---

, bijgewerkt:

De Bevinkjes–Quiz

vragen over de gaswinning


Reacties op deze quiz:


Categorie: Politiek

De gaswinning ná “Huizinge”.

In 2012 was de “beving van Huizinge”. Op dat moment werd het echt duidelijk dat er iets fout zat met de gaswinning.

Het kabinet moest hierop reageren. In het jaar er na, 2013, veranderde er iets aan de hoeveelheid opgepompt gas.

Wat gebeurde er met de gaswinning?

Tekst:

“Het vorige kabinet heeft in 2013 bewust nog veel gas laten winnen in Groningen […]. Dat zei René Paas, commissaris van de koning in Groningen, gisteravond in een talkshow […].

In 2012 vond bij het Groningse dorp Huizinge de tot nu toe hevigste aardbeving plaats. Het leidde ertoe dat het SodM een paar maanden later adviseerde om de gaswinning zo snel mogelijk flink te verminderen omwille van de veiligheid in Groningen. Maar in het jaar dat volgde ging de gaswinning niet naar beneden, maar juist flink omhoog.

Bron: NOS (29 december 2019)

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Geologie

“Bevinkje.”

Minister Wiebes had het op 23 mei 2019 over een “bevinkje”.

Wat is een verschil tussen een natuurlijke (“gewone”) aardbeving en een beving in Groningen?

Wat zegt de NOS hierover:

Tekst:

“[…]Vijftien daarvan hadden een kracht van drie of meer. Dat zijn flinke bevingen.

Dat komt doordat ze niet zo diep plaatsvinden, zo'n drie kilometer.

Natuurlijke aardbevingen zitten veel dieper, op tien kilometer.

Dan zit er een veel dikkere laag aarde bovenop die de schok kan dempen.

Aardbevingen veroorzaakt door gas hebben dus veel meer gevolgen, lees: schade.”

Bron: NOS (13 januari 2018)

Let op: Je kunt op elk moment stoppen en naar beneden scrollen voor je score.

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Recht

Van wie is het gas?

Toch toch even deze vraag:

Van wie is het gas eigenlijk?

In eerste instantie lijkt het gas van de staat te zijn:

“Stel dat Groningen dezelfde wetten kent als Texas – een Amerikaanse staat waar een enorme olievoorraad in de grond zit – dan […] en Groningen was een provincie vol steenrijke aardgasondernemers geweest.

Dat het zo niet werkt komt door Napoleon, de Franse keizer die van 1795 tot 1813 over Nederland heerste. In 1810 voerde Napoleon de zogenoemde mijnwet in, waarin is vastgelegd dat delfstoffen in de grond niet toebehoren aan de grondeigenaar maar aan de staat.”

Bron: NPO Focus.

Toegevoegd op 10 juni 2019: Maar het gaat verder (met dank aan o.a. Reinalda Start, een van de auteurs van het boek De Gaskolonie):

fragment uit het boek De Gaskolonie

“NAM eigenaar van 't Groningse gas

In de brief die de NAM aan de minister schrijft, wordt erop gewezen dat 'de voorgenomen beperking een disproportionele inbreuk (zou) betekenen op het eigendomsrecht van NAM met betrekking tot het Groningengas'. Huh, eigendomsrecht? Het ondergrondse gas is toch zeker van de staat? Nee dus. Het is inderdaad het eigendom van de NAM. Zo is dat bepaald in 1963.”

Bron: De gaskolonie - Van nationale bodemschat tot Groningse tragedie

Links naar bronnen aan het eind van de quiz.

scroll naar volgende

 

Categorie: Financiën

Orde van grootte.

Laten we de grootte van de aardgasbaten eens een beetje in perspectief plaatsen. We nemen het jaar 2014.

De aardgasbaten zijn groter dan bijvoorbeeld de winst van Schiphol. Maar hoevéél groter?

Sleep de staafdiagram naar de volgens jou correcte waarde.


Staafdiagram:
linker staafje is winst Schiphol in 2014,
rechterstaafje moet je verslepen naar de juiste waarde van de aardgasbaten in 2014:

€ 20000 miljoen
€ 18000 miljoen
€ 16000 miljoen
€ 14000 miljoen
€ 12000 miljoen
€ 10000 miljoen
€ 8000 miljoen
€ 6000 miljoen
€ 4000 miljoen
€ 2000 miljoen0
Winst Schip­hol (2014)

Sleep deze staaf aan de bovenkant omhoog of omlaag

= gekozen antwoord = juiste antwoord

Winst Schiphol 2014: € 272 miljoen
Aardgasbaten 2014: € 10.000 miljoen

(€ 10.000 miljoen = € 10 miljard)

Bron: HP de Tijd en Wikipedia.

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Financiën

Verdeling van de aardgasbaten.

De besteding van de aardgasbaten is door de overheid niet goed bijgehouden. Maar gelukkig heeft ze van eentiende van de poen wel een huishoudboekje. We hebben het hier over het zogenaamde FES (Fonds Economische Structuurversterking).

Hoe is dit geld over Nederland verdeeld? We vergelijken hier alleen Noord-Nederland en West-Nederland (de rest van de percentages zijn dus voor Zuid en Oost).

Welke van onderstaande verdelingen van het FES-geld is correct?
staafdiagram met verdeling en ook de inwonersaantallen.

Onderzoek uit 2006 door Instituut voor Onderzoek van Overheidsuitgaven op verzoek van Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN):

“Conclusies:

Vooral door de verkeer- en vervoersprojecten die met FES-middelen gefinancierd worden, is er scheve verdeling van de FES-middelen over de landsdelen in vergelijking met de verdeling van de bevolking over de landsdelen (figuur).

In Noord-Nederland is 10 procent van de bevolking woonachtig, terwijl 1% van de FES-middelen (excl. de bovenregionale middelen) neerslaan in Noord-Nederland.

De zelfde scheve verdeling doet zich in dezelfde mate voor in Oost-Nederland (21% van de bevolking en 2% van de FES-middelen). Iets minder scheef is de verdeling voor Zuid-Nederland (22% van de bevolking en 9% van de FES-investeringen).

Voor het westen van het land is het omgekeerde het geval. Terwijl in West-Nederland 47% van de bevolking woonachtig is, vindt 88% van de FES-investeringen (excl. bovenregionaal) in dit deel van het land plaats.”

Bron: Instituut voor Onderzoek van Overheidsuitgaven.

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Financiën

Baten per Nederlander.

Hoeveel euro leverde de gaswinning iedere Nederlander sinds 1959 op?

“De gasbonanza leverde iedere Nederlander sinds 1959 […] een bedrag op van bijna €17.000. Bij elkaar tot en met 2015 zo'n €285 miljard.”

Bron: Financieel Dagblad

Link naar bron aan het eind van de quiz.

Aanvulling: inmiddels heeft het CBS vastgesteld dat het geen €285 miljard is maar €417 miljard. Dus ongeveer € 25.000 (vijfentwintigduizend euro) per persoon.


scroll naar volgende

Categorie: Aardrijkskunde

Oklahoma en Groningen.

Ook in Oklahoma (USA) vinden aardbevingen door gaswinning (en oliewinning) plaats. Er zijn echter verschillen.

Welke van onderstaande uitspraken is correct?

“[…]Veel Groningers voelen zich bestolen. Het is immers hun gas, maar ze krijgen daarvoor niet meer dan aardbevingen terug. De opbrengst vloeit naar de NAM en Den Haag.

Dat is in Oklahoma wel anders. Het gas en de olie worden gewonnen door regionale bedrijven, de winst blijft in de staat. De industrie brengt de inwoners van Oklahoma niet slechts aardbevingen maar ook welvaart.”

Bron: Lotgenoten (longread van het Dagblad van het Noorden).

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Financiën

Totale aardgasbaten versus compensatie voor Groningen.

Hoeveel geld is er naar Groningen gegaan in relatie tot de totale aardgasbaten?

Sleep de rechterbalk hieronder omhoog of naar beneden naar de juiste waarde.

Staafdiagram:
linkerstaaf: totale aardgasbaten door de jaren:
rechterstaafje moet je verslepen naar de juiste waarde van het compensatiebedrag.

€ 450 miljard
€ 400 miljard
€ 350 miljard
€ 300 miljard
€ 250 miljard
€ 200 miljard
€ 150 miljard
€ 100 miljard
€ 50 miljard
Totale aard­gas­baten

Sleep deze staaf omhoog of omlaag

= gekozen antwoord = juiste antwoord

De totale aardgasbaten zijn 417 miljard euro. De compensatie voor Groningen is ongeveer 1,2 miljard (door Max van den Berg afgedwongen) plus ongeveer een miljard via het Nationaal Programma Groningen.

In totaal ongeveer 2,5 miljard.

Dat is ongeveer 0,6% van de totale aardgasbaten.


scroll naar volgende

Categorie: Financiën

Pensioen.

Door de gaswinning raken sommige mensen (een deel van) hun pensioen kwijt. Hoe kan dit?

Veel mensen hebben hun huis als vorm van pensioen.

“[…] omdat de perceptie van veiligheid niet alleen gaat over hoe veilig men denkt dat het eigen huis is (weten doet men dit vaak niet) maar ook in belangrijke mate over onzekerheid en zorgen over de toekomst (‘ons huis was ons pensioen ‐ krijgen we het nog verkocht?’) […]”

Bron: Rijksuniversiteit Groningen (grootschalig onderzoek onder de naam Gronings Perspectief).

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Sociologie

Onveiligheid.

“Groningers voelen zich onveilig” lees je in de krant. Wat betekent dit?

“De kern van de angst is voor de meesten niet het acuut instorten van de woning. De kern is de lange termijn ellende die met schade en versterking gepaard gaat. Daarbij gaat het om problemen die reëel en acuut zijn. Bewoners voelen zich onveilig door de onduidelijkheid over de afhandeling van schade aan hun woning en door onduidelijkheid over de beloofde versterking. Bewoners wonen in een beschadigd huis en maken zich zorgen dat hun woning op termijn onbewoonbaar wordt door steeds maar weer nieuwe schade.[…]

De kern van hun onveiligheid is dus ‘Onzekerheid hoe het verder gaat met mijn huis, hoe onze toekomst eruit gaat zien en hoe ons dorp de vele sloop/nieuwbouw zal doorstaan.’”

Bron: Rijksuniversiteit Groningen (grootschalig onderzoek onder de naam Gronings Perspectief).

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Taal

Afkortingen.

Een paar afko's. Groningen wordt er mee bekogeld: NCGHRACVWTCMGNPG, etc. etc. etc. etc. etc.

Wat betekenen deze afkortingen? Klik op het juiste antwoord.

Dit zijn slechts vijf afkortingen, er zijn nog veel meer te vinden als je even zoekt op het internet.

scroll naar volgende

 

Categorie: Aardrijkskunde

Hoeveel inwoners?

Hoeveel mensen wonen er in het gaswinningsgebied?

“In het gaswinningsgebied wonen 367.604 mensen (peildatum 1 januari 2015). Een groot aandeel van de inwoners woont in de gemeente Groningen (circa 200.000 inwoners).”

Bron: Nationaal Coördinator Groningen.

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Financiën

Hoeveel mensen met schade?

Hoeveel mensen (en kinderen) in het gaswinningsgebied hebben schade?

“Uit de GGD Gezondheidsmonitor van eind 2016 blijkt dat ca. 170.000 Groningers (incl. kinderen) aangeeft schade te hebben aan hun huis.”

Bron: Rijksuniversiteit Groningen (grootschalig onderzoek onder de naam Gronings Perspectief).

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Bouwkunde

Kleine scheuren.

Je ziet vaak foto's in de krant van vingers die naar scheurtjes wijzen na een beving in Groningen.

een vinger die naar een scheur wijst
Hoe zou je deze scheuren omschrijven?

Tekst:

“Dat lichte bevingen toch wel het nodige kunnen veroorzaken, u ziet hier in een gewapend betonnen constructie op Kreta een haarscheur zitten die is wel door en door.

Horizontaal, en er zit stevige wapening in en dat is het resultaat van reeksen lichte bevingen. Ook bovenin. Scheuren. Echt door en door.

Men zegt vaak: haarscheuren zijn lichtconstructieve schade. Nou, haarscheuren zijn door en door, van buiten naar binnen toe, en als overhoeks aan weerszijden van een kozijn haarscheuren zitten verticaal, vanuit de fundering naar boven toe, dwars door en door, dan is zo'n hoek gewoon losgescheurd.

Is geen licht–constructieve schade, is gewoon keiharde, soms ernstige geconstateerde schade. Reeksen bevingen, lichtere bevingen, kunnen dat veroorzaken.”

Bron: Theo Elsing, sprekere op congres Mazen in het Meetnet (OMEM).

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Recht

Eierschedel–arrest.

Vaak wordt gezegd: de huizen in Groningen waren al zwak. Het is niet de schuld van de gaswinning dat ze inzakken.

Wat zegt het recht (het zogenaamde Eierschedel–arrest) hierover?

“Als jurist zeg ik: als je iemand aanrijdt, op het zebrapad, en je hebt een slechte schedel, een eierschaalschedel noemt men dat in het recht, je hebt dus meer schade dan een ander, dan zeggen we in het recht die schade moet jij voor je rekening nemen, je moet het slachtoffer nemen zoals ie is, en dat betekent dat je ook dat huis wat je aantreft moet nemen zoals het is want jij hebt die schade veroorzaakt. Je hebt niks te zeggen over da's een zwakke fundering, da's jouw eigen beslissing. Weggedacht van de aardbevingsschade zou dat huis er staan als een dijk.”

Bron: prof. mr. dr. F.T. Oldenhuis, hoogleraar Religie en Recht.

(Op 22 mei 2015 hielden prof. mr. dr. H. E. Bröring, hoogleraar Integrale Rechtsbeoefening, prof. mr. dr. J.G. Brouwer, hoogleraar Algemene Rechtswetenschap en prof. mr. dr. F.T. Oldenhuis, hoogleraar Religie en Recht, werkzaam aan de Rijksuniversiteit Groningen, een voordracht in Vita Nova, Middelstum. De avond werd georganiseerd door Hilda Groeneveld.)

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Categorie: Bouwkunde

Versterkingsoperatie.

Je hebt aan de ene kant schade–herstel en aan de andere kant de versterkingsoperatie.

Als een gebouw niet veilig genoeg is moet het versterkt worden.

Hoe wordt dit gedaan?

Op basis van een geheim computermodel van de NAM (HRA = Hazard and Risk Assessment) wordt bepaald of een huis versterkt moet worden of niet. Versterken betekent dat de overheid zegt dat je huis versterkt moet worden. Wat dit betekent is niet duidelijk: de versterkingsoperatie komt niet op gang, ondanks continue toezeggingen.

Heeft het zin om geld te besteden aan onderhoud van je huis als het misschien binnenkort plat moet?

Bron: NOS.

Link naar bron aan het eind van de quiz.

scroll naar volgende

 

Categorie: Bouwkunde

Voorbeeldproject versterkingsoperatie.

Hét voorbeeldproject van de versterkingsoperatie in het gaswinningsgebied is de Fazanthof in Ten Boer. De boel heeft echter heel lang stilgelegen, waardoor de mensen dus niet wisten of hun huis nou van overheidswege versterkt / afgebroken moest worden of niet.

Er is nu een geplande einddatum beschikbaar.

Hoe lang hebben deze bewoners dan in onzekerheid gezeten over wat er met hun huis ging gebeuren (Sloop? Versterken? Tussenvorm? Wel onderhoud gaan doen, schilderen? Of is dat een zinloze investering)?
  1. 2015: vragen over de veiligheid.
  2. 2016: inspectie woningen.
  3. 2017: advies: slopen en nieuwbouw.
  4. 2018: versterkingsoperatie in heel Groningen door Wiebes stil gelegd.
  5. 2020 (5 oktober): geplande einddatum van het voorbeeldversterkingsproject.

Bron: Gijs Noorlander.

Link naar bron aan het eind van de quiz.

De versterkingsoperatie is nog steeds niet van de grond gekomen. Dit betekent dus dat mensen al vijf jaar in de onzekerheid zitten of hun huis van overheidswege gesloopt moet gaan worden of niet.

scroll naar volgende

 

Categorie: Financieel

Uitkoopregeling.

Er is een uitkoopregeling voor bewoners die ondanks uiterste inspanningen niet in staat zijn hun huis te verkopen.

Hoe werkt dit?

“Burgers rekenen op een betrouwbare overheid, maar de overheid blijkt te loten om andermans ellende. De bestuurlijke spaghetti is in Groningen nog steeds niet van het bord. Van herstel van vertrouwen, een actieve regierol van de Rijksoverheid, transparantie en een ruimhartige schadevergoeding is in de praktijk nog geen sprake”

Bron: Nationale Ombudsman.

Link naar bron aan het eind van de quiz.

scroll naar volgende

 

Categorie: Aardrijkskunde

Waar ligt Westerwijtwerd?

Op 22 mei 2019 vond er een beving plaats in Westerwijtwerd. Waar ligt Westerwijtwerd?

Westerwijtwerd ligt ongeveer halverwege tussen de stad Groningen en de Eemshaven. Vaak wordt gezegd dat de gaswinning in “Oost–Groningen” plaatsvindt maar “Noord–Groningen” is nauwkeuriger.


scroll naar volgende

Categorie: Taal

Uitspraak.

Hoe spreek je “Westerwijtwerd” uit? Luister ze eerst alle drie en maak dan je keuze.

A:

B:

C:

Maak je keuze.

Het is opvallend hoe vaak de klemtoon en uitspraak van Groningse dorpjes in het landelijk nieuws verkeerd is. Losdorp, Zeerijp, Garrelsweer, klemtoon bijna altijd verkeerd.

In het geval van Westerwijtwerd wordt het woord–deel “werd”, aan het eind, verkeerd uitgesproken.

Ook worden namen verhaspeld. “Ten Boer” wordt “Den Boer” (Ollongren in het gasdebat van 4 juni 2019).

Winnaar is Farmsum, bij Delfzijl. We hebben gehoord en gelezen: Farsum, Farsem, Farmse, Farmsem.


scroll naar volgende

Categorie: Politiek

Boosheid

Beluister het geluidsfragment van 6 juni 2018.

Tekst:

–Kunt u dit als burgemeester zomaar zeggen over uw baas, de staat?

–De baas? Wie is mijn baas?

–De staat?

–Mijn baas is de gemeenteraad van ––– en die hebben afgelopen maandag deze brief geciteerd die wij vandaag gestuurd hebben. Ik heb maar één baas en dat is mijn raad en die hebben de buik vol zoals er nu op dit moment met de inwoners van mijn gemeente, maar van heel gemeentes in de provincie Groningen wordt omgegaan. Dit is gewoon schandalig.

Van welke gemeente was deze burgemeester?

Je hoorde de vroegere burgemeester Rodenboog van Loppersum. Hij heeft, zoals zovelen, moeite met de manier waarop minister Wiebes met de mensen in het gaswinningsgebied omgaat.

Bron: BNR

Link naar bron aan het eind van de quiz.


scroll naar volgende

Eind van de vragen.

Deel je resultaten:

A

B

Ga naar je Facebook, Twitter, email, etc. en plak en deel deze tekst.

C

Bekijk de visualisatie van alle gasbevingen:

screenshot van de animatie van de gasbevingen

Home


Bronnen:

Home

Credits:

Icons made by dmitri13 from www.flaticon.com

een duim die naar beneden wijst een duim die naar boven wijst