Biologische landbouw: hoe het begon

Door Kor Dwarshuis op 2014-07-21

In het radio-programma Hoe? Zo! is een interview te beluisteren met Dick Hollander over de geschiedenis van de biologische landbouw in Nederland_._

Hij schreef er een dissertatie over.

Over bijvoorbeeld loodarsenaat (een arseen-verbinding) dat verplicht op aardappels gespoten moest worden, op straffe van een boete, en over veel meer.

De heer Hollander heeft zelf biologische wijnen gemaakt, maar dit bleek niet winstgevend te zijn. De gemiddelde Nederlander vindt het wel interessant, maar na één fles kopen ze toch liever wijn bij de Aldi.

Enige citaten uit het interview, dat overigens in verschillende gedeelten in de uitzending terugkomt:

Over Skal, een nogal duur Biologisch keurmerk: "Skal neemt natuurlijk een onafhankelijke positie in, al heb ik wel begrepen dat ze behoorlijk gestuurd worden, tegenwoordig, door het Ministerie van Landbouw en mogelijk VWC".

"Ik overdrijf een beetje maar het hele aggregaat om de overheid heen was er in feite alleen maar op uit om de biologische boeren en tuinders het leven zuur te maken."

Hollander vertelt dat we in Nederlander koploper waren in het gebruik van bestrijdingsmiddelen (vanaf 1948) en kunstmest (al vanaf midden jaren 20).

Kunstmest werd gemaakt van een restprodukt uit de chemische industrie en dat moest afgezet worden. Boeren wisten niet beter, want ze kregen via de overheidsvoorlichting te horen dat kunstmest gebruikt moest worden.

Al rond 1900 was er al een behoorlijke handel in bestrijdingsmiddelen (de 'pre-chemische' bestrijdingsmiddelen). Een voorbeeld is loodarsenaat, dit moest in 1937 verplicht op aardappelplanten gespoten worden. De plantenziektekundige dienst kwam dan controleren en als het er niet op zat, dan werd men geverbaliseerd.

Loodarsenaat, dat was algemeen bekend, is een stof waar je mensen mee kan vergiftigen. Desalnietemin verkondigde de plantenziektekundige dienst in 1936 dat mensen zich nodeloos ongerust maakten.

Verderop in het interview blijkt dat Westlandse tomaten die biologisch gekweekt waren, een veel betere smaak hadden dan de niet-biologische en veel beter verkocht werden, en ook een hele goeie opbrengst hadden.

Tegenwoordig is het verschil in opbrengst tussen biologisch en niet-biologische groter geworden.

Kortom, een boeiend interview over prevalerende belangen van de chemische industrie, rapporten die geheim moesten blijven, conglomeraten van belangen waarin de overheid een koepelfunctie vervulde.