460 --> 02:18:31,139 langzaam hand zich liberaliseren de 2682 02:18:28,679 --> 02:18:33,139 energiemarkt eh dan zit je er niet op te 2683 02:18:31,139 --> 02:18:36,540 wachten dat jouw eh 2684 02:18:33,139 --> 02:18:39,179 jouw afzet voor vier miljard per jaar 2685 02:18:36,540 --> 02:18:43,160 wordt eh ingenomen door eh gas uit 2686 02:18:39,179 --> 02:18:47,660 Rusland eh gelukkig konden wij toen nog 2687 02:18:43,160 --> 02:18:50,000 eh een wederdienst Hoe heet zoiets iets 2688 02:18:47,660 --> 02:18:52,139 aan de Russen verkopen 2689 02:18:50,000 --> 02:18:55,139 namelijk eh capaciteit 2690 02:18:52,139 --> 02:18:59,399 productiecapaciteit welke wijze doordat 2691 02:18:55,139 --> 02:19:01,920 wij het de 4 miljard eh tegen de 2692 02:18:59,399 --> 02:19:04,859 seizoenen in die te komen dus normaal 2693 02:19:01,920 --> 02:19:07,260 liter is zeg maar noem maar wat 60% van 2694 02:19:04,859 --> 02:19:09,660 je volume trek je in de winter maanden 2695 02:19:07,260 --> 02:19:11,580 en 40% is homo of wat voor percentage 2696 02:19:09,660 --> 02:19:14,160 loopt maar niet fifty-fifty 2697 02:19:11,580 --> 02:19:16,519 en wij daar draaide precies om Wij 2698 02:19:14,160 --> 02:19:20,460 vroegen 60 2699 02:19:16,519 --> 02:19:24,120 65% weet ik het eh van het volume in de 2700 02:19:20,460 --> 02:19:27,540 zomer maanden en 40% in de winter waarom 2701 02:19:24,120 --> 02:19:30,240 Omdat het totaal van kleine Velde en 2702 02:19:27,540 --> 02:19:32,219 Groningen en de bergingen het konden 2703 02:19:30,240 --> 02:19:33,679 verhapstukken 2704 02:19:32,219 --> 02:19:36,420 en voor 2705 02:19:33,679 --> 02:19:39,859 gasprong was het een voordeel om 2706 02:19:36,420 --> 02:19:43,280 daarvoor te betalen omdat daarmee hun eh 2707 02:19:39,859 --> 02:19:45,660 enorme lange eh 2708 02:19:43,280 --> 02:19:51,899 pijpleidingsstelsel beter werd benut 2709 02:19:45,660 --> 02:19:55,020 want anders eh moesten zij eh ja was dan 2710 02:19:51,899 --> 02:19:57,420 eh hadden ze in de winter onvoldoende 2711 02:19:55,020 --> 02:19:58,740 capaciteit eh die ze aan andere klanten 2712 02:19:57,420 --> 02:20:00,720 bijvoorbeeld een Duitsland of Frankrijk 2713 02:19:58,740 --> 02:20:02,880 of Italië konden verkopen dus dat was 2714 02:20:00,720 --> 02:20:05,340 een wind winsituatie zoals dat heet en u 2715 02:20:02,880 --> 02:20:06,780 u vertelt het op mijn vraag van heel eh 2716 02:20:05,340 --> 02:20:08,880 kunt u wat meer kleur geven aan hoe dat 2717 02:20:06,780 --> 02:20:13,380 tussen de olies eh ging want wat is daar 2718 02:20:08,880 --> 02:20:15,000 dan het eh het verband tussen te geven 2719 02:20:13,380 --> 02:20:18,300 van die wederdienst door in de zomer 2720 02:20:15,000 --> 02:20:19,439 meer eh te kopen versus dat so toch 2721 02:20:18,300 --> 02:20:23,580 eigenlijk helemaal niet zo goed idee 2722 02:20:19,439 --> 02:20:26,520 vond Ja dat is niet in de in de 2723 02:20:23,580 --> 02:20:29,540 eh paste niet of minder goed in de satés 2724 02:20:26,520 --> 02:20:32,520 overwegingen van soals dat 2725 02:20:29,540 --> 02:20:35,340 ons gewerkt door wat so gaat echt niet 2726 02:20:32,520 --> 02:20:37,680 aan eh als u nu of aan mij vertellen wat 2727 02:20:35,340 --> 02:20:40,800 hun totale SAT deze plaatje is dat is 2728 02:20:37,680 --> 02:20:42,899 natuurlijk eh commercieel bedrijf en dat 2729 02:20:40,800 --> 02:20:46,020 daar eh zorgt echt wel voor dat dat eh 2730 02:20:42,899 --> 02:20:47,819 bij hun blijft net zoals dat Wat wij 2731 02:20:46,020 --> 02:20:49,380 binnen het gatgebouw deden worden bij 2732 02:20:47,819 --> 02:20:51,120 ons te blijven 2733 02:20:49,380 --> 02:20:53,899 eh dus dat weet ik niet wat de reden 2734 02:20:51,120 --> 02:21:00,080 daarvan werd ik constateer alleen dat eh 2735 02:20:53,899 --> 02:21:00,080 Esso daar veel Beer eh boeit eh mee had 2736 02:21:07,740 --> 02:21:12,000 die houden nog even in de in gedachten 2737 02:21:10,560 --> 02:21:14,160 komen straks allemaal terug want ik wil 2738 02:21:12,000 --> 02:21:16,500 nog even of deze periode onderhandeld 2739 02:21:14,160 --> 02:21:21,120 gas uni ook over eh aanvullen de export 2740 02:21:16,500 --> 02:21:22,680 hoeveelheden ehm hoe hoe zat dat met 2741 02:21:21,120 --> 02:21:24,840 elkaar in verband aan de ene kant het 2742 02:21:22,680 --> 02:21:27,979 gasprom eh contract en daarnaast de 2743 02:21:24,840 --> 02:21:27,979 extra export leveringen 2744 02:21:29,160 --> 02:21:31,700 ehm 2745 02:21:31,740 --> 02:21:41,939 mijn eerste pc's die heel zo logo in Tel 2746 02:21:37,319 --> 02:21:45,000 in eh Inside hè Kunt u zeggen dat gaf 2747 02:21:41,939 --> 02:21:49,200 aan dat je dan een kwaliteitsproduct had 2748 02:21:45,000 --> 02:21:51,960 en wij hadden in de stof van Gasunie 2749 02:21:49,200 --> 02:21:54,200 gezegd van Wij gaan Russisch vast 2750 02:21:51,960 --> 02:21:58,080 bijvoorbeeld inkopen en wij verkopen Dat 2751 02:21:54,200 --> 02:22:00,780 Gasunie gas Gasunie Inside Dat geeft een 2752 02:21:58,080 --> 02:22:03,300 kwaliteits Touch Waar doe je dan net een 2753 02:22:00,780 --> 02:22:05,160 halve cent meer voor kan krijgen als dat 2754 02:22:03,300 --> 02:22:07,319 je voor je inkoop kan kopen en omdat 2755 02:22:05,160 --> 02:22:09,720 altijd grote formules gaat zou je er dan 2756 02:22:07,319 --> 02:22:12,479 eh natuurlijk een aardig windje mee 2757 02:22:09,720 --> 02:22:15,000 kunnen maken dat was heel basic gezegd 2758 02:22:12,479 --> 02:22:18,479 wat de gedachten was want die extra 2759 02:22:15,000 --> 02:22:20,460 export levering eigenlijk toevoegde dat 2760 02:22:18,479 --> 02:22:23,280 is dat is wat die extra export lever is 2761 02:22:20,460 --> 02:22:27,359 altijd sportlevingen hebben niet De 2762 02:22:23,280 --> 02:22:30,359 Ronde van 8340 dat is die 280 300 2763 02:22:27,359 --> 02:22:33,740 miljard of darmtrend weet ik eh nee we 2764 02:22:30,359 --> 02:22:33,740 hebben nu echt over Midden jaren 90 2765 02:22:34,100 --> 02:22:40,680 was geloof 6 miljard per jaar zo oké ehm 2766 02:22:44,160 --> 02:22:49,859 Ja ik denk dat ik er dat ik hier wel 2767 02:22:47,819 --> 02:22:53,160 even genoeg over heb Ja dat wil ik met u 2768 02:22:49,859 --> 02:22:54,899 ehm eh naar weer terug naar die 2769 02:22:53,160 --> 02:22:58,380 privaatrechten overeenkomst staat 2770 02:22:54,899 --> 02:23:00,300 gasunen want in het jaar 2000 eh wordt 2771 02:22:58,380 --> 02:23:02,040 hij vervangen door de gaswet en nogmaals 2772 02:23:00,300 --> 02:23:04,319 is niet die samenwerkingsovereenkomst is 2773 02:23:02,040 --> 02:23:06,420 die privaatrechten overeenkomst staat 2774 02:23:04,319 --> 02:23:08,220 Gasunie en de bevoegdheden van de 2775 02:23:06,420 --> 02:23:10,500 minister zoals goedkeuring van tarieven 2776 02:23:08,220 --> 02:23:12,479 en een plan van Gassen eh afzet die 2777 02:23:10,500 --> 02:23:15,060 komen daarmee allemaal te vervallen met 2778 02:23:12,479 --> 02:23:17,100 die const van de gaswet Waarom zijn die 2779 02:23:15,060 --> 02:23:18,140 bevoegdheden niet overgenomen in de 2780 02:23:17,100 --> 02:23:21,680 gaswet 2781 02:23:18,140 --> 02:23:25,280 denkt u nou denken 2782 02:23:21,680 --> 02:23:27,840 voor logica als je naar een 2783 02:23:25,280 --> 02:23:29,939 relibraliseerde energiemarkt gaat 2784 02:23:27,840 --> 02:23:31,500 dan kan je toch niet een bevoegdheid aan 2785 02:23:29,939 --> 02:23:33,780 de minister geven om het prijs level 2786 02:23:31,500 --> 02:23:36,439 vast te stellen of goed te keuren dat 2787 02:23:33,780 --> 02:23:36,439 zal aan de markt 2788 02:23:36,800 --> 02:23:44,340 niet meer passende bevoegdheid in de 2789 02:23:40,020 --> 02:23:47,160 totale gebeuren van de gaswereld van de 2790 02:23:44,340 --> 02:23:50,939 energiewereld en Europa en daar had eh 2791 02:23:47,160 --> 02:23:53,280 de Europese Unie hè voorstel van de 2792 02:23:50,939 --> 02:23:55,979 commissie hadden ze dat besloten hè Want 2793 02:23:53,280 --> 02:23:57,780 je weet net zo goed als ik neven wat 2794 02:23:55,979 --> 02:23:59,580 beter overschrijven en dat het niet 2795 02:23:57,780 --> 02:24:01,500 allemaal de commissie is die er besluit 2796 02:23:59,580 --> 02:24:03,660 die komen met voorstellen Daar ben je 2797 02:24:01,500 --> 02:24:06,720 stiefrecht maar de hoofdsteden moet het 2798 02:24:03,660 --> 02:24:10,920 goed vinden nou dat was een enorme Drive 2799 02:24:06,720 --> 02:24:13,319 ook hier Den Haag om eh de liualisatie 2800 02:24:10,920 --> 02:24:17,100 van de energie maakt eh te realiseren 2801 02:24:13,319 --> 02:24:18,240 nou tel uit eh de winst dat je veel 2802 02:24:17,100 --> 02:24:19,399 minder bevoegdheden aan de minister 2803 02:24:18,240 --> 02:24:21,960 hoeft te geven 2804 02:24:19,399 --> 02:24:26,460 vond u dat ook niet jammer 2805 02:24:21,960 --> 02:24:29,460 nee past niet bij elkaar maar kiest voor 2806 02:24:26,460 --> 02:24:30,780 een dusdanigde liberaliseren Markt dan 2807 02:24:29,460 --> 02:24:32,640 moet je ook de consequenties daarvan 2808 02:24:30,780 --> 02:24:34,979 trekken maar ik vraag niet omdat u net 2809 02:24:32,640 --> 02:24:36,780 eerder in ons gesprek toen pres u 2810 02:24:34,979 --> 02:24:38,760 eigenlijk ook hoe mooi het samenspel was 2811 02:24:36,780 --> 02:24:41,340 in het gasgebouw dus ook hoe 2812 02:24:38,760 --> 02:24:42,960 maatschappelijke belangen eh geborgen 2813 02:24:41,340 --> 02:24:45,060 zijn doordat er bevoegdheden van de 2814 02:24:42,960 --> 02:24:46,439 minister liggen en nu snap ik in een 2815 02:24:45,060 --> 02:24:48,560 liberaliseren de markt passen daar 2816 02:24:46,439 --> 02:24:50,760 misschien andere bevoegdheden bij maar 2817 02:24:48,560 --> 02:24:52,560 wat ik bedoel eigenlijk met jammer was 2818 02:24:50,760 --> 02:24:55,140 het fijn geweest als er andere 2819 02:24:52,560 --> 02:24:57,000 bevoegdheden dan eh maar in ieder geval 2820 02:24:55,140 --> 02:24:59,340 wel een stevige blik van de minister 2821 02:24:57,000 --> 02:25:02,100 gebleven was 2822 02:24:59,340 --> 02:25:06,000 omdat samenspel in dak te houden waar u 2823 02:25:02,100 --> 02:25:07,740 net zo prijs is waren over sprak Ja dit 2824 02:25:06,000 --> 02:25:10,220 is maar 2825 02:25:07,740 --> 02:25:14,460 één hoofdstuk van het 2826 02:25:10,220 --> 02:25:17,700 libanisatie gebeuren waarvan ik vind dat 2827 02:25:14,460 --> 02:25:21,000 dat niet goed is behandeld niet goed 2828 02:25:17,700 --> 02:25:24,979 geschreven is Woud zou het uw wildschijf 2829 02:25:21,000 --> 02:25:29,300 is en dat is de kwestie van de 2830 02:25:24,979 --> 02:25:29,300 levensoverzichtig zekerheid want 2831 02:25:29,479 --> 02:25:35,180 op een gegeven je met meerdere 2832 02:25:32,760 --> 02:25:37,640 aanbieders 2833 02:25:35,180 --> 02:25:40,979 en 2834 02:25:37,640 --> 02:25:44,939 vraag eens een Markt weet ik hier met 2835 02:25:40,979 --> 02:25:46,620 een hele actieve toezicht houden dat als 2836 02:25:44,939 --> 02:25:49,220 simpel econoom kan ik er nog best 2837 02:25:46,620 --> 02:25:53,460 voorstellen dat gebeurt ook 2838 02:25:49,220 --> 02:25:56,160 wat niet is realiseerd 2839 02:25:53,460 --> 02:25:58,319 is zijn een aantal dingen waarvan die 2840 02:25:56,160 --> 02:26:00,420 twee woorden die ik gebruikte naar mijn 2841 02:25:58,319 --> 02:26:03,000 smaak het belangrijkste zijn dan heb ik 2842 02:26:00,420 --> 02:26:05,939 het niet over wat ook al gezegd heb dat 2843 02:26:03,000 --> 02:26:07,680 die politicide voorgangers 2844 02:26:05,939 --> 02:26:12,859 die had het steeds Overleg maar die 2845 02:26:07,680 --> 02:26:12,859 zaten leidt tot lagere prijzen en dat is 2846 02:26:13,040 --> 02:26:18,899 excusele Mo flauwekul want dat is 2847 02:26:16,080 --> 02:26:21,840 helemaal frankelijk van de fundamentals 2848 02:26:18,899 --> 02:26:24,479 zoals het heet van de van de markt of 2849 02:26:21,840 --> 02:26:26,460 nou energie Martens Appelmarkt hè dat 2850 02:26:24,479 --> 02:26:28,680 hangt van vagen aanbodaf 2851 02:26:26,460 --> 02:26:30,240 En dat betekent dat de prijs naar 2852 02:26:28,680 --> 02:26:32,520 beneden kan gaan maar de prijs kan ook 2853 02:26:30,240 --> 02:26:36,720 huizenhoog worden zoals we nu helaas 2854 02:26:32,520 --> 02:26:38,399 merken dus dat was wat mij betreft de 2855 02:26:36,720 --> 02:26:39,660 helft van het verhaal werd er dan werd 2856 02:26:38,399 --> 02:26:41,760 gedeputeerd in de camera naar buiten 2857 02:26:39,660 --> 02:26:44,100 door de politie 2858 02:26:41,760 --> 02:26:45,359 maar de lever is zekerheid levert 2859 02:26:44,100 --> 02:26:49,020 voorziend zeggen het is een andere zaak 2860 02:26:45,359 --> 02:26:52,859 de was namelijk helemaal voorbij gegaan 2861 02:26:49,020 --> 02:26:55,819 aan het feit dat er niet voor niks 2862 02:26:52,859 --> 02:26:58,979 langer termijn tekenp contracten waren 2863 02:26:55,819 --> 02:27:01,399 naast spot gasaanbiedingen wat ook 2864 02:26:58,979 --> 02:27:04,319 voordat de liberalisatie aan de orde was 2865 02:27:01,399 --> 02:27:08,580 dit kasform in de zomer gaven zijn 2866 02:27:04,319 --> 02:27:11,280 spotgas eh volume kwijt eh met lage 2867 02:27:08,580 --> 02:27:13,680 prijzen dus dat Dat verhaal kende we al 2868 02:27:11,280 --> 02:27:16,859 maar dat je 2869 02:27:13,680 --> 02:27:20,100 in ieder geval zeker weet dat jij je gas 2870 02:27:16,859 --> 02:27:22,640 krijgt wat je besteld hebt en dat je dan 2871 02:27:20,100 --> 02:27:25,920 ook eerder dan moet betalen en de 2872 02:27:22,640 --> 02:27:29,240 investeerde producent die weet die 100 2873 02:27:25,920 --> 02:27:32,819 miljoenen die Ik investeer in een nieuw 2874 02:27:29,240 --> 02:27:35,280 ontgronden te ontginnen eh gasveld laten 2875 02:27:32,819 --> 02:27:36,080 we ergens Siberië of ergens in een een 2876 02:27:35,280 --> 02:27:37,939 een 2877 02:27:36,080 --> 02:27:42,120 lrg eh 2878 02:27:37,939 --> 02:27:45,000 station in Koeweit die zijn terecht want 2879 02:27:42,120 --> 02:27:48,780 ook als het niet afnemen ik word betaald 2880 02:27:45,000 --> 02:27:51,479 dat gaf over en weer een zekerheid daar 2881 02:27:48,780 --> 02:27:53,100 is helemaal aan voorbij gegaan waar ook 2882 02:27:51,479 --> 02:27:54,720 aan voorbijgaan is dat er nooit heeft 2883 02:27:53,100 --> 02:27:57,240 bedacht en dat kan natuurlijk bij 2884 02:27:54,720 --> 02:27:59,340 Gasunie en roercas en dergelijke wel 2885 02:27:57,240 --> 02:28:02,600 omdat wij gewend zijn te proberen 30 2886 02:27:59,340 --> 02:28:05,460 jaar vooruit te kijken dat Europa 2887 02:28:02,600 --> 02:28:08,220 eigenlijk heel zwak voorzien is van 2888 02:28:05,460 --> 02:28:09,720 energie grondstoffen we had alleen 2889 02:28:08,220 --> 02:28:14,359 Nederland 2890 02:28:09,720 --> 02:28:18,080 Noorwegen en nou ja als derde speler 2891 02:28:14,359 --> 02:28:22,380 Engeland en dat was voornamelijk 2892 02:28:18,080 --> 02:28:26,700 Noordzee bekken opgeven is het op 2893 02:28:22,380 --> 02:28:28,319 en wat dan Nou dat aspect dat die 2894 02:28:26,700 --> 02:28:31,979 voorzien ik zeg het op de echt langer 2895 02:28:28,319 --> 02:28:35,280 termijn en op de gewone termijn laat 2896 02:28:31,979 --> 02:28:37,560 zich een 15 of 15 jaar 2897 02:28:35,280 --> 02:28:39,500 Daar is geen aandacht aan besteed Ris 2898 02:28:37,560 --> 02:28:44,240 zelfs in mijn 2899 02:28:39,500 --> 02:28:46,020 waarneming in de regelgeving bewust 2900 02:28:44,240 --> 02:28:47,520 tegengewerkt dat die lange termijn 2901 02:28:46,020 --> 02:28:49,620 contract en zouden kunnen blijven 2902 02:28:47,520 --> 02:28:51,899 bestaan en die zegt dus eigenlijk van 2903 02:28:49,620 --> 02:28:53,819 voorbij gegaan Dat was dus eigenlijk 2904 02:28:51,899 --> 02:28:56,520 gemiste kans Daar had de overheid 2905 02:28:53,819 --> 02:28:58,740 invloed moeten blijven liggen die had 2906 02:28:56,520 --> 02:29:00,780 net worden vastgelegd een invloed zal 2907 02:28:58,740 --> 02:29:02,399 anders zijn als dat ik vermoed dat u 2908 02:29:00,780 --> 02:29:05,160 denkt niet meer dat de minister op een 2909 02:29:02,399 --> 02:29:10,020 knop drukt maar doordat de regengeving 2910 02:29:05,160 --> 02:29:12,000 zodadig zou zijn dat er eh 2911 02:29:10,020 --> 02:29:14,939 eh dat bijvoorbeeld die lange termijn 2912 02:29:12,000 --> 02:29:18,740 contracten gewoon door hadden kunnen 2913 02:29:14,939 --> 02:29:22,979 gaan En waarom is dat bijvoorbeeld 2914 02:29:18,740 --> 02:29:24,840 in Oostenrijk eh aangelegd is in de 2915 02:29:22,979 --> 02:29:26,280 landen die veel gasverbruikte zou worden 2916 02:29:24,840 --> 02:29:29,960 aangelegd maar dat moest ook allemaal 2917 02:29:26,280 --> 02:29:29,960 commercieel maar u noemt het woord 2918 02:29:30,780 --> 02:29:36,000 bewust Oh dat ik niet zozeer zie dat eh 2919 02:29:34,080 --> 02:29:38,160 het de bevoegdheid moet zijn van de 2920 02:29:36,000 --> 02:29:41,100 minister vergelijkbaar met wat u als 2921 02:29:38,160 --> 02:29:44,220 voorbeeld gaf van de prijsniveau of eh 2922 02:29:41,100 --> 02:29:46,080 het eh plan Van Gassel set maar dat de 2923 02:29:44,220 --> 02:29:47,819 totale setting van de markt de 2924 02:29:46,080 --> 02:29:50,760 constructie van de markt soldaten moest 2925 02:29:47,819 --> 02:29:52,560 zijn dat er berekening mee zou zijn 2926 02:29:50,760 --> 02:29:55,080 gehouden per voorbeeld een satés 2927 02:29:52,560 --> 02:29:57,060 reserver voor eh voor gas doen we hebben 2928 02:29:55,080 --> 02:29:58,859 je zo ontzettend veel afhankelijkheid 2929 02:29:57,060 --> 02:30:01,500 dat het helemaal niet zo gek zou zijn 2930 02:29:58,859 --> 02:30:04,200 naar mijn smaak dat er een verplichting 2931 02:30:01,500 --> 02:30:08,280 was gekomen linksom of rechtsom eh dat 2932 02:30:04,200 --> 02:30:11,399 eh er in Nederland door de eh gas 2933 02:30:08,280 --> 02:30:13,920 aanbieders eh bijvoorbeeld een eh half 2934 02:30:11,399 --> 02:30:16,859 jaar van hun volume omzet dus niet geld 2935 02:30:13,920 --> 02:30:19,040 maar eh kubieke meters aan steeds 2936 02:30:16,859 --> 02:30:22,620 reserve zou moesten worden eigenlijk 2937 02:30:19,040 --> 02:30:25,080 de overheid sta ik als markmeester die 2938 02:30:22,620 --> 02:30:28,500 had beter geborgen moeten worden Ja ja 2939 02:30:25,080 --> 02:30:30,120 en eh dan vervolgens die je gaswet is er 2940 02:30:28,500 --> 02:30:32,100 dus dan krijgt de staat minder invloed 2941 02:30:30,120 --> 02:30:34,859 op de gas open 2942 02:30:32,100 --> 02:30:38,640 eh was dat merkbaar 2943 02:30:34,859 --> 02:30:40,680 En hoe was dat merkbaar ja ik bedoel een 2944 02:30:38,640 --> 02:30:42,840 Markt is en markt en eh die heeft altijd 2945 02:30:40,680 --> 02:30:44,880 gelijk één en twee je weet nooit wat ik 2946 02:30:42,840 --> 02:30:46,380 ook richting die uitgaat dus wat dat 2947 02:30:44,880 --> 02:30:48,840 betreft was het merkbaar dat was ook Ik 2948 02:30:46,380 --> 02:30:52,439 kan bij herinneren eh daar heb ik echt 2949 02:30:48,840 --> 02:30:55,319 al glimlacht eh dat er eh wanneer was 2950 02:30:52,439 --> 02:30:58,979 dat ik denk zo rond 2951 02:30:55,319 --> 02:31:01,439 eh 2003 ofzo 2952 02:30:58,979 --> 02:31:04,260 Nee want van Gert Jan lankers was dus 2953 02:31:01,439 --> 02:31:07,439 moet iets later weer 2017 toen was er zo 2954 02:31:04,260 --> 02:31:08,939 Run geweest op een Gasunie gas dat de 2955 02:31:07,439 --> 02:31:10,680 groot-industrie in Nederland geen gas 2956 02:31:08,939 --> 02:31:12,780 meer kan kopen dus kreeg ik een zag ik 2957 02:31:10,680 --> 02:31:14,760 een groot artikel van een grote fanw van 2958 02:31:12,780 --> 02:31:17,700 eh de minister moet ingrijpen want er is 2959 02:31:14,760 --> 02:31:19,200 eh gas sterren heeft geen gas meer voor 2960 02:31:17,700 --> 02:31:20,939 de Nederlandse industrie in de tegen van 2961 02:31:19,200 --> 02:31:22,740 Dank je De Koekoek en jullie hebben zelf 2962 02:31:20,939 --> 02:31:24,420 om eh de marktwerken gevraagd dus een 2963 02:31:22,740 --> 02:31:26,520 zorgt erbij dat je op tijd met de juiste 2964 02:31:24,420 --> 02:31:28,439 prijs aanbieding komt om gast binnen te 2965 02:31:26,520 --> 02:31:30,120 halen Nou dat moesten dus ook even 2966 02:31:28,439 --> 02:31:32,640 wennen Dus toen was eigenlijk de 2967 02:31:30,120 --> 02:31:35,760 cruciale taak van overheid als als goede 2968 02:31:32,640 --> 02:31:38,819 Marktmeester ook al nodig en die moeten 2969 02:31:35,760 --> 02:31:40,560 dat was een kwestie van wennen aan een 2970 02:31:38,819 --> 02:31:42,240 nieuwe situatie zijn er die markt en dan 2971 02:31:40,560 --> 02:31:45,000 moeten zo wel de verkopers als de 2972 02:31:42,240 --> 02:31:48,180 inkopers moeten op tijd 2973 02:31:45,000 --> 02:31:49,800 aan in actie komen om te zorgen dat ze 2974 02:31:48,180 --> 02:31:51,180 pillen krijgen wat ze nodig hebben maar 2975 02:31:49,800 --> 02:31:52,859 dan zegt hij dus zegt u dan eigenlijk 2976 02:31:51,180 --> 02:31:54,780 dat het een gemiste kans is geweest dat 2977 02:31:52,859 --> 02:31:56,819 we toen met die gaswet de voor gekozen 2978 02:31:54,780 --> 02:31:58,380 hebben om nou ja eigenlijk de 2979 02:31:56,819 --> 02:31:59,780 verantwoordelijkheid 100% bij 2980 02:31:58,380 --> 02:32:03,620 markpartijten leggen 2981 02:31:59,780 --> 02:32:06,240 alleen wat mij betreft voor het deel eh 2982 02:32:03,620 --> 02:32:07,500 gasreservers hè saté z'n gassreservers 2983 02:32:06,240 --> 02:32:09,420 en lange termijn contracten niet 2984 02:32:07,500 --> 02:32:13,080 tegenwijd het moest niet verplicht 2985 02:32:09,420 --> 02:32:14,720 kunnen worden door eh door de overheid 2986 02:32:13,080 --> 02:32:17,700 maar de 2987 02:32:14,720 --> 02:32:21,000 fijnmazige regen zou niet zo moeten zijn 2988 02:32:17,700 --> 02:32:22,439 dat een lange termijn contract eh het 2989 02:32:21,000 --> 02:32:24,600 leven moeilijk werd gemaakt want het is 2990 02:32:22,439 --> 02:32:27,439 bij mij weten nooit echt verboden maar 2991 02:32:24,600 --> 02:32:29,040 laat zeggen de Hoe heette die dingen de 2992 02:32:27,439 --> 02:32:31,700 verbindingslijnen die de grenzen 2993 02:32:29,040 --> 02:32:35,000 overgaan hè daar moest tenminste 2994 02:32:31,700 --> 02:32:37,319 x-postend weet ik zo 70% moet vrij 2995 02:32:35,000 --> 02:32:40,560 verhandelbaar blijven Nou dan zit je 2996 02:32:37,319 --> 02:32:41,880 heel gauw vol met lange termijn contract 2997 02:32:40,560 --> 02:32:43,680 die natuurlijk alleen maar kan draaien 2998 02:32:41,880 --> 02:32:46,500 als je zeker weet dat je ook de 2999 02:32:43,680 --> 02:32:47,640 transportcapaciteit hebt Ja en dan 3000 02:32:46,500 --> 02:32:49,500 eigenlijk die discussie over de 3001 02:32:47,640 --> 02:32:51,120 liberalisatie van de gast merkt die komt 3002 02:32:49,500 --> 02:32:54,240 voort uit de wens van liberalisering van 3003 02:32:51,120 --> 02:32:56,760 de elektriciteitsmark en gasmark en gas 3004 02:32:54,240 --> 02:32:58,500 markt Ja van minister Jorritsma deed van 3005 02:32:56,760 --> 02:33:00,540 de Europese Commissie Ja het eerste 3006 02:32:58,500 --> 02:33:02,460 inderdaad dat is waar Europese Commissie 3007 02:33:00,540 --> 02:33:03,899 die hadden de regels en meneer jongens 3008 02:33:02,460 --> 02:33:05,460 maar die minister jongens maar die wilde 3009 02:33:03,899 --> 02:33:09,120 daar heel graag op doorpakken terecht 3010 02:33:05,460 --> 02:33:11,819 moest Ja binnen de Europese wetgeving of 3011 02:33:09,120 --> 02:33:13,740 weet ik moet verder noemen we ook 3012 02:33:11,819 --> 02:33:15,240 en ja nou dat is eigenlijk mijn volgende 3013 02:33:13,740 --> 02:33:17,100 vraag van hoe is die discussie eigenlijk 3014 02:33:15,240 --> 02:33:19,620 toen gevoerd over die liberalisatie van 3015 02:33:17,100 --> 02:33:22,260 de gasmarkt was ook een verschil van 3016 02:33:19,620 --> 02:33:28,460 inzicht van hoe minister Jorritsma wilde 3017 02:33:22,260 --> 02:33:28,460 doorpakken op wat Europa vroeg Nou dat 3018 02:33:40,620 --> 02:33:44,000 verschil van kijk 3019 02:33:44,220 --> 02:33:46,760 ik ben 3020 02:33:47,600 --> 02:33:57,000 vrij constant tegen de liberalisatie 3021 02:33:52,680 --> 02:33:59,340 geweest zoals die zich ging voordoen 3022 02:33:57,000 --> 02:34:01,800 terwijl ik toch echt wel denk Althans 3023 02:33:59,340 --> 02:34:03,840 dat ook een markten om ben 3024 02:34:01,800 --> 02:34:06,080 onreen en die ik te net heb trachte aan 3025 02:34:03,840 --> 02:34:06,080 te geven 3026 02:34:06,960 --> 02:34:13,319 dat was dus dat zijn al twee redenen 3027 02:34:10,100 --> 02:34:16,200 reserves en de Lange termijndracht 3028 02:34:13,319 --> 02:34:18,899 dat komt nog een derde reden bij 3029 02:34:16,200 --> 02:34:23,760 en dat vind ik dat 3030 02:34:18,899 --> 02:34:27,060 George ma en voorganger en nakomers voor 3031 02:34:23,760 --> 02:34:30,840 jongensma en de kamer van alle partijen 3032 02:34:27,060 --> 02:34:36,240 die er toen destijds te deden dat is de 3033 02:34:30,840 --> 02:34:38,460 de PvdA VVD de CDA de D66 Dat waren 3034 02:34:36,240 --> 02:34:40,740 destijds de toch als ik het goed 3035 02:34:38,460 --> 02:34:42,600 onthouden heb de vier blokken waar het 3036 02:34:40,740 --> 02:34:46,620 om ging 3037 02:34:42,600 --> 02:34:46,620 die waren daar voorstrekt 3038 02:34:47,939 --> 02:34:52,979 onnozel in 3039 02:34:50,060 --> 02:34:55,620 dat zijn Niet zagen 3040 02:34:52,979 --> 02:34:57,479 dat ouders in Europa 3041 02:34:55,620 --> 02:35:00,479 de 3042 02:34:57,479 --> 02:35:03,479 mazen in de net in het net 3043 02:35:00,479 --> 02:35:03,479 regelgevingsnet 3044 02:35:04,020 --> 02:35:11,520 opgezocht werden en benut om de eigen 3045 02:35:08,660 --> 02:35:14,399 energiebedrijven een stevige positie te 3046 02:35:11,520 --> 02:35:17,880 geven Je zag in Duitsland enorme 3047 02:35:14,399 --> 02:35:19,040 concentratie in uiteindelijk in EON RW 3048 02:35:17,880 --> 02:35:22,080 dat je nog 3049 02:35:19,040 --> 02:35:24,180 emdw geloof ik in de in dat hele 3050 02:35:22,080 --> 02:35:26,220 innovatieve staartje tegen de Franse 3051 02:35:24,180 --> 02:35:29,399 grenzen aan Nou dan heb je het groot wel 3052 02:35:26,220 --> 02:35:34,800 gehad ja eh gas de France bleef je had 3053 02:35:29,399 --> 02:35:37,200 in Spanje werd er eigenlijk eh 1 2 en 3054 02:35:34,800 --> 02:35:42,120 samengebald dat waren de grote jongens 3055 02:35:37,200 --> 02:35:45,840 in de Europese markt die gingen eh die 3056 02:35:42,120 --> 02:35:47,460 die de markt op gingen en die stuurde 3057 02:35:45,840 --> 02:35:50,160 dan 3058 02:35:47,460 --> 02:35:53,160 soldaten volgt naar Nederland om hier 3059 02:35:50,160 --> 02:35:54,660 wat gas of feliciteiten verkopen 3060 02:35:53,160 --> 02:35:56,520 en 3061 02:35:54,660 --> 02:35:59,100 dat was in Nederland werd er dan gekeken 3062 02:35:56,520 --> 02:36:02,100 binnen de grenzen 3063 02:35:59,100 --> 02:36:04,859 van Ja dat is een echt bedrijf wat 3064 02:36:02,100 --> 02:36:08,160 alleen maar in de gashandel zit en heeft 3065 02:36:04,859 --> 02:36:10,560 geen pijpleidingen dedi liggen in 3066 02:36:08,160 --> 02:36:15,000 Frankrijk of in Duitsland 3067 02:36:10,560 --> 02:36:17,819 de scheiding van eigendom 3068 02:36:15,000 --> 02:36:21,720 van het gashandelsoft energie 3069 02:36:17,819 --> 02:36:25,560 handelsbedrijf en de infrastructuur daar 3070 02:36:21,720 --> 02:36:27,300 waren wij de enige Nou ik moet een ander 3071 02:36:25,560 --> 02:36:29,640 woord zoeken 3072 02:36:27,300 --> 02:36:31,920 de enige verzienden die dachten dat ze 3073 02:36:29,640 --> 02:36:33,540 daarmee wijs deden hetgeen naar mijn 3074 02:36:31,920 --> 02:36:35,640 smaak nog steeds niet het geval is want 3075 02:36:33,540 --> 02:36:37,740 we hebben daarmee eigenlijk onze hele 3076 02:36:35,640 --> 02:36:40,080 energiewereld nou niet hele maar een 3077 02:36:37,740 --> 02:36:42,479 ontzettend groot deel van onze energie 3078 02:36:40,080 --> 02:36:44,660 Werelt hebben we in Handel laten vallen 3079 02:36:42,479 --> 02:36:47,760 van eh 3080 02:36:44,660 --> 02:36:49,620 collega lidstaten 3081 02:36:47,760 --> 02:36:52,760 en dat is 3082 02:36:49,620 --> 02:36:56,100 Ja daar ben ik de allerwets voor denk ik 3083 02:36:52,760 --> 02:36:58,020 Ik neem nu even weer terug naar binnen 3084 02:36:56,100 --> 02:37:01,200 de land grenzen want die invoering van 3085 02:36:58,020 --> 02:37:04,859 de gaswet in 2000 ehm maakt ook dat de 3086 02:37:01,200 --> 02:37:06,780 zogenaamde Noorden korting vervalt eh en 3087 02:37:04,859 --> 02:37:08,460 die noorderkorting is een korting op de 3088 02:37:06,780 --> 02:37:10,380 gasprijs in de Noordelijke provincies 3089 02:37:08,460 --> 02:37:13,560 die vanaf de start van de gaswinningen 3090 02:37:10,380 --> 02:37:15,240 heeft eh bestaan Op welke wijze 3091 02:37:13,560 --> 02:37:17,760 profiteerde de groningers van deze 3092 02:37:15,240 --> 02:37:20,760 noorderkorting Kunt u dat beschrijven eh 3093 02:37:17,760 --> 02:37:22,080 heel bescheiden en ik ben eh eerlijk 3094 02:37:20,760 --> 02:37:23,819 gezegd verbaasd dat hij pas met die gast 3095 02:37:22,080 --> 02:37:26,100 werd officieel vervangenis want ik dacht 3096 02:37:23,819 --> 02:37:27,840 dat we hem al eerder hebben moet een 3097 02:37:26,100 --> 02:37:30,200 afschaffen vanwege druk van de Europese 3098 02:37:27,840 --> 02:37:33,840 commission dat dat niet paste in het eh 3099 02:37:30,200 --> 02:37:38,420 staat steun eh bestel eh maar goed eh 3100 02:37:33,840 --> 02:37:41,340 uiteraard volgende ku in deze eh maar eh 3101 02:37:38,420 --> 02:37:44,340 dat was nou ik geloof een halve cent eh 3102 02:37:41,340 --> 02:37:48,380 per Cup dus het was eh heel bescheiden 3103 02:37:44,340 --> 02:37:48,380 bedrag want wij proberen het 3104 02:37:48,840 --> 02:37:53,180 tochter linken Amersfoort vermeden 3105 02:37:51,780 --> 02:37:57,359 kostenpost 3106 02:37:53,180 --> 02:37:59,700 hè Dus laat zeggen als je als referentie 3107 02:37:57,359 --> 02:38:02,160 punt genomen zou hebben levering in 3108 02:37:59,700 --> 02:38:04,680 Utrechtse even aannemen dat u toch mooi 3109 02:38:02,160 --> 02:38:07,680 in het midden van Nederland ligt dan heb 3110 02:38:04,680 --> 02:38:09,420 je daar transportkosten naar berekenen 3111 02:38:07,680 --> 02:38:11,280 en een gewooning lichter bij dus dat is 3112 02:38:09,420 --> 02:38:15,180 dan en halen we op een gegeven moment 3113 02:38:11,280 --> 02:38:17,399 was er ook gezeur Sorry was ook eh een 3114 02:38:15,180 --> 02:38:19,380 beweging vanuit de provincie Overijssel 3115 02:38:17,399 --> 02:38:21,840 om ook de Kop van Overijssel daar eh 3116 02:38:19,380 --> 02:38:23,880 onder te laten vallen Nou dat is dan 3117 02:38:21,840 --> 02:38:26,580 gedaan en toen is het gezegd van eh nou 3118 02:38:23,880 --> 02:38:29,640 oké dat moet het dan zijn maar dat was 3119 02:38:26,580 --> 02:38:31,979 dat was eh er was gezeur uit uit Brussel 3120 02:38:29,640 --> 02:38:34,620 over en daardoor dacht ik dat het eerder 3121 02:38:31,979 --> 02:38:39,000 dan was afgeschaft als dat u nu noemt 3122 02:38:34,620 --> 02:38:42,960 maar daar blijf ik uiteraard 5% van de 3123 02:38:39,000 --> 02:38:43,979 prijs ongeveer Eh wat was de reden 3124 02:38:42,960 --> 02:38:45,840 eigenlijk dat die korting aan de 3125 02:38:43,979 --> 02:38:49,680 gemeentes werd overgemaakt weet u dat 3126 02:38:45,840 --> 02:38:49,680 nog ja eh 3127 02:38:50,880 --> 02:38:55,439 iedere Wethouder vind het toch wel 3128 02:38:52,800 --> 02:38:58,160 prettig vast je speeltje heeft 3129 02:38:55,439 --> 02:38:58,160 Dat is een kort 3130 02:38:58,280 --> 02:39:03,240 weet u of het Ministerie van Economische 3131 02:39:00,840 --> 02:39:05,160 Zaken voorstander was van die korting 3132 02:39:03,240 --> 02:39:06,840 die heeft er zelf al iets vanuit jezelf 3133 02:39:05,160 --> 02:39:10,200 verteld maar ik ben ook benieuwd hoe dat 3134 02:39:06,840 --> 02:39:12,540 moest die eh gas u notegel last van wij 3135 02:39:10,200 --> 02:39:17,280 hadden dat er op dgi ook geen last van 3136 02:39:12,540 --> 02:39:19,080 het was iets waar de regio eh eh 3137 02:39:17,280 --> 02:39:20,780 ja blij zijn overdreven wordt maar 3138 02:39:19,080 --> 02:39:22,920 tevreden mee 3139 02:39:20,780 --> 02:39:24,960 alle systemen worden snel verkeerd maar 3140 02:39:22,920 --> 02:39:27,180 ieder geval ze vond het prettig dat ze 3141 02:39:24,960 --> 02:39:29,700 het dat ze hadden dus vooral Zou je daar 3142 02:39:27,180 --> 02:39:32,960 verder moeilijk over doen eh dus dat 3143 02:39:29,700 --> 02:39:37,260 deden wij deden wij niet apropool 3144 02:39:32,960 --> 02:39:40,560 Gasunie het gasgebouw maar met name als 3145 02:39:37,260 --> 02:39:44,060 u nu als vermarketingpartij Is meerdere 3146 02:39:40,560 --> 02:39:44,060 malen eh aan 3147 02:39:44,700 --> 02:39:51,359 meerdere malen eh 3148 02:39:47,240 --> 02:39:55,680 benaderd door de Europese Commissie op 3149 02:39:51,359 --> 02:40:00,180 verdenking van eh verkeerde prijzen Oké 3150 02:39:55,680 --> 02:40:01,859 ehm zo in het algemeen denk ik dat de 3151 02:40:00,180 --> 02:40:04,920 meeste mensen dan verwachten dat wij te 3152 02:40:01,859 --> 02:40:08,100 hoge prijs rekende als in de ogen van de 3153 02:40:04,920 --> 02:40:12,420 commissie eh als eh de facto monopolist 3154 02:40:08,100 --> 02:40:14,640 eh de werkelijkheid is dat wij eh alleen 3155 02:40:12,420 --> 02:40:16,560 maar zijn aangeklaagd door de Europese 3156 02:40:14,640 --> 02:40:19,680 Commissie omdat zijn meende dat wij te 3157 02:40:16,560 --> 02:40:22,439 lage prijzen in rekening eh brachten dit 3158 02:40:19,680 --> 02:40:25,260 voor de Rekord heeft dat iets te maken 3159 02:40:22,439 --> 02:40:27,200 met die Groningen korting Nou dat ligt 3160 02:40:25,260 --> 02:40:30,660 in hetzelfde eh 3161 02:40:27,200 --> 02:40:33,660 grote terrein dat de Europese Commissie 3162 02:40:30,660 --> 02:40:36,000 daarna kijkt eh geef je verboden 3163 02:40:33,660 --> 02:40:38,359 staatsteun 3164 02:40:36,000 --> 02:40:41,700 Oké ik snap het 3165 02:40:38,359 --> 02:40:44,460 nou kan compensatie natuurlijk bijdrage 3166 02:40:41,700 --> 02:40:48,779 aan draagvlak voor de eh omwonenden van 3167 02:40:44,460 --> 02:40:50,279 de gas eh winnings eh locaties ehm en de 3168 02:40:48,779 --> 02:40:53,580 vraag is of of de aandeelhouders van 3169 02:40:50,279 --> 02:40:55,979 Gasunie eh ooit hebben eh aangedrongen 3170 02:40:53,580 --> 02:40:59,760 op het mededelen in de opbrengsten door 3171 02:40:55,979 --> 02:41:02,460 de eh inwoners van de gebieden rondom de 3172 02:40:59,760 --> 02:41:04,140 gaswinning Nee gelukkig niet want dan 3173 02:41:02,460 --> 02:41:06,840 zouden ze de mijn werd niet goed gelezen 3174 02:41:04,140 --> 02:41:08,100 hebben oké kunt u daar iets meer is voor 3175 02:41:06,840 --> 02:41:10,859 strek niet passend We hebben het 3176 02:41:08,100 --> 02:41:13,020 Napoleon tussen systeem nog steeds hè is 3177 02:41:10,859 --> 02:41:16,020 wat ge moderniseerd hier en daar eh maar 3178 02:41:13,020 --> 02:41:18,300 in eh Nederland en allerlei andere 3179 02:41:16,020 --> 02:41:22,279 landen die dat na poeder Napoleon tussen 3180 02:41:18,300 --> 02:41:25,620 systeem niet verlaten hebben geld dat de 3181 02:41:22,279 --> 02:41:26,600 rijkdommen in de in de aarde zijn van de 3182 02:41:25,620 --> 02:41:28,460 staat 3183 02:41:26,600 --> 02:41:30,960 en 3184 02:41:28,460 --> 02:41:33,420 That's It heel anders als bijvoorbeeld 3185 02:41:30,960 --> 02:41:35,479 in Amerika waar direct door onder jouw 3186 02:41:33,420 --> 02:41:37,260 perceeltje zijn voor jou 3187 02:41:35,479 --> 02:41:38,460 tegelijkertijd kan de staat al 3188 02:41:37,260 --> 02:41:41,420 natuurlijk kiezen wat ze met die 3189 02:41:38,460 --> 02:41:41,420 opbrengst doen 3190 02:41:42,740 --> 02:41:48,359 bijvoorbeeld gebouwd in de jaren dat eh 3191 02:41:46,140 --> 02:41:50,300 dat ik directeur algemene economische 3192 02:41:48,359 --> 02:41:52,140 politiek was 3193 02:41:50,300 --> 02:41:57,120 want dat was namelijk een grote 3194 02:41:52,140 --> 02:41:58,340 moeilijkheid dat geld sturen 3195 02:41:57,120 --> 02:42:00,359 waar 3196 02:41:58,340 --> 02:42:02,540 naar een streekwart dat moment 3197 02:42:00,359 --> 02:42:05,420 onvoldoende economisch bedrijvigheid is 3198 02:42:02,540 --> 02:42:08,100 krijg je niet een echte economische 3199 02:42:05,420 --> 02:42:11,460 Force blotes tegenwoordig anders als je 3200 02:42:08,100 --> 02:42:13,340 nu naar de Eemshaven zou gaan dan zie je 3201 02:42:11,460 --> 02:42:17,340 daar een hoeveelheid economische Power 3202 02:42:13,340 --> 02:42:19,560 houses bezig waardoor a geld sturen niet 3203 02:42:17,340 --> 02:42:22,979 meer nodig is maar B dan heb je ook een 3204 02:42:19,560 --> 02:42:26,160 een massa aanwezig die ook echt voor de 3205 02:42:22,979 --> 02:42:28,680 Economie kan zorgen Ja dus je zegt eh eh 3206 02:42:26,160 --> 02:42:30,540 in die aandeelhouders van de Gasunie eh 3207 02:42:28,680 --> 02:42:32,880 hebben daar nooit actief op aangedrongen 3208 02:42:30,540 --> 02:42:35,580 om om dat dat draagvlak wellicht te 3209 02:42:32,880 --> 02:42:37,979 creëren met eh delen van de opbrengsten 3210 02:42:35,580 --> 02:42:40,580 de oliemaatschappij hebben die daar ooit 3211 02:42:37,979 --> 02:42:40,580 op aangedrongen 3212 02:42:41,279 --> 02:42:47,220 wij zaten in één gasgebouw dus wat ik er 3213 02:42:44,220 --> 02:42:51,060 net zei eh dat schuld voor alle 3214 02:42:47,220 --> 02:42:52,439 vier van de van de partners eh is niet 3215 02:42:51,060 --> 02:42:54,779 een punt voor discussie geweest omdat 3216 02:42:52,439 --> 02:42:57,720 het zo buiten het paradig maar van hoe 3217 02:42:54,779 --> 02:43:00,660 eh de mijn werd geven in elkaar zit Dat 3218 02:42:57,720 --> 02:43:02,520 dat die past één punt twee zou je heel 3219 02:43:00,660 --> 02:43:04,500 snel tegen Europese Commissie aanlopen 3220 02:43:02,520 --> 02:43:06,800 van dit verboden staatsteun hè want 3221 02:43:04,500 --> 02:43:08,460 bijvoorbeeld eh 3222 02:43:06,800 --> 02:43:10,080 destijds was er in de wet 3223 02:43:08,460 --> 02:43:13,200 investeringsrekening ook een regionale 3224 02:43:10,080 --> 02:43:14,660 toeslag voorzien eh nou tot en met Brink 3225 02:43:13,200 --> 02:43:17,580 vs meegegaan die was sollicitatie 3226 02:43:14,660 --> 02:43:20,220 Europese zaken eh omdat we pleiten bij 3227 02:43:17,580 --> 02:43:22,800 de Europese Commissie eh ik kan dat 3228 02:43:20,220 --> 02:43:25,080 vertellen over de bij was en eh het 3229 02:43:22,800 --> 02:43:26,880 antwoord was Nee want dat is regionale 3230 02:43:25,080 --> 02:43:29,220 steun die niet past in het toenmalige 3231 02:43:26,880 --> 02:43:32,040 beleid van de Europese Commissie dus dat 3232 02:43:29,220 --> 02:43:37,260 luistert allemaal heel nauw Het enige 3233 02:43:32,040 --> 02:43:39,840 wat eh de aandachthouders eh in bewilgd 3234 02:43:37,260 --> 02:43:41,880 hebben wat echt een groot succes 3235 02:43:39,840 --> 02:43:45,000 geworden is ook wel hebben de gedupeerde 3236 02:43:41,880 --> 02:43:47,939 daar helemaal niets aan helaas eh dat is 3237 02:43:45,000 --> 02:43:52,979 het eh bal van het gron zeeme uh 3238 02:43:47,939 --> 02:43:55,979 Groningen eh dat is een eh Geste at 25 3239 02:43:52,979 --> 02:43:58,260 miljoen eh om eh duidelijk te maken dat 3240 02:43:55,979 --> 02:44:01,020 we echt wel weten dat we het gas zijn in 3241 02:43:58,260 --> 02:44:03,240 Groningen heeft Als jullie nog op andere 3242 02:44:01,020 --> 02:44:07,340 manieren zelf geïnvesteerd in de in de 3243 02:44:03,240 --> 02:44:07,340 samenleving in noorden uh 3244 02:44:07,700 --> 02:44:15,920 investeren is een wij laat het zo zeggen 3245 02:44:11,580 --> 02:44:15,920 eh ja een beetje gek 3246 02:44:16,140 --> 02:44:22,500 de toen ik met afscheid ging 3247 02:44:19,439 --> 02:44:25,319 toen ik aftrapt als hoofddirecteur heeft 3248 02:44:22,500 --> 02:44:28,080 de gemeente Groningen mij iets 3249 02:44:25,319 --> 02:44:29,600 bijzonders gegeven als dank voor het 3250 02:44:28,080 --> 02:44:32,340 goede 3251 02:44:29,600 --> 02:44:36,260 burgerschap wat 3252 02:44:32,340 --> 02:44:38,460 Gasunie onder mijn leiding over heeft 3253 02:44:36,260 --> 02:44:40,439 uitgeoefend wanneer er iets was 3254 02:44:38,460 --> 02:44:42,840 probeerden wij te helpen maar niet met 3255 02:44:40,439 --> 02:44:44,040 miljoenen want eh dat konden wij niet 3256 02:44:42,840 --> 02:44:44,939 verantwoord het zal waarschijnlijk 3257 02:44:44,040 --> 02:44:47,060 hebben eerst gewoon niet kunnen verant 3258 02:44:44,939 --> 02:44:47,060 worden 3259 02:44:47,160 --> 02:44:51,359 En waar moet ik dan aan denken als ik 3260 02:44:49,319 --> 02:44:54,120 niet aan miljoenen moet denk nou 3261 02:44:51,359 --> 02:44:56,760 bijvoorbeeld eh toen de museum eh 3262 02:44:54,120 --> 02:45:00,120 gebouwd was en was natuurlijk aan de 3263 02:44:56,760 --> 02:45:01,859 orde eh dat eh het museum uh het 3264 02:45:00,120 --> 02:45:04,979 Groningen Museum moest zorgen want dat 3265 02:45:01,859 --> 02:45:07,260 was de enige taak de enige opdracht die 3266 02:45:04,979 --> 02:45:10,380 we hadden gegeven hadden museum uh dat 3267 02:45:07,260 --> 02:45:12,359 het Groningen Museum op zijn minst 3268 02:45:10,380 --> 02:45:14,340 Nationale zo niet een internationale 3269 02:45:12,359 --> 02:45:17,760 statuur zou krijgen 3270 02:45:14,340 --> 02:45:20,340 nou toen hebben we besloten om een 3271 02:45:17,760 --> 02:45:23,520 revolving Fund in te richten voor het 3272 02:45:20,340 --> 02:45:25,500 museum hebt dat met Kees Van Twist tot 3273 02:45:23,520 --> 02:45:27,779 toenmalige directeur van het museum 3274 02:45:25,500 --> 02:45:29,340 gedaan daar stopte we een miljoen in eh 3275 02:45:27,779 --> 02:45:31,140 komt die bijvoorbeeld de repen 3276 02:45:29,340 --> 02:45:34,140 tentoonstelling was daar de eerste van 3277 02:45:31,140 --> 02:45:36,300 eh konden daarmee georganiseerd voor de 3278 02:45:34,140 --> 02:45:39,600 gasune heeft hand- en spanddiensten eh 3279 02:45:36,300 --> 02:45:41,540 verleent Eh onze medewerker geertgeving 3280 02:45:39,600 --> 02:45:44,640 heeft Jan er alleman in eh 3281 02:45:41,540 --> 02:45:47,279 sint-petersburg en eh Moskou afgelopen 3282 02:45:44,640 --> 02:45:48,260 om te zorgen dat de juiste schilderijen 3283 02:45:47,279 --> 02:45:51,000 eh 3284 02:45:48,260 --> 02:45:52,920 te in die tentoonstelling zou worden 3285 02:45:51,000 --> 02:45:55,080 gehangen nou daarna zijn dan nog een 3286 02:45:52,920 --> 02:45:56,939 stuk of drie vier vijf hè aan iedere 3287 02:45:55,080 --> 02:45:58,200 keer de winst van de tentoonstelling 3288 02:45:56,939 --> 02:46:00,600 geen weer terug in die pot en wij 3289 02:45:58,200 --> 02:46:03,540 vroeger dat weer aan zodanig eh ieder 3290 02:46:00,600 --> 02:46:05,880 jaar eh dat het museum wist dat zijn 3291 02:46:03,540 --> 02:46:08,939 basis hadden waar bezig een echte eh 3292 02:46:05,880 --> 02:46:11,420 goeie tentoonstelling van Nou dat is ten 3293 02:46:08,939 --> 02:46:15,180 opzichte van de totale geld stroom van 3294 02:46:11,420 --> 02:46:18,240 Groningen natuurlijk of van gas die is 3295 02:46:15,180 --> 02:46:21,180 dat Flinter dun maar het heeft wel een 3296 02:46:18,240 --> 02:46:22,859 geweldige effect gehad Dank u wel nu 3297 02:46:21,180 --> 02:46:25,880 Quint heeft nog een aantal vragen Ja ik 3298 02:46:22,859 --> 02:46:28,380 heb druk mee zitten schrijf tijdens het 3299 02:46:25,880 --> 02:46:30,960 gespreking en vooral vooralsmee is nog 3300 02:46:28,380 --> 02:46:32,819 niet helemaal duidelijk is ehm één van 3301 02:46:30,960 --> 02:46:34,140 die dingen Ik zal een beetje van eh nou 3302 02:46:32,819 --> 02:46:36,120 ja van voor naar achteren in gesprek 3303 02:46:34,140 --> 02:46:37,740 gaan u zei toen het ging over de 3304 02:46:36,120 --> 02:46:40,620 liberalisering van de gasmarkt Had u het 3305 02:46:37,740 --> 02:46:41,760 over ehm de rol van de minister en eh 3306 02:46:40,620 --> 02:46:43,920 die moest wel want dat kwam heel 3307 02:46:41,760 --> 02:46:45,359 duidelijk vanuit Europa de wens even 3308 02:46:43,920 --> 02:46:47,819 later Had u het erover dat we toch 3309 02:46:45,359 --> 02:46:49,380 eigenlijk nou bij de gast met soms wel 3310 02:46:47,819 --> 02:46:52,700 een beetje volgens mij Wilt u gekke 3311 02:46:49,380 --> 02:46:54,540 henkie zeggen Ehm en de maten waarin eh 3312 02:46:52,700 --> 02:46:55,859 nou ja wij een deel van ons 3313 02:46:54,540 --> 02:46:58,080 elektriciteitsbedrijven laten zijn 3314 02:46:55,859 --> 02:47:00,180 kwijtgeraakt Hoe ziet u die twee een 3315 02:46:58,080 --> 02:47:02,040 relatie tot elkaar Wat was nou hoe ziet 3316 02:47:00,180 --> 02:47:04,319 u Hoe ziet u die twee in de relatie tot 3317 02:47:02,040 --> 02:47:08,100 elkaar was het nou echt alleen het 3318 02:47:04,319 --> 02:47:10,080 uitvoeren van de wens eh van eh van de 3319 02:47:08,100 --> 02:47:12,899 Europese Unie of heeft Nederland daar 3320 02:47:10,080 --> 02:47:15,140 onnodig veel ruimte eh gelaten 3321 02:47:12,899 --> 02:47:20,160 eh Somewhere Between 3322 02:47:15,140 --> 02:47:22,439 de regengeving van eh uit de 3323 02:47:20,160 --> 02:47:24,600 eh vanuit Brussel 3324 02:47:22,439 --> 02:47:27,600 die sprak wel degelijk over 3325 02:47:24,600 --> 02:47:27,600 eigendomsscheiding 3326 02:47:28,920 --> 02:47:31,279 maar 3327 02:47:32,600 --> 02:47:37,859 zoals het wel vaker blijkt te zijn met 3328 02:47:35,340 --> 02:47:41,540 wetgevingen regelgeven 3329 02:47:37,859 --> 02:47:44,220 heb je toch altijd wel weer een zekere 3330 02:47:41,540 --> 02:47:47,880 mogelijkheid om de ene kant of de andere 3331 02:47:44,220 --> 02:47:50,340 kant wat Ja op de duend en dan rekt het 3332 02:47:47,880 --> 02:47:52,319 wat uit ofzo ik weet niet of dat een 3333 02:47:50,340 --> 02:47:55,500 beetje begrijpelijk overbrengen maar je 3334 02:47:52,319 --> 02:47:59,220 hebt een zekere Ik krijg een beeld hè en 3335 02:47:55,500 --> 02:48:02,720 het het punt wat ik Den Haag Verwijder 3336 02:47:59,220 --> 02:48:06,560 Is dat ze eh die 3337 02:48:02,720 --> 02:48:06,560 eigendoms plitsing 3338 02:48:06,660 --> 02:48:14,700 tot de laatste pil hebben doorgevoerd 3339 02:48:10,580 --> 02:48:16,279 Eneco en PSM die zijn door die hebben 3340 02:48:14,700 --> 02:48:19,740 tot met 3341 02:48:16,279 --> 02:48:22,020 ieder geval tot de hoogste instanties 3342 02:48:19,740 --> 02:48:25,439 hier hebben ze gedrag dat tegen te 3343 02:48:22,020 --> 02:48:28,680 houden omdat als je op je balans 3344 02:48:25,439 --> 02:48:32,279 helemaal niet meer eh 3345 02:48:28,680 --> 02:48:35,000 de de stevigheid van je infrastructuur 3346 02:48:32,279 --> 02:48:38,819 kan zetten Dan ben je alleen maar een 3347 02:48:35,000 --> 02:48:40,620 Handelshuis en dan moet je het van de 3348 02:48:38,819 --> 02:48:43,260 maatvoering hebben dat een Handelshuis 3349 02:48:40,620 --> 02:48:46,020 goed is was je kijkt naar of er nou over 3350 02:48:43,260 --> 02:48:48,479 gaan gaat of over eh kunstmest of 3351 02:48:46,020 --> 02:48:50,939 glenkor wat dan ook dat zijn allemaal 3352 02:48:48,479 --> 02:48:52,560 gigantische wereldbedrijven omdat die 3353 02:48:50,939 --> 02:48:54,899 risico stand een beetje gespreid kunnen 3354 02:48:52,560 --> 02:48:57,680 worden over waar je in handelt nou op 3355 02:48:54,899 --> 02:49:03,060 Europese schaal is eh 3356 02:48:57,680 --> 02:49:05,460 edf eh gasten Frans eh en EON rwe dat 3357 02:49:03,060 --> 02:49:08,120 zijn bedrijven die op Europese schaal 3358 02:49:05,460 --> 02:49:08,120 het aan kunnen 3359 02:49:08,700 --> 02:49:15,540 maar in Nederland is dat niet mogelijk 3360 02:49:13,380 --> 02:49:18,899 met het toenmalige bedrijven gegevende 3361 02:49:15,540 --> 02:49:21,439 toenmalige size die ze hadden Eneco die 3362 02:49:18,899 --> 02:49:24,960 heeft er ontzettend veel last van gehad 3363 02:49:21,439 --> 02:49:27,800 Ze schijnen nu wellicht wel een tijd 3364 02:49:24,960 --> 02:49:30,840 overleven hè dat zij ook echt 3365 02:49:27,800 --> 02:49:32,520 eigendomsscheiding moesten doorvoeren en 3366 02:49:30,840 --> 02:49:35,640 dat is 3367 02:49:32,520 --> 02:49:37,560 zover ik het begrepen heb en ja 3368 02:49:35,640 --> 02:49:39,960 uiteraard zal ik veel fouten maken maar 3369 02:49:37,560 --> 02:49:43,380 zover ik begrepen is dat zo hard 3370 02:49:39,960 --> 02:49:45,540 doorgevoerd hè dat zelfs kijk in de de 3371 02:49:43,380 --> 02:49:46,819 scheiden of andere wet eh binnenlands 3372 02:49:45,540 --> 02:49:49,920 financiering te zijn 3373 02:49:46,819 --> 02:49:53,060 Daarin wordt geregeld dat gemeentes dat 3374 02:49:49,920 --> 02:49:55,800 ook provincies zich niet mogen eh 3375 02:49:53,060 --> 02:49:57,779 bezighouden met zeg maar commerciële 3376 02:49:55,800 --> 02:49:59,640 activiteiten met activiteiten die een 3377 02:49:57,779 --> 02:50:01,819 risico Een commerciële risico in zich 3378 02:49:59,640 --> 02:50:01,819 dragen 3379 02:50:01,979 --> 02:50:07,500 ik weet dat weet ik uit een 3380 02:50:05,460 --> 02:50:09,600 heel andere functie die niks met waar we 3381 02:50:07,500 --> 02:50:12,859 hier over kwaad hebben dat opgeven 3382 02:50:09,600 --> 02:50:12,859 moment een van de bedrijven 3383 02:50:13,520 --> 02:50:18,020 van als jullie niet willen eigendom 3384 02:50:16,200 --> 02:50:21,899 splitsen 3385 02:50:18,020 --> 02:50:24,720 Dan zullen jullie aandeelhouders te 3386 02:50:21,899 --> 02:50:27,180 maken krijgen met een verzoek van 3387 02:50:24,720 --> 02:50:28,979 financiëns die gemeentes wel even willen 3388 02:50:27,180 --> 02:50:31,260 uitleggen aan de provincies even willen 3389 02:50:28,979 --> 02:50:33,660 uitleggen hoe ze denken dat dat rijmen 3390 02:50:31,260 --> 02:50:35,279 valt met het verbod in die financiering 3391 02:50:33,660 --> 02:50:36,840 lagen overheden als ik het heel kort 3392 02:50:35,279 --> 02:50:38,640 samen probeer te valt dan is het dus 3393 02:50:36,840 --> 02:50:41,640 eigenlijk dat Nederland over enthousiast 3394 02:50:38,640 --> 02:50:43,140 is geweest die had splitsen en echt kaba 3395 02:50:41,640 --> 02:50:47,180 breed 3396 02:50:43,140 --> 02:50:51,300 en eh een ander punt over die gaswet 3397 02:50:47,180 --> 02:50:52,979 heeft de de gaswets zoals die eh zoals 3398 02:50:51,300 --> 02:50:55,979 die er in 2000 kwam uiteindelijk 3399 02:50:52,979 --> 02:50:58,020 bijgedragen aan eh de verhoging van de 3400 02:50:55,979 --> 02:50:59,880 Groningen productie zoals we die daarna 3401 02:50:58,020 --> 02:51:01,560 hebben gezien of was daar niet een 3402 02:50:59,880 --> 02:51:03,779 directe relatie tussen te leggen Ik zou 3403 02:51:01,560 --> 02:51:06,359 het niet weten 3404 02:51:03,779 --> 02:51:09,300 Nee als je een gasvet maakt onder 3405 02:51:06,359 --> 02:51:12,120 libalisatie in te voeren dan 3406 02:51:09,300 --> 02:51:14,660 is het marktje bepaald en de technische 3407 02:51:12,120 --> 02:51:19,380 mogelijkheden en wensen van 3408 02:51:14,660 --> 02:51:21,420 het gasgebouw eh in hoeverrese optie bar 3409 02:51:19,380 --> 02:51:22,800 te vragen Kan te willen bedienen Ja 3410 02:51:21,420 --> 02:51:24,540 precies dus en die zijn wel het 3411 02:51:22,800 --> 02:51:27,240 gevasteliteerd maar niet aangejaagd of 3412 02:51:24,540 --> 02:51:28,680 nou niet kan me niet voorstellen dat ik 3413 02:51:27,240 --> 02:51:30,680 het zo zeggen maak wel een hele grote 3414 02:51:28,680 --> 02:51:34,020 stap terug in de tijd de nota de paus 3415 02:51:30,680 --> 02:51:35,939 ehm die zegt dat het beleid voor winning 3416 02:51:34,020 --> 02:51:40,580 en afzet wordt gevoerd als geschieden 3417 02:51:35,939 --> 02:51:42,779 het door één geïntegreerd bedrijf ehm 3418 02:51:40,580 --> 02:51:44,580 waren de maatschappelijke als jullie dat 3419 02:51:42,779 --> 02:51:45,920 in de praktijk waren zij in de praktijk 3420 02:51:44,580 --> 02:51:49,680 één bedrijf 3421 02:51:45,920 --> 02:51:53,660 Gasunie en de Maatschap voor strek niet 3422 02:51:49,680 --> 02:51:53,660 en Wat betekenen deze Passage 3423 02:51:54,260 --> 02:52:00,840 iets eerder in het gesprek bracht eh was 3424 02:51:58,020 --> 02:52:03,540 daarvoor zijn nuttig Het waren twee 3425 02:52:00,840 --> 02:52:07,439 aparte entiteiten maar door de personeel 3426 02:52:03,540 --> 02:52:09,540 Unie was het redelijk wijs niet mogelijk 3427 02:52:07,439 --> 02:52:11,340 dat er een mis met zou zijn tussen 3428 02:52:09,540 --> 02:52:12,979 datgene wat de naam zou doen ten 3429 02:52:11,340 --> 02:52:16,260 bovenaan eh 3430 02:52:12,979 --> 02:52:17,700 als u niet en omgekeerd 3431 02:52:16,260 --> 02:52:19,439 maar dat is dan toch precies wat er 3432 02:52:17,700 --> 02:52:22,200 bedoeld wordt met in de praktijk 3433 02:52:19,439 --> 02:52:24,720 geïntegreerd als Ware het een bedrijf Ja 3434 02:52:22,200 --> 02:52:28,160 precies Nee dat dan begrijpen we elkaar 3435 02:52:24,720 --> 02:52:31,859 dat was inderdaad eh mijn vraag ehm 3436 02:52:28,160 --> 02:52:33,899 helemaal aan het begin zei U ehm het 3437 02:52:31,859 --> 02:52:36,120 kwam eigenlijk wel goed uit dat de naam 3438 02:52:33,899 --> 02:52:38,819 ten tijde van de eerste energienota eh 3439 02:52:36,120 --> 02:52:40,859 nog wel wat concessies ehm van de kleine 3440 02:52:38,819 --> 02:52:42,620 Velde had dat maakt het makkelijker om 3441 02:52:40,859 --> 02:52:46,380 dat kleine Velden beleid in te voeren 3442 02:52:42,620 --> 02:52:49,560 ehm je zegt ja dat dat toeval hielp een 3443 02:52:46,380 --> 02:52:51,540 beetje mee Ja was dat toeval of kreeg 3444 02:52:49,560 --> 02:52:53,220 nam in die tijd voorrang bij het 3445 02:52:51,540 --> 02:52:55,340 verkrijgen van concessies eh voor de 3446 02:52:53,220 --> 02:52:58,680 kleine Velde er is 3447 02:52:55,340 --> 02:53:00,899 nooit voorrang geweest 3448 02:52:58,680 --> 02:53:06,180 gegeven bij het verlenen van concessies 3449 02:53:00,899 --> 02:53:10,020 het werd eh het werd eh gegeven op basis 3450 02:53:06,180 --> 02:53:12,479 van de kwaliteit van hun winningsplannen 3451 02:53:10,020 --> 02:53:15,899 om wat bij soort ofwindingsplan eh nou 3452 02:53:12,479 --> 02:53:18,600 ja hun aanvraag voor de concessie en die 3453 02:53:15,899 --> 02:53:20,580 kwaliteit werd beoordeeld door de 3454 02:53:18,600 --> 02:53:24,540 directie mijn bouw van dat werkt toch 3455 02:53:20,580 --> 02:53:27,359 hartgen naar energie en de mijnraad 3456 02:53:24,540 --> 02:53:30,140 en die twee samen 3457 02:53:27,359 --> 02:53:34,500 dat ging terug naar 3458 02:53:30,140 --> 02:53:36,920 de DG e om te zien aan de hand van wat 3459 02:53:34,500 --> 02:53:40,200 de directie Mijn bal van dat is de 3460 02:53:36,920 --> 02:53:42,240 volgorde van die concessie geven van die 3461 02:53:40,200 --> 02:53:46,560 en die concessie geven daaraan een ABN 3462 02:53:42,240 --> 02:53:50,100 Solid DSM uitgas Die hielp inzet daarmee 3463 02:53:46,560 --> 02:53:52,979 om de inhoudelijkheid de diepgang van de 3464 02:53:50,100 --> 02:53:54,920 bacterie beter te kunnen door forsen om 3465 02:53:52,979 --> 02:53:57,620 een 3466 02:53:54,920 --> 02:53:59,279 een 3467 02:53:57,620 --> 02:54:01,620 anekdote te geven over die 3468 02:53:59,279 --> 02:54:04,279 onafhankelijkheid 3469 02:54:01,620 --> 02:54:05,840 op geven want was er een 3470 02:54:04,279 --> 02:54:08,939 beleidsbeschouwing 3471 02:54:05,840 --> 02:54:12,720 in een kabinet aan de orde om het aantal 3472 02:54:08,939 --> 02:54:17,000 adviesraden te verminderen 3473 02:54:12,720 --> 02:54:20,220 en toen heb ik in mijn enthousiasme eh 3474 02:54:17,000 --> 02:54:22,140 voorgesteld om de bijenkaart op te 3475 02:54:20,220 --> 02:54:26,220 heffen 3476 02:54:22,140 --> 02:54:30,060 en gijs van Ardennen die zei nou social 3477 02:54:26,220 --> 02:54:32,160 met idioot dan staat enige adviesraad 3478 02:54:30,060 --> 02:54:33,600 die zeker niet weg mag want dat is de 3479 02:54:32,160 --> 02:54:35,700 Raad waardoor de buitenlands 3480 02:54:33,600 --> 02:54:38,520 investeerders denken van verdorie het 3481 02:54:35,700 --> 02:54:41,399 gebeurt hier zonder ambtelijke eh 3482 02:54:38,520 --> 02:54:43,260 flauwekul of Ministerie de flauwekul ze 3483 02:54:41,399 --> 02:54:45,720 hebben iets waar zou kunnen bouwen toen 3484 02:54:43,260 --> 02:54:49,260 zei Uiteraard heeft u gelijk heb ik weer 3485 02:54:45,720 --> 02:54:52,100 wat geleerd en ik ook weer eh tenslotte 3486 02:54:49,260 --> 02:54:54,960 van mijn kant ehm het viel me ook dat eh 3487 02:54:52,100 --> 02:54:57,359 aan het begin van het gesprek u tweemaal 3488 02:54:54,960 --> 02:55:00,240 verwijst naar de OVV en niet perse in 3489 02:54:57,359 --> 02:55:02,340 een hele flyende zin u zegt twee keer 3490 02:55:00,240 --> 02:55:05,220 over de eh over de onderzoeksraad 3491 02:55:02,340 --> 02:55:07,319 verveiligheid dat hij eigenlijk 3492 02:55:05,220 --> 02:55:08,760 geen keer Oh nou ja het gasgebouw 3493 02:55:07,319 --> 02:55:11,220 bepaalt niet begrepen hebben laat ik het 3494 02:55:08,760 --> 02:55:12,479 zo zeggen ja ik dacht ik wil u toch aan 3495 02:55:11,220 --> 02:55:13,800 het einde van het gesprek de kans geven 3496 02:55:12,479 --> 02:55:15,180 om daar nog even op terug te komen en 3497 02:55:13,800 --> 02:55:17,640 iets ge uitgebreide stil te staan bij 3498 02:55:15,180 --> 02:55:20,340 wat u daarmee bedoelt 3499 02:55:17,640 --> 02:55:23,640 ehm 3500 02:55:20,340 --> 02:55:26,580 Ik begin bij tweede deel van dat rapport 3501 02:55:23,640 --> 02:55:28,439 waar ze het hebben over eh de coterie 3502 02:55:26,580 --> 02:55:31,200 die er zou zijn 3503 02:55:28,439 --> 02:55:33,479 dat was zo'n beetje de Op bladzijde 59 3504 02:55:31,200 --> 02:55:36,979 geloof ik zie je dat belletje koper ook 3505 02:55:33,479 --> 02:55:40,020 het geheugen nog een beetje in orde eh 3506 02:55:36,979 --> 02:55:42,420 waarin ze allerlei hè ook bij zelf uit 3507 02:55:40,020 --> 02:55:45,380 haar betreffende dan denk ik van jullie 3508 02:55:42,420 --> 02:55:47,640 hebben voor strikt geen 3509 02:55:45,380 --> 02:55:50,180 notitie van de spanningen die in het 3510 02:55:47,640 --> 02:55:53,000 gasgebouw eh aanwezig zijn 3511 02:55:50,180 --> 02:55:55,380 waarschijnlijk eh 3512 02:55:53,000 --> 02:55:56,880 of je hebt daar geen aandacht aan willen 3513 02:55:55,380 --> 02:55:59,760 geven dat je een mooi verhaaltje wilde 3514 02:55:56,880 --> 02:56:02,040 hebben eh 3515 02:55:59,760 --> 02:56:04,740 die spanningen waren er wat degelijke 3516 02:56:02,040 --> 02:56:07,439 meerdere malen nu naar mijn beste weten 3517 02:56:04,740 --> 02:56:10,620 eh voorbeelden van gegeven of het nou 3518 02:56:07,439 --> 02:56:15,600 ging over eh kodige indexerende eh zaak 3519 02:56:10,620 --> 02:56:17,779 of eh wel of niet eh de afdeling eh 3520 02:56:15,600 --> 02:56:19,920 planning infrastructuur van Gasunie bij 3521 02:56:17,779 --> 02:56:21,720 Gasunie laten of naar van 3522 02:56:19,920 --> 02:56:25,460 sterrenoverbrengen waarin enorme eh 3523 02:56:21,720 --> 02:56:29,399 ruzie over IS ontstaan eh in 3524 02:56:25,460 --> 02:56:31,859 1993 eh heeft het college van delegeerd 3525 02:56:29,399 --> 02:56:34,620 Commissarissen Pieter Winsemius gevraagd 3526 02:56:31,859 --> 02:56:38,279 als consultant eh gesprekken met alle 3527 02:56:34,620 --> 02:56:41,479 steakhodes te houden eh zo om dat de 3528 02:56:38,279 --> 02:56:44,700 zaak zou verzuurd was tussen de stekels 3529 02:56:41,479 --> 02:56:46,080 we hebben steeds over hem gehouden die 3530 02:56:44,700 --> 02:56:48,300 is stiff Upper lip waardoor de 3531 02:56:46,080 --> 02:56:50,520 buitenwereld steeds dacht van het loopt 3532 02:56:48,300 --> 02:56:53,040 allemaal als een van de Leie dakje maar 3533 02:56:50,520 --> 02:56:55,800 ik krijg heel wat gevochten is het dan 3534 02:56:53,040 --> 02:56:58,859 gek dat er overvv als als buitenwereld 3535 02:56:55,800 --> 02:57:02,279 Ik vind dat je ik vind dat je als zo'n 3536 02:56:58,859 --> 02:57:05,040 belangrijk reputabel eh onderzoeks eh 3537 02:57:02,279 --> 02:57:08,580 Instituut dat je dan op goede gronden 3538 02:57:05,040 --> 02:57:10,800 een eh suggestie moet oproepen van een 3539 02:57:08,580 --> 02:57:12,899 kroketten van een koterietje Ik ben daar 3540 02:57:10,800 --> 02:57:14,520 boos over heeft u daar ook contact over 3541 02:57:12,899 --> 02:57:15,300 opgezocht met de Overvecht Nee 3542 02:57:14,520 --> 02:57:16,859 natuurlijk Ze hebben toch ook geen 3543 02:57:15,300 --> 02:57:20,100 contact opgezocht met mij Ze hebben één 3544 02:57:16,859 --> 02:57:23,100 keer met mij voor klaar Ik vind dat 3545 02:57:20,100 --> 02:57:25,620 beneden pijl en ook het eerste deel vind 3546 02:57:23,100 --> 02:57:29,040 ik beneden pijpen ik heb gister eh 2,5 3547 02:57:25,620 --> 02:57:31,140 van de u voorhoren met eh geologen die 3548 02:57:29,040 --> 02:57:33,060 er te doen eh heb ik dat aangezien en 3549 02:57:31,140 --> 02:57:35,580 dan denk ik bij hem zelf ook Kan je het 3550 02:57:33,060 --> 02:57:36,779 zo opschrijven met dat gemak zodat dat 3551 02:57:35,580 --> 02:57:39,359 er ook in staat met het gemak van 3552 02:57:36,779 --> 02:57:41,220 terugkijken hè dat er eh geen aandacht 3553 02:57:39,359 --> 02:57:43,260 besteed is dan veiligheid We zaten in 3554 02:57:41,220 --> 02:57:44,660 een paradigma die geologen hebben het 3555 02:57:43,260 --> 02:57:47,880 genoemd een eh 3556 02:57:44,660 --> 02:57:50,279 tunnel eh tunnel Nou als je het boekje 3557 02:57:47,880 --> 02:57:51,540 van Thomas Koen over paradigma's heeft 3558 02:57:50,279 --> 02:57:53,939 gelezen geloof dat tatt de man is 3559 02:57:51,540 --> 02:57:56,399 geweest die dat fenomeen paradigme heeft 3560 02:57:53,939 --> 02:57:58,500 opschreven dan blijkt hij hè Dat heeft 3561 02:57:56,399 --> 02:58:00,600 hij heel overtuigd neergezet in dat boek 3562 02:57:58,500 --> 02:58:02,760 van Thomas Koen dat als je als 3563 02:58:00,600 --> 02:58:04,920 wetenschappen in een bepaalde paradigma 3564 02:58:02,760 --> 02:58:06,120 gelooft dat je dan ontzettend veel 3565 02:58:04,920 --> 02:58:08,760 moeite hebt om naar het volgende 3566 02:58:06,120 --> 02:58:11,160 paradigma over te stappen 3567 02:58:08,760 --> 02:58:13,979 nou daar is allemaal geen aandacht aan 3568 02:58:11,160 --> 02:58:16,140 besteed aan in dat rapport van eh meneer 3569 02:58:13,979 --> 02:58:19,439 jouwstra en consorten Corton Ik vind het 3570 02:58:16,140 --> 02:58:21,960 een heel slecht rapport de naam van Raad 3571 02:58:19,439 --> 02:58:25,260 voor de veiligheid niet waard dat is 3572 02:58:21,960 --> 02:58:27,540 duidelijk ehm over die dan een nu zelf 3573 02:58:25,260 --> 02:58:29,460 over begint over die ehm eh gesprekken 3574 02:58:27,540 --> 02:58:30,960 van gisteren en de paradigma's de 3575 02:58:29,460 --> 02:58:32,160 wetenschap was die gisteren aan het 3576 02:58:30,960 --> 02:58:34,319 woord waren die wij zijn natuurlijk ook 3577 02:58:32,160 --> 02:58:37,319 op van Ja wij hebben wel geprobeerd eh 3578 02:58:34,319 --> 02:58:39,000 en doorheen te komen en eh ja en we 3579 02:58:37,319 --> 02:58:42,240 waren bestaande paradigma's maar wij 3580 02:58:39,000 --> 02:58:44,160 merkte dat ook wanneer wij eh andere 3581 02:58:42,240 --> 02:58:45,300 feiten aandroegen die ons punt zouden 3582 02:58:44,160 --> 02:58:47,819 onderstrepen dat wij er niet doorheen 3583 02:58:45,300 --> 02:58:50,160 kwamen waarop eh dat zijn bijvoorbeeld 3584 02:58:47,819 --> 02:58:51,660 hun eh hunzorgpunt op het gebied van de 3585 02:58:50,160 --> 02:58:53,399 veiligheid en de gevolgen van de 3586 02:58:51,660 --> 02:58:55,859 ganzenwinding onvoldoende voor het 3587 02:58:53,399 --> 02:58:57,420 voetlicht wist het krijgen mede vanwege 3588 02:58:55,859 --> 02:59:01,800 de paradigma's zoals u die schets denk 3589 02:58:57,420 --> 02:59:04,319 ik Ja ik probeer zojuist aan uw hoofd te 3590 02:59:01,800 --> 02:59:06,120 brengen dat wetenschappers die in een 3591 02:59:04,319 --> 02:59:08,100 bepaald paradigma zitten 3592 02:59:06,120 --> 02:59:10,080 erg veel moeite hebben om zich te kunnen 3593 02:59:08,100 --> 02:59:11,340 voorstellen dan ander paradig maar 3594 02:59:10,080 --> 02:59:14,060 misschien beter de werkelijkheid 3595 02:59:11,340 --> 02:59:18,600 verklaard dus dat is kan een reden zijn 3596 02:59:14,060 --> 02:59:23,240 een andere reden kan zijn dat iemand wel 3597 02:59:18,600 --> 02:59:27,660 iets meet Zeker te weten maar niet een 3598 02:59:23,240 --> 02:59:30,180 krachtig heeft dat hij dat makkelijk eh 3599 02:59:27,660 --> 02:59:31,979 de trap op kan dragen 3600 02:59:30,180 --> 02:59:34,760 ik weet dat niet bedoel Iedereen is 3601 02:59:31,979 --> 02:59:34,760 gebakken zoals die is 3602 02:59:37,399 --> 02:59:41,700 langzaam naar een afronding Ik had het 3603 02:59:40,080 --> 02:59:45,840 net al even met u over die lange termijn 3604 02:59:41,700 --> 02:59:47,640 contracten in de context van eh dat en 3605 02:59:45,840 --> 02:59:49,080 nu U gaf eigenlijk aan dat het een mooi 3606 02:59:47,640 --> 02:59:52,140 sturingsinstrument ook om je 3607 02:59:49,080 --> 02:59:56,640 energievoorraden ehm daar veel meer Grip 3608 02:59:52,140 --> 02:59:58,740 op te krijgen ehm maar eh onder uw hoofd 3609 02:59:56,640 --> 03:00:00,120 directeur schap kwam die nou ja dat 20 3610 02:59:58,740 --> 03:00:03,899 jaar contract met Rusland bijvoorbeeld 3611 03:00:00,120 --> 03:00:05,580 tot stand Nou ja dat is nu ehm eh dit 3612 03:00:03,899 --> 03:00:08,880 zou een oktober aflopen dus nu eenzijdig 3613 03:00:05,580 --> 03:00:11,640 opgezegd in die context Hoe kijkt u dan 3614 03:00:08,880 --> 03:00:14,779 tegen die lange termijn contracten aan 3615 03:00:11,640 --> 03:00:14,779 niet anders dan 3616 03:00:17,160 --> 03:00:23,960 een oorlog voerende 3617 03:00:20,420 --> 03:00:26,660 hoe zal ik het noemen 3618 03:00:23,960 --> 03:00:30,240 die kan alles omverwerpen 3619 03:00:26,660 --> 03:00:33,300 je gaat opgeven moment ga je contracten 3620 03:00:30,240 --> 03:00:36,359 aan als je de overtuiging en die had ik 3621 03:00:33,300 --> 03:00:40,080 en met mensen met mij en mijn aantal 3622 03:00:36,359 --> 03:00:42,180 houden ook dat je in die tijd dat we dat 3623 03:00:40,080 --> 03:00:44,279 deden en dat was de tijd van hè dat 3624 03:00:42,180 --> 03:00:45,720 eigenlijk de hele wereld naar Rusland 3625 03:00:44,279 --> 03:00:49,140 kwam omdat we dachten dat ze op weg 3626 03:00:45,720 --> 03:00:52,200 waren naar meer democratie en eh normale 3627 03:00:49,140 --> 03:00:54,020 eh economische verhoudingen eh dus op 3628 03:00:52,200 --> 03:00:56,460 het wat wij dan noemde het goede pad 3629 03:00:54,020 --> 03:00:58,340 niet weten dat er achter jou wat zin 3630 03:00:56,460 --> 03:01:01,620 inmiddels al poept in bezig was om eh 3631 03:00:58,340 --> 03:01:03,600 nou ja met tereurdaden te zorgen dat hij 3632 03:01:01,620 --> 03:01:06,180 al sterke man tevoorschijn komt komen 3633 03:01:03,600 --> 03:01:08,760 toen jou het zit eh overleed 3634 03:01:06,180 --> 03:01:10,439 nou dus ik heb daar lijkt daar ook 3635 03:01:08,760 --> 03:01:12,720 Helder over zijn Ik heb ook voor strek 3636 03:01:10,439 --> 03:01:16,319 geen spijt van roer Dat is een gebeuren 3637 03:01:12,720 --> 03:01:18,540 een Act Of God in dit geval van 3638 03:01:16,319 --> 03:01:22,080 en dus die lange termijn contracten die 3639 03:01:18,540 --> 03:01:23,520 zijn er zoals u zei nodig om eh om om 3640 03:01:22,080 --> 03:01:26,460 die Grip op die energie voorraad te 3641 03:01:23,520 --> 03:01:30,660 houden rond die Grip op die energie 3642 03:01:26,460 --> 03:01:33,060 voorraad eh te hebben Ja om om die eh 3643 03:01:30,660 --> 03:01:38,399 bij eh dachten van Nou daar zijn we 3644 03:01:33,060 --> 03:01:42,359 richting 2075 daarom Trend zijn wij zijn 3645 03:01:38,399 --> 03:01:43,979 wel toen ik in mijn laatste jaar als CAO 3646 03:01:42,359 --> 03:01:45,660 waren we natuurlijk bezig met het hoe 3647 03:01:43,979 --> 03:01:49,439 heet dat winnies plan of bestemming uh 3648 03:01:45,660 --> 03:01:52,380 hoe je dat eh winningsplan van Gasunie 3649 03:01:49,439 --> 03:01:55,140 nee niet binnenspeel het eh plan Van 3650 03:01:52,380 --> 03:01:56,540 Gassel set of met de juiste naam daar 3651 03:01:55,140 --> 03:02:00,120 daar 3652 03:01:56,540 --> 03:02:03,540 had ik bij mijn Staf had ik ingestoken 3653 03:02:00,120 --> 03:02:06,600 eh 35 miljard per jaar Nou dit jaar 3654 03:02:03,540 --> 03:02:09,120 daarna zag ik dat het 45 miljard was Nou 3655 03:02:06,600 --> 03:02:11,640 ik heb er niet ongevraagd maar eh dat is 3656 03:02:09,120 --> 03:02:13,140 verder eh door mij niet becommenteer je 3657 03:02:11,640 --> 03:02:15,540 Ik zie alleen maar dat ik een verschil 3658 03:02:13,140 --> 03:02:17,340 daar ziek ja ja en we hadden er net ook 3659 03:02:15,540 --> 03:02:18,960 even over de wat er nu op de gasbak 3660 03:02:17,340 --> 03:02:22,560 gebeurt heeft ook te maken natuurlijk 3661 03:02:18,960 --> 03:02:24,300 met keuzes uit het verleden Ehm welke 3662 03:02:22,560 --> 03:02:27,180 lessen vallen er nou eigenlijk uit de 3663 03:02:24,300 --> 03:02:28,460 trekken uit die keuzes van het verleden 3664 03:02:27,180 --> 03:02:32,540 die we toen hebben gemaakt hoe dat nu 3665 03:02:28,460 --> 03:02:32,540 zijn impact op de gasmarkt heeft 3666 03:02:35,220 --> 03:02:40,859 eh ik zal eh 3667 03:02:38,100 --> 03:02:42,600 Ah zeggen 3668 03:02:40,859 --> 03:02:43,920 ook al is het als het goed is een 3669 03:02:42,600 --> 03:02:47,700 aflopen de zaken want we moeten van 3670 03:02:43,920 --> 03:02:51,540 fossiel af eh kijken of je die satése 3671 03:02:47,700 --> 03:02:55,680 gast reserves alsnog eh gasberringen eh 3672 03:02:51,540 --> 03:03:01,080 Gelukkig had gezegd alsnog kan eh kan eh 3673 03:02:55,680 --> 03:03:03,840 implementeren eh zodat we op een eh voor 3674 03:03:01,080 --> 03:03:06,060 de Burger verantwoordde manier wat ook 3675 03:03:03,840 --> 03:03:07,859 draagvlak voor de transitie betekent eh 3676 03:03:06,060 --> 03:03:10,939 naar beneden kunnen 3677 03:03:07,859 --> 03:03:15,680 twee Daarvoor kan het nodig zijn dat je 3678 03:03:10,939 --> 03:03:19,439 je goed verstaat met de mensen de 3679 03:03:15,680 --> 03:03:21,000 actoren die er overgaan of als een lange 3680 03:03:19,439 --> 03:03:24,240 termijn contract nodig is dat dat kan 3681 03:03:21,000 --> 03:03:26,340 gebeuren met name denk ik nu aan eh lhg 3682 03:03:24,240 --> 03:03:29,340 langer termijn eh contract want je gaat 3683 03:03:26,340 --> 03:03:32,220 hè als je alleen maar afhankelijk wil 3684 03:03:29,340 --> 03:03:33,660 zijn van spot eh deals op de lhg markt 3685 03:03:32,220 --> 03:03:40,200 te betaal je helemaal de hoofdprijs 3686 03:03:33,660 --> 03:03:42,740 vrees ik eh en in de derde plaats zou ik 3687 03:03:40,200 --> 03:03:45,960 eh 3688 03:03:42,740 --> 03:03:48,120 via u Den Haag willen aanraden om nog 3689 03:03:45,960 --> 03:03:51,060 een schroef na te denken over dat eh hoe 3690 03:03:48,120 --> 03:03:54,240 leersysteem van de topambtenaren Ik 3691 03:03:51,060 --> 03:03:57,540 geloof niet dat dat altijd of altijd dat 3692 03:03:54,240 --> 03:04:00,720 dat systeem houdbaar is je moet ook echt 3693 03:03:57,540 --> 03:04:04,080 mensen hebben die in de diepte de zaken 3694 03:04:00,720 --> 03:04:06,180 hebben ervaren kennen enzovoorts Het is 3695 03:04:04,080 --> 03:04:07,800 niet allemaal management gebeuren voor 3696 03:04:06,180 --> 03:04:10,620 drie vier jaar 3697 03:04:07,800 --> 03:04:13,140 Kunt u dat nog even wat die prop ingaan 3698 03:04:10,620 --> 03:04:15,680 wat u daarmee bedoelt 3699 03:04:13,140 --> 03:04:17,760 Er is een ik weet niet hoe die dames eh 3700 03:04:15,680 --> 03:04:18,960 bmd of zoiets nee dat is het op een 3701 03:04:17,760 --> 03:04:23,899 gegeven moment Zal ik discussie dus weer 3702 03:04:18,960 --> 03:04:23,899 wat anders Aanbieding hè abonnees 3703 03:04:25,939 --> 03:04:31,500 leuke idee Ik denk dat de uitwerking de 3704 03:04:29,399 --> 03:04:34,439 praktijk Nu heeft getoond voor mij 3705 03:04:31,500 --> 03:04:37,920 althans dat dat niet de beste manier is 3706 03:04:34,439 --> 03:04:40,800 om eh om te doen wat in dat rapport van 3707 03:04:37,920 --> 03:04:43,200 de OVV hè daar staat als het ware dat 3708 03:04:40,800 --> 03:04:45,779 het eh niet goed zou zijn dat er eh 3709 03:04:43,200 --> 03:04:47,000 wisseling is We hebben destijds hebben 3710 03:04:45,779 --> 03:04:49,279 we de voor 3711 03:04:47,000 --> 03:04:51,960 gevochten zou ik haar zeggen als eh 3712 03:04:49,279 --> 03:04:53,220 departement om te zorgen dat je ook eens 3713 03:04:51,960 --> 03:04:56,640 een keertje mensen van buiten kan 3714 03:04:53,220 --> 03:04:58,380 krijgen bijvoorbeeld eh op het eh direct 3715 03:04:56,640 --> 03:05:00,180 te laten generaalindustrie daar is toen 3716 03:04:58,380 --> 03:05:02,399 Harry lelieveld-directeur Generaal 3717 03:05:00,180 --> 03:05:04,819 geworden en hij was de hoofdstad man van 3718 03:05:02,399 --> 03:05:07,859 de hoogoven zodat je een keertje Wat 3719 03:05:04,819 --> 03:05:10,380 complementaaliteit krijgt in datgene wat 3720 03:05:07,859 --> 03:05:13,859 er in antelijke toppen aan de orde is en 3721 03:05:10,380 --> 03:05:16,439 die eh abd 3722 03:05:13,859 --> 03:05:17,760 eh ik ben een tijdje weg uit Den Haag eh 3723 03:05:16,439 --> 03:05:19,020 daarom maak ik deze opmerking 3724 03:05:17,760 --> 03:05:20,580 waarschijnlijk want ze zullen voor 3725 03:05:19,020 --> 03:05:23,819 straks niet mee bezig zijn Maar ik maak 3726 03:05:20,580 --> 03:05:25,560 hem toch eh dat die abd eh een soort 3727 03:05:23,819 --> 03:05:28,020 management laag is waar iedereen maar 3728 03:05:25,560 --> 03:05:30,600 gluisloos eh kan overstappen naar het 3729 03:05:28,020 --> 03:05:33,000 volgende departement en dat is heel 3730 03:05:30,600 --> 03:05:36,359 schadelijk van je kent hem materie niet 3731 03:05:33,000 --> 03:05:38,580 voldoende en wat mede daardoor ook 3732 03:05:36,359 --> 03:05:40,500 schadelijk is dat allerlei lobby groepen 3733 03:05:38,580 --> 03:05:44,040 veel makkelijker hun gelijk kunnen halen 3734 03:05:40,500 --> 03:05:46,140 want die topbaas die kent niet alle in 3735 03:05:44,040 --> 03:05:49,560 zijn ouds van een zo lobby groep Nou ik 3736 03:05:46,140 --> 03:05:53,040 heb eh de gelegenheid gehad om u iets 3737 03:05:49,560 --> 03:05:55,220 van mijzelf kwijtraken dank u En ik 3738 03:05:53,040 --> 03:05:57,720 wilde niet voor ook nog gaan u vragen eh 3739 03:05:55,220 --> 03:05:59,279 hoe u reflecteert op de huidige situatie 3740 03:05:57,720 --> 03:06:01,200 in Groningen 3741 03:05:59,279 --> 03:06:02,580 afschuwelijk 3742 03:06:01,200 --> 03:06:05,399 en dat is natuurlijk een hele makkelijke 3743 03:06:02,580 --> 03:06:07,380 keet Daar heb ik het volgende 3744 03:06:05,399 --> 03:06:11,040 overgedacht 3745 03:06:07,380 --> 03:06:13,140 als poging om concret te zijn 3746 03:06:11,040 --> 03:06:16,080 door Wiebes 3747 03:06:13,140 --> 03:06:20,640 met zijn 3748 03:06:16,080 --> 03:06:22,140 concept kwam van Groningen gaat dicht 3749 03:06:20,640 --> 03:06:26,300 en 3750 03:06:22,140 --> 03:06:28,620 we knippen mama tussenuit de 3751 03:06:26,300 --> 03:06:31,560 geducteerde die komen aan de voordeur en 3752 03:06:28,620 --> 03:06:33,600 daar behandelen wij ze en ik regel wel 3753 03:06:31,560 --> 03:06:38,660 aan de achterdeur met de NAM 3754 03:06:33,600 --> 03:06:41,220 dat Groningen dicht gaat dan zeg ik van 3755 03:06:38,660 --> 03:06:44,520 snel mogelijk naar beneden enzovoorts 3756 03:06:41,220 --> 03:06:45,960 voor de veiligheid allemaal prima maar 3757 03:06:44,520 --> 03:06:48,540 je weet nooit wat er gebeurten de wereld 3758 03:06:45,960 --> 03:06:51,960 zie vandaag gaan morgen dus je moet 3759 03:06:48,540 --> 03:06:54,240 weten wat je doet met dicht doen als je 3760 03:06:51,960 --> 03:06:56,160 cement in de Boer in de productieputte 3761 03:06:54,240 --> 03:06:58,859 gooit dan ben je volgens mij niet 3762 03:06:56,160 --> 03:07:02,120 helemaal zinnig bezig maar nu het 3763 03:06:58,859 --> 03:07:02,120 belangrijke voor de gedupeerde 3764 03:07:02,460 --> 03:07:07,800 dat concept vervoerder en achterdeur dat 3765 03:07:05,640 --> 03:07:10,760 was qua concept van minister Wiebes Wat 3766 03:07:07,800 --> 03:07:13,439 mij betreft Picobello Zo moet je doen 3767 03:07:10,760 --> 03:07:15,479 Waarom zeg ik dat zo overtuigend omdat 3768 03:07:13,439 --> 03:07:17,100 Een senator van CDA mij een keertje 3769 03:07:15,479 --> 03:07:18,479 daarvoor had gevraagd wat doe je nou Ik 3770 03:07:17,100 --> 03:07:21,120 zei van je moet in andert dus uitknippen 3771 03:07:18,479 --> 03:07:23,340 en u weet als iemand anders zegt wat je 3772 03:07:21,120 --> 03:07:25,080 zelf dacht het goed zat vind je dat 3773 03:07:23,340 --> 03:07:28,200 altijd heerlijk maar nu over de 3774 03:07:25,080 --> 03:07:33,660 uitvoering Ik vind het een tekortkoming 3775 03:07:28,200 --> 03:07:36,660 van EZ is het kamux ezk dat ze dat 3776 03:07:33,660 --> 03:07:38,819 concept niet echt hebben uitgevoerd en 3777 03:07:36,660 --> 03:07:41,399 voor een deel want ik heb zelf afgewaar 3778 03:07:38,819 --> 03:07:43,380 Hoe komt dat nou dat komt omdat naar 3779 03:07:41,399 --> 03:07:48,000 mijn smaak de kamer ook boter op zijn 3780 03:07:43,380 --> 03:07:50,960 hoofd heeft want als je voortdurend zegt 3781 03:07:48,000 --> 03:07:53,399 ik ijs dit en ik wil hebben dat de naam 3782 03:07:50,960 --> 03:07:55,319 iedere euro die ze aan schade 3783 03:07:53,399 --> 03:07:57,240 veroorzaakt hebben moet voor dan denk ik 3784 03:07:55,319 --> 03:07:58,979 van je bent niet wijs want je weet niet 3785 03:07:57,240 --> 03:08:01,020 wat voor onzekerheidsmars is allemaal 3786 03:07:58,979 --> 03:08:03,840 moeten zijn Je moet alles een commercant 3787 03:08:01,020 --> 03:08:06,000 moet je opgeven moment die Four Coupé 3788 03:08:03,840 --> 03:08:09,779 aan deur doen Je moet opgeven moment met 3789 03:08:06,000 --> 03:08:10,640 Shell en Esso er uitkomen zeggen van nou 3790 03:08:09,779 --> 03:08:14,399 Hoeveel 3791 03:08:10,640 --> 03:08:17,640 betaal eh Voor welk bedrag kan jij van 3792 03:08:14,399 --> 03:08:20,160 mij weglopen en dat eventueel aan de 3793 03:08:17,640 --> 03:08:21,479 voordeur meer uitbetaald wordt als dat 3794 03:08:20,160 --> 03:08:23,399 je aan de achterdeur van de naam hebt 3795 03:08:21,479 --> 03:08:26,640 gekregen dat interesseert mij niets het 3796 03:08:23,399 --> 03:08:30,180 gaat gewoon dat je het vertrouwen en de 3797 03:08:26,640 --> 03:08:35,399 schade van de geducte geduperde in 3798 03:08:30,180 --> 03:08:37,740 Groningen eh weer zo goed mogelijk nou 3799 03:08:35,399 --> 03:08:40,200 hersteld of ieder geval minder erg maakt 3800 03:08:37,740 --> 03:08:43,220 dat dat nu is maar wat er nu is dat is 3801 03:08:40,200 --> 03:08:43,220 een rotzooitje 3802 03:08:45,060 --> 03:08:49,080 We zijn bijna toe aan de afronden want 3803 03:08:47,340 --> 03:08:52,760 ik wil je toch nog iets vragen we zijn 3804 03:08:49,080 --> 03:08:57,060 al lang bezig maar er is in 3805 03:08:52,760 --> 03:09:00,560 1997 in Roswinkel een zware beving 3806 03:08:57,060 --> 03:09:04,500 geweest 3,4 de schaal van richten 1997 3807 03:09:00,560 --> 03:09:05,640 en dat is in zwaarte hoort dat bij Ja er 3808 03:09:04,500 --> 03:09:07,979 staat eigenlijk nummer drie Er zijn 3809 03:09:05,640 --> 03:09:11,520 meerdere bevingen geweest van eh 3.4 3810 03:09:07,979 --> 03:09:14,279 maar eh recente in het ja voordat u 3811 03:09:11,520 --> 03:09:17,700 vertrekt eh bij Gasunie eh nu gaat weg 3812 03:09:14,279 --> 03:09:21,479 in 2004 in 2003 zijn er 4 bevingen 3813 03:09:17,700 --> 03:09:25,020 geweest eh boven 2.5 op de schaal van 3814 03:09:21,479 --> 03:09:27,680 richten en ik ben benieuwd maakt u zich 3815 03:09:25,020 --> 03:09:31,260 in die periode zelf zorgen over die 3816 03:09:27,680 --> 03:09:34,560 bodembewegingen en de omvang daarvan 3817 03:09:31,260 --> 03:09:36,420 eh daar maakte ik me geen zorgen over om 3818 03:09:34,560 --> 03:09:37,560 twee reden die voor strek verschillen 3819 03:09:36,420 --> 03:09:42,000 zijn 3820 03:09:37,560 --> 03:09:46,520 de eerste is dat er in het totale 3821 03:09:42,000 --> 03:09:50,640 gasgebouw en het gebouw van ezk een hele 3822 03:09:46,520 --> 03:09:53,760 duidelijke heldere taakverdeling is 3823 03:09:50,640 --> 03:09:56,100 staat toezicht Dat hoorde ik gisteren 3824 03:09:53,760 --> 03:09:59,340 ook hè in de voren die u heeft gehouden 3825 03:09:56,100 --> 03:10:01,260 Is Zo heb ik het ook altijd begrepen is 3826 03:09:59,340 --> 03:10:03,840 er voor de veiligheid en ik voegde dan 3827 03:10:01,260 --> 03:10:07,020 aan toe en om toe te zien dat aan alle 3828 03:10:03,840 --> 03:10:08,279 relevante wetgeving wordt gedaan met uw 3829 03:10:07,020 --> 03:10:11,760 wetgevingers ook dat is trouwens ook wel 3830 03:10:08,279 --> 03:10:13,880 door één van uw Getuigen ook genoemd 3831 03:10:11,760 --> 03:10:13,880 gister 3832 03:10:14,100 --> 03:10:21,020 de naam is verantwoordelijk 3833 03:10:16,380 --> 03:10:24,680 voor het goede veilig uitvoeren dus 3834 03:10:21,020 --> 03:10:26,880 zij moeten daarvoor 3835 03:10:24,680 --> 03:10:29,460 zorgens geologische dienst in mijn tijd 3836 03:10:26,880 --> 03:10:33,319 bestond die is overgegaan of opgenomen 3837 03:10:29,460 --> 03:10:36,660 in eh TNO dus dat is het geologische 3838 03:10:33,319 --> 03:10:38,460 kenniscentrum van Nederland bij mij 3839 03:10:36,660 --> 03:10:42,000 weten naast de universiteitssysteem 3840 03:10:38,460 --> 03:10:44,819 Delft en dan heb je het KNMI die een eh 3841 03:10:42,000 --> 03:10:46,439 kennis heeft van aardbevingen gasune 3842 03:10:44,819 --> 03:10:50,340 heeft daar geen enkele kennis over en ik 3843 03:10:46,439 --> 03:10:53,939 persoonlijk ook niet dus eh zolang daar 3844 03:10:50,340 --> 03:10:55,439 geen alarm bellen komen en ook niet van 3845 03:10:53,939 --> 03:10:59,060 anderen 3846 03:10:55,439 --> 03:11:03,840 orde is dat niet iets waar ik mij 3847 03:10:59,060 --> 03:11:05,580 bezorgd over voeren want ik had de 3848 03:11:03,840 --> 03:11:07,920 overtuiging dat dat wel een hand zou 3849 03:11:05,580 --> 03:11:09,200 zijn nou dan bent u aan het uitzoeken of 3850 03:11:07,920 --> 03:11:12,180 mijn 3851 03:11:09,200 --> 03:11:14,100 onderstelling juist is en de andere 3852 03:11:12,180 --> 03:11:17,160 reden dat ze een hele persoonlijke Ik 3853 03:11:14,100 --> 03:11:17,899 heb tot en met mijn 11e jaar in Indië 3854 03:11:17,160 --> 03:11:20,819 gewoon 3855 03:11:17,899 --> 03:11:23,359 ik heb wel aardbevingen meegemaakt 3856 03:11:20,819 --> 03:11:27,060 waarbij ik op handen en voeten moest eh 3857 03:11:23,359 --> 03:11:29,660 steunen omdat de tele eh Golf dus eh 3858 03:11:27,060 --> 03:11:32,760 heel eerlijk gezegd en dat eh 3859 03:11:29,660 --> 03:11:34,979 dacht ik in het begin tot ik had gelezen 3860 03:11:32,760 --> 03:11:37,439 en gehoord wat verder aan de hand was 3861 03:11:34,979 --> 03:11:38,520 vorm het al in groning zo slecht dat we 3862 03:11:37,439 --> 03:11:42,239 hem Waar hebben we het over een eh 3863 03:11:38,520 --> 03:11:44,580 lichte van twee zes of 3.0 bedoelde dat 3864 03:11:42,239 --> 03:11:46,220 dat was het was voor mij persoonlijk 3865 03:11:44,580 --> 03:11:48,720 niet en iedereen heeft zijn eigen 3866 03:11:46,220 --> 03:11:51,120 geschiedenis natuurlijk ook meenemend in 3867 03:11:48,720 --> 03:11:54,960 zijn hoe die op iets reageert toen ik 3868 03:11:51,120 --> 03:11:56,640 gelezen had en gehoord had eh wat het 3869 03:11:54,960 --> 03:12:00,120 verschil tussen de aardbevingen eh 3870 03:11:56,640 --> 03:12:02,640 rondom het eh meer van pra-bad eh op 3871 03:12:00,120 --> 03:12:05,220 zijn Matra eh en eh de aardbevingen 3872 03:12:02,640 --> 03:12:07,380 Groningen toegeving begrijpen dat u iets 3873 03:12:05,220 --> 03:12:10,439 echt heet anders aan de orde was dus wat 3874 03:12:07,380 --> 03:12:12,000 dat betreft is die tweede reden dus doe 3875 03:12:10,439 --> 03:12:14,880 ik voorbij maar dat is pas later gekomen 3876 03:12:12,000 --> 03:12:17,640 ja dan mijn laatste vraag omdat u 3877 03:12:14,880 --> 03:12:19,859 gisteren zelf ook heeft geluisterd hè Er 3878 03:12:17,640 --> 03:12:22,920 werd ook benadrukt eh door de heer Roest 3879 03:12:19,859 --> 03:12:24,840 dat eh de gaswinning eigenlijk boven de 3880 03:12:22,920 --> 03:12:26,760 mijnbouwwets stond Ja ik vond het een 3881 03:12:24,840 --> 03:12:30,479 hele Kurio omdat er een gas weet was en 3882 03:12:26,760 --> 03:12:33,359 ja wat hoe interpreteerde u eh dat ik 3883 03:12:30,479 --> 03:12:35,220 denk dat die eh toen hij dat zei dat ik 3884 03:12:33,359 --> 03:12:36,600 oh jee dat is iets voor de voor de 3885 03:12:35,220 --> 03:12:39,300 commissies waar dat we oppakken dat 3886 03:12:36,600 --> 03:12:42,420 blijkt en het tweede wat ik dacht was eh 3887 03:12:39,300 --> 03:12:47,359 hij drugt zich eh naar mijn smaak niet 3888 03:12:42,420 --> 03:12:49,319 eh niet goed uit eh omdat eh het eh 3889 03:12:47,359 --> 03:12:51,180 widingsplan is een onderdeel van de 3890 03:12:49,319 --> 03:12:55,319 gaswet kan best zijn dat in de praktijk 3891 03:12:51,180 --> 03:12:57,660 eh de gaswet eh en de mijn werd 3892 03:12:55,319 --> 03:12:59,220 niet meer hoeft niet meer niet naadloos 3893 03:12:57,660 --> 03:13:02,460 op elkaar aansluiten Dat weet ik niet 3894 03:12:59,220 --> 03:13:04,939 want ik heb dat was na mijn tijd eh maar 3895 03:13:02,460 --> 03:13:08,220 eh ze moeten wel volgens de wet 3896 03:13:04,939 --> 03:13:10,739 functioneren alleen het kan zijn dat de 3897 03:13:08,220 --> 03:13:13,140 instituties datoren in zo'n wet Ja 3898 03:13:10,739 --> 03:13:15,180 opgeven moment niet goed functioneren 3899 03:13:13,140 --> 03:13:16,560 zoals de wet beoogd heeft of bedoelt 3900 03:13:15,180 --> 03:13:20,819 heeft 3901 03:13:16,560 --> 03:13:23,220 en wat ik wat ik veel opvallende vond 3902 03:13:20,819 --> 03:13:26,279 en ik geloof dat hij daar die uitspraak 3903 03:13:23,220 --> 03:13:29,520 op deed dat hij zei dat ze die brief van 3904 03:13:26,279 --> 03:13:33,000 die 425 miljard nou 3905 03:13:29,520 --> 03:13:34,739 eh dat is ieder geval een ommissie die 3906 03:13:33,000 --> 03:13:37,800 mij opviel laat ik het zo zeggen dan 3907 03:13:34,739 --> 03:13:39,899 komt dat niet omdat die stukken die 3908 03:13:37,800 --> 03:13:42,960 gingen over de verkop eh dat daar toch 3909 03:13:39,899 --> 03:13:45,540 een cultuur was die moeten we achter eh 3910 03:13:42,960 --> 03:13:47,399 Gesloten Deuren Goed bewaren terwijl 3911 03:13:45,540 --> 03:13:49,739 degene die verantwoordelijk was voor de 3912 03:13:47,399 --> 03:13:51,180 uitvoering van de toezicht op de 3913 03:13:49,739 --> 03:13:53,939 mijnbouw activiteiten komt volgende 3914 03:13:51,180 --> 03:13:57,779 mijnbouwwet geen toegang had tot die 3915 03:13:53,939 --> 03:14:00,239 informatie Ja ik eh moet eh speculeren 3916 03:13:57,779 --> 03:14:03,420 eh ik kan het niet voorstellen eh dat 3917 03:14:00,239 --> 03:14:06,359 dat de reden kan zijn want eh het Staats 3918 03:14:03,420 --> 03:14:09,779 toezicht op de mijnen eh die moest 3919 03:14:06,359 --> 03:14:12,239 voorzien worden om hun taak te kunnen eh 3920 03:14:09,779 --> 03:14:15,060 a bevat kunnen uitvoeren dus daarom dat 3921 03:14:12,239 --> 03:14:16,319 dit voor mij een racommissie is door als 3922 03:14:15,060 --> 03:14:18,479 zij de redenen voor hebben nou dat 3923 03:14:16,319 --> 03:14:20,300 zullen jullie wel eh te horen krijgen 3924 03:14:18,479 --> 03:14:22,260 maar ik had me niet voorstellen goed 3925 03:14:20,300 --> 03:14:24,540 daarmee zijn we nu echt aan het einde 3926 03:14:22,260 --> 03:14:26,700 gekomen van dit eh westlangen voor 3927 03:14:24,540 --> 03:14:27,500 dank voor uw komst dank voor uw 3928 03:14:26,700 --> 03:14:30,239 antwoorden 3929 03:14:27,500 --> 03:14:32,399 ik vraag de rivier om u naar buiten te 3930 03:14:30,239 --> 03:14:34,200 geleiden net als u eh begeleiden mevrouw 3931 03:14:32,399 --> 03:14:36,720 Verhagen 3932 03:14:34,200 --> 03:14:39,020 rivier gaat dat nu doen en ik wens je 3933 03:14:36,720 --> 03:14:39,020 nog een goede dag 3934 03:14:43,750 --> 03:14:46,870 [Applaus] 3935 03:14:47,460 --> 03:14:52,439 tot ziens 3936 03:14:49,920 --> 03:14:54,420 en ik schors nee ik sluiten voor gaten 3937 03:14:52,439 --> 03:14:57,239 moet ik zeggen want eh gaan straks naar 3938 03:14:54,420 --> 03:15:00,680 een nieuw voorbereiden eh om Ja 1:45 3939 03:14:57,239 --> 03:15:00,680 gaan we met de volgende verder